TƠDRONG KƠTƠ|NG ANG NĂR 23-6-2014

Kơtơ\ng ang lơ\m teh đak:

1/ Năr ‘nâu 23-6, Quốc hội hơ nơ\ng bơ\ jang lơ\m hop ako\m mă 7, pơ drơ\ng nơ\r, yơ\r ty hăm Luât vei lăng, io\k thue# tơ mam te\ch hăm te\h đak đe ‘nao đei hơ met ming; Luât Vei lăng cham char (‘nao đei hơ met ming) păng pơ ma nuh lơ\m hnam hop ako\m găh tơ drong chih hơ met ming Luât tơ mât jên jang; Luât hơ met ming, chih tơ mât dơ\ng 1,2 tơ drong lơ\m Luât pơm kiơ\ tơ drong sek đơ\ng an^h sek tơ lang. Adrol kơ ‘no\h, lơ\m gie\ng âu ki, Quốc hội hlôi drơ\ng nơ\r ăn Luât mât le\ch, tơ drong oei xa đơ\ng bơ ngai te\h đak đe tơ\ Việt Nam; Luât hơ met ming, chih tơ mât dơ\ng 1,2 tơ drong găh Luât trong yak tơ\ đak; luât tơ mât jên jang tơ pôl, Luât ming man (đei hơ met ming); Luât tang ‘măng an^h jang xa lôh (đei hơ met ming); Luât io\k u\nh om chom go\ păng hnam tơ no\ (đei hơ met ming); Luât công chứng (đei hơ met ming).

2- Pơgê năr brei, hloh 1.500 ‘nu linh păng khul đoàn viên hơdruh tơdăm vang ako\m lêh iung jang pơ ‘ngoaih cham char ‘măng mă 8 - xơnăm 2014 yuơ anih jang đoàn plei tơm Hồ Chí Minh pơgơ\r. Tơdrong iung jang pơ ‘ngoaih cham char xơnăm âu đei pơgơ\r đơ\ng năr 22/6 truh năr 27/7 hăm hloh 15 rơbâu ‘nu linh, đoàn viên hơdruh tơdăm vang jang. Kơtă đơ\ng ro\ng kơ lêh iung jang, khul bngai jang tình nguyện hlôi chă hơmet trong nơnăm tơ\ tơring pơxe\l, pơih lăm ho\k găh tang găn păng p^t unh xa păng chă tơgu\m do\ng, pơtho găh kơluơ\t teh đak păng tơdrong tang găn xar bar ăn kon pơlei, hơvơn pơtho găh vei xđơ\ng trong nơnăm, khăm hơlen păng axong pơgang ưh kơ io\k jên, hơvơn pơtho dôm tơdrong jang tơre\k găh đak dơx^ achon teh pơlei pơla. Kiơ\ tơdrong jang tình nguyện pơ ‘ngoaih cham char hlôi tơgop hơmet pơ ‘lơ\ng um ru\p bngai linh lơ\m đon bơnôh kon pơlei tơ\ plei tơm. Pơmai Lâm Mỹ Trinh, kdră khul jang pơ ‘ngoaih cham char ăn tơbăt: Khul gru\p jang pơ ‘ngoaih cham char xơnăm âu lơ hloh dôm xơnăm adrol ky. Mă hăt noh xơnăm âu jơnu\m pơgơ\r jang tơ\ plei tơm hlôi hơvơn đei dôm anih linh oei tơ\ tơring plei tơm yuơ anih tơm linh vei xđơ\ng tơpôl teh đak păng anih tơm ko\ng ang vei lăng, noh dôm anih vang jang hăt hot tơdrong jang pơ ‘ngoaih cham char xơnăm âu.

