VOV4.Bahnar – Lơ\m dôm năr bơ\ jang au ki tơ\ ‘Măng hop ako\m mă 9, Kuo#k ho#i jăl 13, tơdrong pơma nu\h vă pơm pơkeh, chih pơ jing khôi luơ\t, hơmet ming khôi luơ\t đe\i rim kơdră tang măt lăng kơ jăp. Mă kăl, Khôi luơ\t {ao hiêm xah ho#i, đe\i pơdrơ\ng kiơ\ lơ\m ‘măng hop ako\m hơdrol, mă le\i oe\i đe\i tơle\ch ăn pơma nu\h lơ\m ‘măng hop ako\m mă au, tơ [o#h hơdăh tơdrong lăng ba kơtang đơ\ng Kuo#k ho#i, vă sơđơ\ng khôi luơ\t đe\i tơle\ch jang kiơ\ [lep hăm tơdrong er^h sa hre\i au. Dôm tơdrong pơma nu\h găh Păng 60, Khôi luơ\t [ao hiêm xah ho#i 2014, đe\i [ơm tru\h tơdrong io\k jên [ao hiêm xah ho#i m^nh ‘măng, mư\h bơngai jang pơdơ\h jang [ât oei tim tôm sơnăm pơdơ\h hưu:

Hơ drol kơ Luât {ao hiêm tơ pôl sơ năm 2014, tơ drong kla jên [ao hiêm tơ pôl 1 ‘măng ăn bơ ngai jang pơ dơ\h jang tam tôm sơ năm pơ dơ\h hưu đei bơ\ jang kiơ\ Luât {ao hiêm tơ pôl 2006. Tơ\ trong 1, Păng 55 luât ‘nâu chih: hăm bơ ngai răt [ao hiêm tơ pôl mă lei tam mă tôm tơ drong kăl vă gơ\h xa jên hưu ‘no\h đơ\ng ro\ng 1 sơ năm pơ dơ\h jang, tơ dăh ưh pă đei răt [ao hiêm tơ pôl dơ\ng păng ‘me\h io\k jên [ao hiêm tơ pôl 1 ‘măng ‘no\h kla ăn jên [ao hiêm tơ pôl 1 ‘măng jo# kiơ\ sơ năm sư răt [ao hiêm.

Mă lei, lơ\m Luât [ao hiêm tơ pôl sơ năm 2014 (đei yoa đơ\ng ‘năr 1-1-2016), tơ\ trong 1, Păng 60, ‘no\h lăp hơ dro# dôm bơ ngai jang đei tơ drong j^ ăl, ưh pă ke\ bơ\ jang, nhen: jo jăn, j^ ung thư, j^ klơm ăl, j^ kren xa, hie\n hiang ăl đe\ch đei kla ăn jên {ao hiêm tơ pôl 1 ‘măng.

Dôm bơ ngai nai ‘no\h luât {ao hiêm tơ pôl pơ lung bơ ngai jang vei khei ‘năr răt [ao hiêm adrol ki, gô đơ\ng ro\ng kơnh đei tơ drong jang plơ\ng ‘no\h răt dơ\ng [ao hiêm kle\p tôm sơ năm gơ\h xa [ao hiêm tơ pôl, xa jên hưu rim khei, dăh mă bơ ngai răt [ao hiêm tơ pôl [ât oei jang mă tam tôm sơ năm răt ‘no\h kơ dih kâu gơ\h tơ le\ch jên răt [ao hiêm vă tôm sơ năm dơ\ng.

Tơ drong tơ chơ\t ‘nao âu gô [ơm ưh ‘lơ\ng truh tơ drong đei yoa đơ\ng bơ ngai jang vang răt [ao hiêm tơ pôl, păng mă đơ\ng tam mă tơ mât yoa, mă lei khei ‘năr âu ki, {ao hiêm tơ pôl pơ lei tơm Hồ Chí Minh hlôi tơ ge\ch io\k tơ drong tơ chơ\t ‘nâu vă gơ\t, ưh chu kla kiơ\ tơ drong tơ chơ\t tơ\ Păng 55, Luât [ao hiêm tơ pôl sơ năm 2006.

Lơ\m ‘măng hop ako\m Kuo#k ho#i âu, dôm bơ ngai tang măt pơ ma nuh tôch hơ len găh Păng 60, Luât {ao hiêm tơ pôl sơ năm 2014. Bơ ngai tang măt Đặng Ngọc Tùng (khul Đồng Nai), pơm hloi Kơ dră che\p kơ\l Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam ‘măn lơ jơ vă tơ roi tôm tơ drong tơ hlăk tăk đơ\ng Păng 60 lơ\m Luât [ao hiêm tơ pôl.

