VOV4.Bahnar
–Bơ\ jang kiơ\ tơdrong jang tơm kơ te\h đak găh pơ
jing tơ ring tơ rang ‘nao, apu\ng Ia Grai, de#h char Gia Laiako\m đ^ đăng an^h
jang ch^nh tr^ vang jang păng blu\ng a io\k đei lơ tơ drong hơ iă, tơ drong
ar^h sa găh mu\k drăm păng jơ hngơ\m đon kon pơ lei roi to\k, um ai tơ ring tơ
rang đei tơ pl^h ‘lơ\ng.
Năm tơ\ xăh Ia Dêr, apu\ng
Ia Grai, [ônh kơ lăng [o#h tơ drong tơ pl^h 1 trong hơ dăh, hăm dôm jăl trong
nơ năm lơ\m pơ lei tơ păt, dôm pơ gar che\h phe, pơ gar tiu jing ‘lơ\ng… hăm
dôm hnam man kơ jăp ‘lơ\ng.
Xăh Ia Dêr ‘no\h j^ 1 lơ\m
3 tơ ring đei apu\ng Ia Grai rơ\ih jang pơ long bơ\ jang kiơ\ tơ drong jang tơm
kơ te\h đak pơ jing tơ ring tơ rang ‘nao. Tru\h dang ei, xăh Ia Dêr hlôi jang
đang 17/19 tơ drong tơ chơ\t pơ jing tơ ring tơ rang ‘nao, lơ\m no\h, xăh lăng
kăl tru\h tơ drong tơ chơ\t tơ jur kơ so# u\nh hnam dơ nu\h hin, hơ to\k io\k
yua ăn kơ kon pơ lei. ‘Nâu j^ tơ drong tơ chơ\t g^t kăl vă pơ jing tơ ring tơ
rang ‘nao đơ\ng xăh. Ku\m hăm tơ drong tơ mơ\t jên jang đơ\ng Te\h đak lơ\m tơ
drong tơ gu\m jên, hơ dre\ch, tơ mam drăm vă kơ kon pơ lei jang sa, xăh ku\m
hlôi pơ gơ\r lơ ‘măng krao hơ vơn tơ pl^h đon tơ che\ng, trong jang, hơ drin kơ d^h yak
hlo\h klăih đơ\ng dơ nu\h hin kơ jăp. Kiơ\ kơ ‘no\h, kon pơ lei lơ\m xăh, lơ\m
no\h đei hlo\h 85% ‘no\h j^ bơ ngai kon kông hlôi băt kơ tơ mơ\t jên jang hơ
to\k tơ drong pran đơ\ng rim ‘long kăp g^t đunh sơ năm nhen che\h phe, tiu, tơ
[a\r, 1,2 ‘long sa plei, hơ dai hăm ‘no\h cho\h hơ met ming pơ gar ‘long, ư\h
kơ le# te\h ho\h… Ku\m hăm ‘no\h, rim tơ drong jang rong nhu\ng, hơ to\k tơ
iung rơ mo đei io\k yua jơ nei, kơ l^h thoi no\h kơ so# u\nh hnam dơ nu\h hin
kơ xăh hlôi tơ jur lơ. Sơ năm 2010 lơ\m xăh hlôi đei 12% u\nh hnam dơ nu\h hin,
tru\h sơ năm 2015 tơ jur oei pă 6,62% io\k yua jo# păh lăp đơ\ng kon pơ lei đei
22 triệu hlak jên lơ\m 1 ‘nu bơ ngai lơ\m 1 sơ năm.
Mo\ K Sor H’ Lak Plei Breng
2 xăh Ia Dêr, apu\ng Ia Grai pơ ma: “Hnam
nhôn jang sa pơ tăm tơ [a\r, che\h phe, sầu riêng, na rong kon ho\k pơ hrăm,
đơ\ng ro\ng kơ ‘no\h chă pơ kom vă pơm hnam kơ jăp ‘lơ\ng [iơ\. U|nh hnam nhôn
hơ drin jang sa vă kơ đei mu\k drăm tôm te\ch”.