3/ Lơ\m 6 khei blu\ng sơ năm 2014, lơ tơ drong tơ chơ\t jang ato\k tơ iung mu\k drăm tơ pôl kơ dêh char Dak Nông hlôi jang io\k đei jơ nei ‘lơ\ng, mu\k drăm to\k pran, hlo\h 12% pơ têng hăm khei âu sơ năm 2013. Ako\m đ^ đăng jên mong ăn te\h đak tơ\ dêh char Dak Nông đei 655 ty, to\k 27% pơ têng hăm khei âu sơ năm sơ\, io\k đei hlo\h 50% nơ\r pơ jao. Sơ năm ‘nâu, jên te\ch tơ mam tơ\ te\h đak đe đơ\ng Dak Nông to\k pran [iơ\ kơ khei âu sơ năm sơ\, đei 320 triêu USD, io\k đei hlo\h 53% pơ têng hăm tơ drong sơ kơ\t lơ\m sơ năm. Tơ drong cho\h jang xa, pơ tăm bri ‘long, rong ka hơ dang yak to\k pran; hơ găt te\h cho\h jang păng tơ mam jang đei kơ jăp ‘lơ\ng; tơ drong rong kon tơ rong oei tơ plih đơ\ng rong răh rai to\ se\t, jing rong ako\m lơ 1 [ôt. Găh tơ drong cho\h jang xa tơ\ dêh char Dak Nông hlôi đei 1,2 trong jang hăm kơ măy kơ mo\k ‘nao, đei yoa lơ. Tơ\ hơ năp kơnh, Dak Nông vă hơ to\k tơ drong jang mu\k drăm, năng kăl truh tơ drong cho\h jang xa hăm kơ măy kơ mo\k ‘nao. Đơ\ng dang ei truh đ^ sơ năm, dêh char adrin jang to\k, jo# păh lăp 1 xăh jang đei 2 tơ drong tơ chơ\t pơ jing tơ ring tơ rang ‘nao. Dêh char adrin chă tơ drong jang ăn hlo\h 10.000 ‘nu bơ ngai, pơ tho tơ drong jang ăn 1.300 ‘nu, jang đang tơ drong sơng io\k khul [ok thây pơ gang truh bơ\ jang tơ\ âu…

4/ Năr 22/6, tơ\ anih jang joh ayo\ tơroi dêh char Thừa Thiên - Huế hlôi pơgơ\r Năr Olympic Huế 2014 [ơ\t tơbăt 120 xơnăm Năr tơ iung pơlong Olympic ‘nao (23/6/1894 – 23/6/2014). Pơma lơ\m jơ lêh, [ok kdră dơnơm kơ anih tơm tơplo\ng kơdâu, pho\ kdră anih jang Olympic Việt Nam Vương Bích Thắng ră hơdăh: Năr Olympic jing minh tơdrong ako\m rim xơnăm kơ apu\ng plenh teh, vă jang kiơ\ tơchơ\t tơgop lơ\m tơdrong pơjing minh apu\n gplenh teh rơngei, jơnap păng ‘lơ\ng ro\ hloh kiơ\ tơdrong pơtho pơhrăm khul mơlôh, hăm tơdrong tơplo\ng kơdâu ưh kơ đei tơklăh chăl khul, pơdro\ng dăh mă hin dơnuh lơ\m tơdrong tơguăt tơguăl, tơbôl. Tơje# hăm noh, âu oei jing minh cham pơhiơ\ kăp g^t pơyua đơ\ng dôm tơdrong tơplo\ng kơdâu atu\m duh nhen băt hơdăh dôm tơdrong tơplo\ng kơdâu ‘nao hăm khul hơdruh tơdăm, ho\k tro, sinh viên.

5 / Tơ drong jang hơ to\k tơ drong chă đo\k, băt vao luât ăn dro\ kăn kon kông đei tơ le\ch jang tơ\ 2 xăh Ea Ktur păng Ea Tiêu, apu\ng Cư Kuin, dêh char Dak Lak to\k bo\k đei yoa ‘lơ\ng. Đơ\ng ro\ng 1 sơ năm bơ\ jang, tơ drong dro\ kăn ưh kơ băt luât, pơm glăi luât jur lơ. Dro\ kăn kon kông kơ chăng [iơ\ lơ\m tơ drong erih xa kơ u\nh hnam, vei lăng jơ hngâm pran, rong ‘me kon hơ ‘lơ\p. Lơ\m khei ‘năr bơ\ jang, hlôi pơ gơ\r đei 2 ‘măng hop ako\m, 4 lăm pơ tho pơ hrăm ăn vă je# 4.000 ‘nu dro\ kăn, pơ jing khul jang tơ gu\m ăn tơ drong jang hăm 33 ‘nu bơ ngai jang tơ\ 48 pơ lei lơ\m 2 xăh Ea Ktur păng Ea Tiêu.

6/ Kxơ\ năr (22/6), tơ\ cham pơhiơ\ Biển đông plei tơm Đà Nẵng, Jơnu\m jang găh bngai drăkăn plei tơm pơgơ\r năr ako\m unh hnam ‘mêm kơ eng păng vang glơng, ako\m đei hloh 200 unh hnam. Lơ\m năr ako\m pơgơ\r lơ tơdrong jang nhen: Pơlong “Me\ noh kpal hloh”, gơgu\ teng neng dreng, unh hnam hăm vei xđơ\ng trong nơnăm, rơih kjă [lep lăp, atu\m hăm lơ tơdrong pơchơt nai ‘măn ăn “unh hnam hlôh vao dih băl hloh”, atu\m hơxuang tơplo\ng kơdâu, chih răk “Tơdrong tơroi kơ plei nuih”… Năr ako\m jing ‘măng vă rim ‘nho\ng oh lơ\m unh hnam tơ[ôh đon bơnôh băt ‘mêm dih băl păng tơbang xơnong jang hăm ‘nho\ng oh po. Lơ\m năr ako\m, Jơnu\m jang găh bngai drăkăn plei tơm Đà Nẵng hlôi pơtho găh trong jang xa ăn bngai drăkăn hin dơnuh păng ăn tơmam kơ anih rong ‘me hơ ioh pơty Hoa Mai Đà Nẵng, kjă tơmam drăm noh 200 triu hlj.  

