VOV4.Bahnar – Lơ\m dôm sơ năm tơ je# âu, yoa đei tơ plih găh tơ ring te\h oei xa kơ na tơ\ dêh char Kon Tum đei [ôh tơ drong, m^nh [ar plei mơ mat tat dêh hlo\h, xăh tơ ring III đơ\ng ro\ng kơ tơ klăh, che\ng tơ mât, pơ jing ming tơ ring ‘nao ưh pă đei xa dôm tơ drong tơ gu\m đơ\ng Đảng, Te\h đak. Yoa thoi no\h, tơ drong erih xa kơ kon pơ lei sơ\ đ^ mơ mat tat bơih dang ei roi mơ mat tat hlo\h dơ\ng.

6 khei ‘nâu, tơ drong sơ ‘ngon đei [e\nh lơ\m u\nh hnam [ok A Nu tơ\ plei Đak K’ne, xăh Đak Long, apu\ng Đak Hà. Rim tơ drong đei đơ\ng kăn [ok, yă Y Neh j^ pơ lo\. Yoa ưh đei the [ao hiêm y te#, tơ drong mă blu\ng [ok Nu athei pơm ‘no\h te\ch 1 pôm rơ mo đei 15 triu vă răt pơ gang ăn kơ kăn sư. Ưh pu\n tơ drong j^ yă roi đunh roi dêh. Hơ met đ^ jên bơih mă lei j^ ưh tam klăih, mơ nat kơ kăn, [ok pơ prơ\n mơng the [ao hiêm y te# păng hla ar khăm j^ đơ\ng 1 ‘nu bơ ngai lơ\m pơ lei, đang kơ ‘no\h chơ ba yă tơ\ hnam pơ gang dêh char. Băt kăn kơ dih j^ tơ mo lơ\m plei le\n păng j^ kơ ie\ng mă lei [ok A Nu kơ băt pơm thoi yơ jing chơ chăi kăn sư vih tơ\ hnam vei lăng đe\ch bơih.

Tôch tơ tăm kơ tơ drong j^ kăn sư, mă lei kơ băt vă pơm thoi yơ yoa ưh kơ đei jên vă hơ met. {ok A Nu, pơ ma:  “Tơ nuh thoi âu, đei jên tơ\ yơ đei đăi. Tơ dăh ba năm hơ met mă ưh đei the [ao hiêm ‘no\h đe [ak si ưh ăn. Năm hơ met tơ\ ‘ngoăih ưh đei jên mơ mat dêh. Dang ei ba năm tơ\ hnam pơ gang mă mơng [ao hiêm y te# đe nai ‘no\h ưh kơ tro\ ră, yoa hiêm đe neh.’

Ưh pă đei tơ gu\m [ao hiêm y te#, [ok A Nu ưh pơ\n chơ kăn [ok j^ năm hơ met tơ\ hnam pơ gang

Xăh Đak Long, apu\ng Đak Hà, dêh char Kon Tum đei pơ jing lơ\m khei 12 sơ năm 2013 kiơ\ tơ drong tơ chơ\t 126 đơ\ng Khul kơ dră te\h đak. Ku\m hăm hlo\h 3.000 ‘nu kon pơ lei xăh Đak Hring, hlo\h 1.200 ‘nu kon pơ lei kơ xăh Đak Pxi đei tơ mât lơ\m xăh ‘nao hai. Adrol kơ tơ klăh, pơ jing xăh Đak Long, dang 85% kơ so# kon pơ lei lơ\m xăh tơ\ 5 plei kơ 2 xăh so, đei: plei Kon Đao Jốp, Kon Teo, Đak Lấp, Đak Sế, Đak K’ne đei xa tơ drong tơ gu\m ăn plei mơ mat tat dêh hlo\h. Mă lei đơ\ng ro\ng kơ mât tơ\ xăh ‘nao, đ^ đăng tơ drong tơ gu\m âu ưh pă đei bơih pơm ăn tơ drong erih xa kơ kon pơ lei Sê đăng đ^ mơ mat tat bơih roi mơ mat tat hlo\h dơ\ng.

{ok Nguyễn Long Thịnh, Pho\ Kơ dră vei lăng kon pơ lei xăh Đak Long tơ roi: “Tơ pă ‘nei tôch mơ mat tat, tôch mơ nat hăm kon pơ lei xăh Đak Long nhôn, yoa adrol ki đe sư j^ kon pơ lei tơ\ dôm plei mơ mat tat dêh hlo\h kơ tơ ring III xăh Đak Pxi. Đơ\ng năr pơ jing xăh truh dang ei yoa xăh tam mă đei năng j^ xăh tơ ring III kơ na dôm tơ drong tơ gu\m đe sư đei xa adrol ki dang ei pă đei bơih, nhen tơ drong tơ gu\m kiơ\ tơ drong jang 135 ‘no\h. Đang kơ ‘no\h j^ tơ gu\m asong to\k io\k jên vă cho\h jang xa kiơ\ tơ drong tơ chơ\t 54, Tơ drong tơ chơ\t 102 đơ\ng Thủ tướng te\h đak.”

Ưh pă xa dôm tơ drong tơ gu\m nhen: tơ mât jên pơm trong, man an^h jang, tơ gu\m cho\h jang xa, oei xa m^nh dơ nơ\ng, tơ gu\m te\h cho\h jang xa, te\h oei păng tơ gu\m găh pơ tho pơ hrăm, khăm hơ met j^ kơ na lơ u\nh hnam jing tơ [âp kơ băt dôm yơ tơ drong mơ mat tat. Lơ hnam lăp đơ\ng ro\ng 1 ‘măng đei bơ ngai lơ\m hnam j^ jăn ‘no\h tơ drong pơ ngot hlôi truh dơ\ng.

