VOV4.Bahnar – Bơ\ jang tơ drong pơ tăm pơ kao tơ ring tơ ngie\t păng ‘long pơ tăm tơ klep hăm chă tơ mang lăng tơ\ bri brăh kơ apu\ng Kon Plông, dêh char Kon Tum, sơ năm 2012, 37 u\nh hnam đơ\ng dôm dêh char, pơ lei tơm lơ\m te\h đak đei apu\ng Kon Plông sơng io\k ăn oei tơ\ plei Tu Rằng, xăh Măng Cành. Đơ\ng ro\ng hlo\h 3 sơ năm oei xa tơ\ âu, tơ drong pơ tăm ‘nhot, pơ kao đơ\ng dôm u\nh hnam âu oei tam mă jang đei [ât mă an^h răt io\k tơ mam oei ưh sơ đơ\ng.

Đei lơ\m tơ drong jang che\ng hơ met tơ ring pơ tăm ‘nhot, pơ kao tơ ring tơ ngie\t păng ‘long pơ tăm tơ klep hăm chă tơ mang lăng tơ\ bri brăh kơ apu\ng Kon Plông, dêh char Kon Tum, sơ năm 2012, 37 u\nh hnam đei io\k ăn oei lơ\m plei hle tơ\ plei Tu Rằng, xăh Măng Cành păng đe sư j^ dôm u\nh hnam juăt pơ tăm ‘nhot, pơ tăm pơ kao ngăl. Tơ drong sơng io\k dôm bơ ngai juăt pơ tăm ‘nhot, pơ kao truh oei tơ\ âu vă tơ gu\m pơm hơ to\k tơ drong jang pơ tăm ‘nhot, pơ kao tơ\ tơ ring tơ ngie\t kơ apu\ng Kon plông.

Jang xa tơ\ plei Tu Rằng, xăh Măng Cành hlo\h 3 sơ năm, tơ drong jang đei tih hlo\h đơ\ng klo kăn ‘nho\ng Phạm Minh Quý ‘no\h j^ kon dro\ nglo 2 sơ năm pran jăn. Sơ\ j^ bơ ngai jang chu\n mir tơ\ Phượng Hiệp, Cần Thơ, juăt hăm tơ drong rei pơ tăm kơ na klo kăn ‘nho\ng băt trong pơ tăm lơ kơ loăi ‘nhot, pơ kao. Blu\ng a măr sư vă pơ tăm ‘nhot, pơ kao păng năng ‘nâu j^ tơ drong jang tơm kơ u\nh hnam ră, mă lei truh dang ei tam mă jang đei. ‘Nho\ng Quý tơ roi: “Kiơ\ inh, te\h tơ\ âu rei pơ tăm ku\m đei xa mơ\n, mă lei pơ tăm dang ei ưh đei bơ ngai răt tơ mam kơ na jing ưh ‘me\h pơ tăm, athei chă trong jang tơ drong nai dơ\ng vă rong ‘me hnam tơ no\. Tơ\ hơ năp dang ei inh chă jang ăn kơ đe, chă pơ dro âu to pơ pơ\ jên vă so\ng xa rim năr, dang ei rei pơ tăm ku\m gơ\h, mă lei tơ\ kơ chơ ưh kơ đei dôm yơ bơ ngai răt, pơ tăm đei te\ch hu\t ngôi jing kơ lôh đ^.”