7/  Kiơ\ [ok Đặng Văn Thân, Kơ dră vei lăng an^h jang pơ gang apu\ng Bảo Yên (Lào Cai), truh ‘năr 22/6, lơ\m apu\ng Bảo Yên đei 197 ‘nu bơ ngai j^ le\ch [re [rônh nhen j^ gro\nh, lơ hlo\h ‘no\h tơ\ xăh Xuân Hòa (đei 70%) kơ so# bơ ngai j^. Đơ\ng ro\ng lơ năr adrin tang găn j^, hơ doi hăm tơ drong tơ roi tơ băt trong tang găn, hơ met j^, truh dang ei apu\ng Bảo Yên hlôi găn đei [iơ\ tơ drong j^ âu. An^h jang pơ gang tang găn tơ drong j^ dêh char Lào Cai ăn kăn [o# jur tơ gu\m ăn an^h jang pơ gang tơ\ apu\ng Bảo Yên păng jang hơ doi hăm khul kơ dră tơ ring, dôm khul grup tơ pôl krao hơ vơn kon pơ lei oei xa mă rơ go\h, pơ tho ăn rim hnam pơ gang pơ gơ\r [et tôm vắc xin j^ gronh ăn hơ io\h đơ\ng 1 - 5 sơ năm păng [et dơ\ng vắc xin j^ gro\nh ăn hơ io\h đơ\ng 1 - 10 sơ năm lơ\m apu\ng.

8/  Pơgê năr (22/6), tơ\ koeng 9, xăh Quỳnh Hồng, apu\ng Quỳnh Lưu, dêh char Nghệ An đei 3 ‘nu hơ ioh lôch glơ\kt ơ\ đak noh mon Nguyễn Anh Tấn (rơneh xơnăm 2005) păng mon Nguyễn Anh Phát (rơneh xơnăm 2008), kon ‘nho\ng Thế, pơmai Nhung. Adrol kơ noh ăh pơgê năr 21-6, pơmai  Phạm Thị Nhung j^ klak năm ka#p kư\u tơ\ hnam pơgang apu\ng Quỳnh Lưu noh le# he# hnam păng 2 ‘nu mon ăn yă vei. Lơ\m 8 jơ năr brei, mon Nguyễn Anh Tấn păng mon Nguyễn Anh Phát kiơ\ yă năm tơ\ na kăt ‘nhe\t ăn rơmo. Rok trong bro\k tơ\ hnam, mon Phát tơblơ\r jơ\ng  huăng tơ\ dơnâu đak tơje# hnam, [ôh thoi noh mon Tấn tơplo\ng jur tơ\ đak vă do\ng oh mưh lei dơnâu đak jru\ noh bre mon glơ\k tơ\ đak păng lôch hơchăng.

Kơtơ\ng ang tơ\ teh đak đe:

1/ Lơ\m tơchơ\t ăh năr brei tơ\ điện Kremlin ăn tơbăt, [ok kdră teh đak Nga Vlađimir Putin tơgu\m tơdrong pơdơh pơnăh đơ\ng jơnu\m pơgơ\r Ukraine, hơvơn dôm păh pơtôch le# tơdrong tơblăh păng tơ oei pơma đam. {ok kdră Nga Putin bơnê kơ tơchơ\t pơdơh âu đơ\ng jơnu\m pơgơ\r Kiep, atu\m hăm noh akhan, âu ưh kơ x^ minh tơdrong tơchơ\t hăm khul tơklăh tơ\ tơring hle\ch Ukraine. Mă lei, [ok Putin pơkăp, trong xkơ\t rơngei đơ\ng [ok kdră Ukraine Pêtrôsencô gô ưh kơ ke\ jang mưh dôm khul ưh kơ đei tơre\k jang tơnăp vă tơre\k pơgơ\r minh tơdrong pơma đam.