{ok Đặng Ngọc Tùng pơ ma hơ dăh tơ drong kăl athei hơ met ming Păng 60 Luât {ao hiêm tơ pôl sơ năm 2014; hơ met vă lăp hăm tơ drong hơ pơi đơ\ng bơ ngai jang păng vă bơ ngai jang gơ\h rơih io\k jên [ao hiêm tơ pôl 1 ‘măng dăh mă xa jên hưu. {ok Tùng akhan:

“Păng 60 ưh kơ s^ tro\ hăm rim bơ ngai, yoa đei lơ bơ ngai jang đei tơ drong erih xa pha ra băl kơ na ‘me\h vă pha ra băl, ưh đei bu nhen bu. Kơ na pơm thoi yơ vă sư gơ\h pơm lăp tơ drong ‘me\h vă đunh đai kơ bơ ngai jang ‘no\h dôm bơ ngai tang măt athei tơ che\ng hơ len vă jang mă ‘lơ\ng”. {ok Tùng Kơ dră che\p kơ\l Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam pơ ma dơ\ng:

"Kiơ\ inh, athei mơ\ng đe ‘nho\ng o\h công nhân rơih kơ dih. Ăn đe sư vei ‘mơ\i khei ‘năr răt [ao hiêm tơ pôl, gơ\h tơ le\ch jên kơ dih răt dơ\ng [ao hiêm kle\p tôm sơ năm pơ dơ\h hưu; tơ dăh đơ\ng ro\ng 1 sơ năm, 2 sơ năm mă đe sư chă đei tơ drong jang tơ\ an^h jang nai ‘no\h răt hơ lơ\k dơ\ng. Oei tơ dăh đe sư ‘me\h io\k jên 1 ‘măng ‘no\h athei pơm kiơ\ tơ drong ‘me\h vă đơ\ng đe sư"

Bơ ngai tang măt j^ bơ ngai che\p kơ\l khul Công đoàn tơ roi, mưh pơm kiơ\ luât ‘nâu, Công đoàn tơ\ Công ty Pouyuen Việt Nam ‘nao krao [ao hiêm tơ pôl pơ lei tơm Hồ Chí Minh jur tơ blang lơ\m ‘năr 26-3-2015 tơ\ Công ty Pouyuen Việt Nam. Công nhân pinh inh ưh pă gơ\h năm jang bơih, tơ\ âu đe io\k công nhân plơ\ng, inh vih tơ\ plei pơih an^h te\ch mơ dro ie\, inh p^nh io\k jên 1 ‘măng hăm gơ\h ưh? ‘No\h đe sư tơl, kiơ\ luât ‘nao ‘no\h ưh gơ\h. Đơ\ng ro\ng kơ ‘no\h jing đei tơ drong công nhân pơ gơ\r pơ dơ\h jang vă tơ jră plơ\.

Tơ drong ‘nâu ưh lăp đei tơ\ Công ty Pouyuen Việt Nam đe\ch mă đei truh 15 an^h jang nai hai… Ako\m đ^ đăng bơ ngai vang pơ dơ\h jang loi 100.000 ‘nu. Tơ drong công nhân tơ jră plơ\ Păng 60, Luât [ao hiêm tơ pôl oei jur truh tơ\ Long An, hăm 22 công ty, ako\m đ^ đăng đei truh 21.000 ‘nu bơ ngai jang; Tiền Giang 6 công ty, Tây Ninh 2 công ty…

{ok Đặng Ngọc Tùng tơ roi, tơ\ hơ năp tơ drong ‘nâu, [ok hăt hot chih kơ thơ krao hơ vơn, pơ ma hơ dăh Thủ tướng păng Kơ dră tơm hlôi drơ\ng pơm kiơ\ luât {ao hiêm tơ pôl so kle\p đ^ sơ năm ‘nâu păng hơ nơ\ng pơ gơ\r hơ met ming Păng 60 Luât [ao hiêm tơ pôl ‘nao.

Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam tôch lăp đon hăm hla ar chih tơ roi đơ\ng Khul kơ dră te\h đak păng An^h vei lăng rim tơ drong lơ\m tơ pôl kơ Kuo#k ho#i. Bơ ngai tang măt Đặng Ngọc Tùng athei: Le# hơ met ming păng 60, mă Kuo#k ho#i athei tơ le\ch 1 Tơ drong tơ chơ\t pơ gia le# tam hăt jang kiơ\ điêm trong a, Păng 60 păng trong a, điêm 1 Păng 77 lơ\m Luât [ao hiêm tơ pôl ‘nao.

Lăp đon hăm tơ drong ‘nâu, bơ ngai tang măt Trần Văn Bản (khul Ninh Bình) pơ ma, [ât hơ met ming Păng 60, đei 36 ‘nu bơ ngai vang hôp ‘no\h đei truh 75% drơ\ng nơ\r athei hơ met ming păng lăp 22% ưh đei drơ\ng nơ\r hăm tơ drong hơ met ming.

Thoi no\h, ưh lăp lơ bơ ngai jang đe\ch, mă lơ bơ ngai tang măt Kuo#k ho#i, ku\m hơ pơi Păng 60, Luât [ao hiêm tơ pôl 2014 đei hơ met ming kiơ\ trong năng kăl tơ drong rơih kơ dih đơ\ng bơ ngai jang ‘no\h j^ io\k jên [ao hiêm tơ pôl 1 ‘măng, dăh mă kơ dih kâu tơ le\ch jên vă răt [ao hiêm tơ pôl ăn kơ dih vă gơ\h xa jên hưu mưh răt tôm sơ năm.

Kơpi io\k đơ\ng [ăo Tuổi trẻ

Dơ\ng: Tơ blơ\