{ơ\t tơ drong ar^h sa
mu\k drăm kơ kon pơ lei đei hơ to\k ‘lơ\ng, tơ drong hơ vơn jơ hngơ\m kon pơ
lei ku\m đei xăh Ia Dêr tơ le\ch jang te\nh kuăng. Lơ\m tơ drong krao hơ vơn đ^
đăng kon pơ lei 1 jơ hngơ\m đon pơ jing tơ drong ar^h sa ‘lơ\ng hơ iă tơ\ tơ ring
kon pơ lei oei, xăh hlôi đei hlo\h 1200 u\nh hnam ch^h măt pơ jing u\nh hnam
ar^h sa ‘lơ\ng hơ iă, kon pơ lei tơ\ rim pơ lei vang tơ gop hlo\h 600 triệu hlak jên vă hơ dai hăm te\h đak man 13
to\ hnam ho\k hôp tơ pôl, tơ drong tơ chơ\t ming man trong nơ năm lơ\m pơ lei
pơ la ku\m đei kon pơ lei hơ drin jang kiơ\. Jo# hơ dro# 6 khei blu\ng sơ năm 2015
kon pơ lei hlôi vang tơ gop 67 triệu hlak jên măt, kơ hre\ng năr jang păng
plang song vă je# 2500 mét vuông te\h pơm trong, dôm tơ drong jang âu to\k bo\k
pơ yua kơ tă tơ drong ‘me\h vă đơ\ng kon pơ lei.
{ok K Sor Huân – Kơ
dră mặt trận xăh Ia Dêr, apu\ng Ia Grai tơ roi: “ Găh sơ nong jang đơ\ng mặt trận găh tơ drong jang athei tơ pôl vang 1
jơ hngơ\m đon pơ jing tơ ring tơ rang ‘nao, đei bơ\ jang kiơ\ ako\m 6 ‘măng
krao hơ vơn đơ\ng mặt trận ‘no\h j^ hơ to\k tơ iung jang sa, krao hơ vơn kon pơ
lei jang chu\n mir tơ pl^h ming ‘long pơ tăm, kon tơ rong… nhen tơ\ lơ\m pơ lei
sơ\ ‘no\h pơ tăm ‘long lơ io\k yua mu\k drăm to\ xe\t, dang ei lơ u\nh hnam gơ
nang đơ\ng ‘măng krao hơ vơn tơ pl^h đon tơ che\ng trong jang lơ\m kon pơ lei
kon kông hơ drin kơ d^h yak hlo\h klăih đơ\ng dơ nu\h hin tơ pl^h nhen pơ tăm
‘nhot, pơ tăm che\h phe, pơ tăm tiu, pơ tăm bơ\n ‘long đei yua hơ nhăk ăn mu\k
drăm lơ ‘no\h kon pơ lei ku\m hlôi băt kơ d^h păng băt hơ dăh khoa ho\k ki
thuơ\t.”
Kiơ\ trong jang hơ
tuch sơ năm 2015, xăh Ia Dêr ‘no\h j^ 1 lơ\m dôm xăh oei io\k jang pơ long hơ
drol vă jang đang tơ drong jang tơm kơ te\h đak pơ jing tơ ring ‘nao kơ apu\ng Ia
Grai, de#h char Gia Lai. Vă jang đei tơ drong ‘nâu, xăh băt hơ dăh ako\m vei kơ
jăp dôm tơ drong jơ nei io\k đei hai, hơ to\k loi dơ\ng hơ met pơ ‘lơ\ng hai
dôm tơ drong mơ mat tat, hơ met ming dơ\ng dôm tơ drong oei đei tam mă ‘lơ\ng
[rư\ [rư\ tơ pl^h um ai tơ ring tơ rang kơ xăh roi ‘năr roi hơ to\k tơ iung
jang đang tơ drong tơm tơ le\ch ăn.
Thuem tơ blơ\
Viết bình luận