2/ Kơ dră tơm jang tơ bôl te\h đak Iran Mohammad-Javad Zarif, ‘năr (22/6) pơ ma, te\h đak ‘nâu ro\ năng vă tơ mât yoa dơ\ng dôm trong jang hạt nhân so, adrol kơ io\k đei tơ drong drơ\ng nơ\r pơ gia lơ\m khei 11 sơ năm sơ\, tơ dăh tơ drong pơ ma đam drơ\ng nơ\r đunh đai hăm gru\p P5+1 dang ei ưh io\k đei kiơ\ tơ drong ‘me\h vă. Iung pơ ma lơ\m 1 hop ako\m hăm khul chih hla ar tơ roi ‘năr brei, [ok Zarif pơ ma hơ dăh, Pơ ma đam dang ei gơ\h hơ nhăk đei tơ drong ‘lơ\ng tơ dăh dôm pang nai, vă akhan P5+1 (đei 5 te\h đak jang kơ tă lơ\m Jơ nu\m vei lăng sơ đơ\ng Liên hợp quốc păng Đức) vang pơ ma đam hăm đon tơ păt ‘lơ\ng. Nơ\r pơ ma đơ\ng Kơ dră tơm jang tơ bôl te\h đak Iran tơ le\ch đơ\ng ro\ng kơ pơ ma đam mă 5 đơ\ng Iran hăm gru\p P5+1 tôch tơ\ Vienna, te\h đak Áo, ‘năr 20/6 âu ki hăm 1,2 tơ drong ‘lơ\ng đei tơ le\ch vă gơ\h drơ\ng nơ\r mă hơ tuch, mă lei 2 păh ku\m đei lơ tơ drong tam mă lăp băl hai.

3/ Bngai jang găh ‘mêm bơnat kơ Liên hợp quốc tơ\ Irắc, yă Jacqueline Badcock, năr (21-06) pơngơ\t hăm tơdrong mă kơ hre\ng rơbâu ‘nu bngai răm yuơ đơ\ng tơblăh tơblu\ng tơ\ Irắc.  Yă Badcock ăn tơbăt, lơ bngai hlôi kơdâu klenh đơ\ng Mô-sul, Diyala păng Salah ad- Din mă ưh kơ đei ‘nhăk ba mu\k drăm vă pơtoi tơdrong eriht ơ\ hơgăt teh tơmoi. Anih jang găh bngai kơdâu xơlăh apu\ng plenh teh (IOM) ‘nao âu tơbang kxo# ăn [ôh, jo# hơlen đei tong ane# triu ‘nu bngai jăk đơ\ng hnam oei đơ\ng ro\ng kơ khul kne# le\ch đơ\ng plei tơm Mô-sul. Teh tôn tơ\ Mô-sul hlôi pơm lơ kon pơlei rơka hơbur.  

4/ Kơ dră tơm jang tơ bôl te\h đak My John Kerry, ‘năr 22-06, năm hơ lơ\k dơ\ng tơ\ tơ ring Trung Đông, mă tơ pă ‘no\h năm tơ\ I-rắc [ât mă te\h đak ‘nâu oei dơ\ng tơ\ hơ năp 1 tơ drong tơ blăh hơ dre\ch hơ drung, tơ drong lui khop. Kiơ\ khul dăr lăng, tơ drong jang tơ bôl ‘bao lơ\m ‘măng năm hơ pong tơ\ Irắc mă âu đơ\ng Kơ dră tơm jang tơ bôl My ‘no\h tôch mơ mat tat kơ lih I-rắc oei dơ\ng tơ\ hơ năp tơ drong che re hơ dre\ch hơ drung păng tơ drong jang ưh kơ ke\ đơ\ng Khul kơ dră te\h đak. ‘Năr 21-6, Khul te\h đak Hồi giáo Irắc păng tơ ring Cận Đông io\k đei tơ drong tơ gu\m đơ\ng khul iung tơ jră bơ ngai Sănni tơ blăh io\k dơ\ng 3 th^ trấn g^t kăl tơ\ tơ ring pơ mât păng 1 ‘măng jang sơ lam hăm te\h đak Syria.

5/ Teh đak Nigiêria hlôi pơih ‘măng pơhrăm ăn 167 rơbâu ‘nu kanh sát vă vei lăng tơdrong pôk rơih ăh xơnăm 2015. Bngai juăt rapor ăn kanh sát teh đak noh Frank Mba ăn tơbăt, khul kdră kpal kơ teh đak Nigiêria hlôi hơto\k pơhrăm ăn kanh sát vă vei xđơ\ng ăn tơdrong pôk rơih gơh rơngei hiôk hian lơ\m xơnăm kơnh, tang găn dôm tơdrong ưh kơ [lep lơ\m pôk rơih nhen adrol âu ky.