{ok A Khun, [ok pơ gơ\r Plei Kon Teo tơ roi: “Dôm tơ drong tơ gu\m, mă loi j^ the [ao hiêm 2 sơ năm ‘nâu bơih, đe sư bơ ngai kon kông ưh đei tơ gu\m kiơ, dang ei kon pơ lei j^ jăn ưh pơ\n năm hơ met tơ\ hnam pơ gang. Tơ dăh đe sư j^ păh lăp ‘no\h đe păn, hơ met tơ\ hnam đe\ch, gô mơ\ng kơ yang song klăih đe\ch. Oei tơ dăh j^ ăl ‘no\h đe vay jên [um. Vay [um tơ\ ‘ngoăih ‘no\h đe năm khăm hơ met j^ tơ\ ‘ngoăih.”

Hrei ‘nâu tơ\ xăh Đak Long đei 661 u\nh hnam ‘no\h đei truh 284 u\nh hnam tơ nuh. {ât mă kơ so# pơ kăp u\nh hnam tơ nuh, vă je# tơ nuh păng ưh đei tơ nuh ‘no\h tôch je# băl kơ na tơ drong ưh pă io\k đei tơ drong tơ gu\m đơ\ng Đảng, Te\h đak ăn plei mơ mat tat dêh hlo\h tôch [ônh đei, păng ưh jor gô đei dơ\ng lơ u\nh hnam tơ nu\h hơ lơ\k dơ\ng. Tơ drong ‘nâu gô pơm ưh ‘lơ\ng truh tơ drong jang to\k tơ\ pơ lei ning mônh kơnh dơ\ng.

{ok thây Tống Ngọc Thắng, Pho\ Hie#u trơng Hnam trưng jăl 1 xăh Đak Long ăn tơ băt: “Sư pơm ưh ‘lơ\ng truh tơ\ đe kon mon găh [ao hiêm y te#. J^ jăn đe mon tơ [âp lơ mơ mat tat. Găh no\h dơ\ng tơ drong jang 135 đei tơ drong Tơ chơ\t 74 ku\m pă đei yoa bơih kơ na đơ\ng blu\ng sơ năm ho\k nhôn tôch mơ mat găh hla ar ho\k pơ hrăm. Hla ar ho\k kơ đe mon hnam trưng chă krao hơ vơn dôm bơ ngai đei đon ‘lơ\ng, an^h te\ch mơ dro chă tơ gu\m ăn. Hla ar ho\k mơ mat tat dêh.”

Ku\m hăm xăh Đak Long, hơ tuch sơ năm 2013, dêh char Kon Tum đei 4 xăh dơ\ng đei tơ klăh, pơ jing ‘nao lơ\m no\h đei lơ xăh, pơ lei đei tôm tơ drong kăl mă lei tam mă chih tơ băt ‘no\h j^ xăh tơ ring III păng plei mơ mat tat dêh hlo\h. Tơ\ hơ năp tơ drong ‘nâu An^h vei kon kông dêh char Kon Tum jang hơ doi hăm dôm an^h jang kơ pal pơ gơ\r dăr lăng păng tơ roi ăn an^h jang kơ pal set hơ len, k^ tơ chơ\t.

Đơ\ng ro\ng lơ ‘măng gô chang, ‘năr 29/10 âu ki, An^h vei lăng hơ dre\ch kon kông tơ le\ch tơ drong tơ chơ\t kơ so# 601 chih hơ met ming dôm plei mơ mat tat dêh hlo\h, xăh tơ ring I, II, III găh tơ ring kon kông păng tơ ring groi kông. Lơ\m no\h, dêh char Kon Tum đei chih tơ mât dơ\ng 14 plei lơ\m plei mơ mat tat dêh hlo\h păng 4 xăh tơ ring III găh 3 apu\ng Đak Hà, Ia H’Drai păng Sa Thầy. ‘Nâu j^ tơ drong jang tôch kơ kăl vă kon pơ lei da [iơ\ mơ mat tat, vă tơ gu\m ăn kon pơ lei jang to\k. Tơ dăh anăn âu đei Khul kơ dră te\h đak k^ ăn dơ\ng, ‘no\h đơ\ng blu\ng sơ năm 2016 kon pơ lei gô io\k dơ\ng tơ drong tơ gu\m ăn plei mơ mat tat dêh hlo\h.

{ok U Minh Nam, Pho\ kơ dră An^h vei lăng hơ dre\ch kon kông dêh char Kon Tum ăn tơ băt: “Tơ dăh đei Thủ tướng te\h đak k^ ăn dơ\ng, dôm xăh tơ ring III âu mât lơ\m dôm xăh mơ mat tat dêh hlo\h ‘no\h ‘nâu j^ tơ drong tôch hơ iă hăm kon pơ lei kon kông tơ\ dôm xăh. Kăl loi j^ đei dơ\ng dôm tơ drong tơ gu\m ăn kon pơ lei kon kông, dôm tơ drong tơ gu\m jang pơm tơ jur tơ nuh hin, pơ jing tơ drong ‘lơ\ng ăn kon pơ lei jang to\k mu\k drăm, tơ pôl ku\m nhen tơ mât jên ăn tơ drong man an^h jang, pơm trong tơ\ dôm tơ ring âu.

Dơ\ng: Tơ blơ\