Sơ\ ku\m đei pơ tăm ‘nhot chơ te\ch tơ\ kơ chơ, ‘nhot pơ tăm ưh kơ lơ mă lei te\ch oei ưh kơ hlot đ^ kơ na ‘nho\ng Nguyễn Thanh Quang jing tơ plih trong pơ tăm dơ\ng dôm tơ mam nai. Hlo\h 1000 tơm pơ kao ly pơ tăm lăp vă te\ch [ât têt đe\ch, oei tơ\ hơ no# hơ năp kơnh ‘nho\ng tơ che\ng vă pơ tăm bơ\n ‘long che\h phe, tiu ‘nei gơ\h ke\ jang hơ to\k mu\k drăm ăn u\nh hnam. Mă đơ\ng ưh tam băt trong pơ tăm tiu, ku\m nhen tam đei hla ar chih tơ roi yơ akhan tiu lăp hăm tơ ring te\h tơ ngie\t Măng Đen, mă lei ‘nho\ng oei tơ le\ch jên pơ tăm hlo\h 100 hơ drơ\ng lơ\m pơ gar. ‘Nho\ng tơ roi, tơ dăh đei jên ‘nho\ng vă pơ tăm tiu dơ\ng mă đơ\ng ưh băt tiu hăm lăp tơ\ tơ ring te\h tơ\ âu dăh ưh. ‘Nho\ng Quang pơ ma: “Te\h tơ\ âu pơ tăm ‘long kiơ năng atu\m ku\m jing ngăl mă lei te\ch tơ mam jang đei tôch mơ mat, inh ‘me\h to\k io\k jên vă pơ tăm dôm kơ loăi ‘long đunh sơ năm vă tơ drong erih xa ke\ to\k, mă lei jên jang ku\m tôch mơ mat, inh chă jang xa kơ dih dar de\h đe\ch.”

{ôh ưh ke\ jang ato\k tơ iung mu\k drăm ăn u\nh hnam hăm tơ drong pơ tăm ‘nhot, pơ kao, hnam [ok Đinh Công Thể ku\m pơ tăm dơ\ng ‘long nai. Hlo\h 1000 tơm ‘long kam, kro#i đei hnam [ok năm răt tơ đăh đơ\ng Tơ ring pơ mât vih pơ tăm tơ\ âu, dang ei oei blu\h tôch ‘lơ\ng. {ok Thể ăn tơ băt: “Tơ\ âu jang ato\k tơ iung mu\k drăm io\k kơ đe\h rong kơ jung, pơ tăm ‘nhot, đang kơ ‘no\h pơ tăm ‘long kam, kro#i, pơ tăm [ơ. Kiơ\ trong vă jang ‘no\h te\h đak ‘nao tơ gu\m đe\ch 4 ‘măng hơ dre\ch, dang ei kăl đei te\h đak tơ gu\m vôi păng pho\ng dơ\ng vă săy, tuh ăn ‘long.”

Lơ\m kơ so# 37 u\nh hnam chih măt năm oei, jang xa tơ\ plei Tu Rằng, lăp đei 32 u\nh hnam erih xa păng jang xa tơ\ âu. Mă lei 1 puăt u\nh hnam oei erih xa tơ\ âu ưh kơ s^ dôm u\nh hnam chih măt blu\ng a ôh mă tơ tă dôm u\nh hnam ‘nao răt io\k te\h đơ\ng dôm u\nh hnam truh adrol ki dơ\ng. Vă đei jên pơ ‘nho\ ăn tơ drong erih xa lơ bơ ngai athei năm jang ăn kơ đe, mă ưh ‘no\h ko\h phă bri io\k ‘long.

Vă tơ gu\m ăn dôm u\nh hnam ‘nao truh oei xa păng jang ato\k tơ iung tơ drong jang pơ tăm ‘nhot, pơ kao, apu\ng Kon Plông tơ le\ch jên man bơ\n trong, dăng tơ lei u\nh điên, che\ng song te\h oei, te\h cho\h jang xa kiơ\ kơ ‘no\h, 1 u\nh hnam mưh truh oei tơ\ âu đei che\ng song hlo\h 1000 m2 te\h oei ku\m hăm 1 ha te\h cho\h jang xa. Điên, đak păng to\ ‘mi kial lăp ‘lơ\ng ‘no\h j^ tơ drong tôch kơ kăl vă pơ tăm ‘nhot, pơ kao lơ\m pơ gar xă, mă hlôi đei tôm 3 tơ drong ‘nâu bơih ră, tơ drong pơ tăm ‘nhot, pơ kao tơ\ âu oei tam mă ke\ to\k nhen đon hơ pơi, tơ drong kon pơ lei oei ưh kơ đei ‘no\h j^ an^h răt io\k tơ mam đơ\ng đe sư jang đei. ‘Nho\ng Phạm Minh Quý tơ roi dơ\ng: “Tơ drong erih xa tơ\ âu blu\ng a thoi âu ku\m huei bơih, đei te\h bơ\n chă pơ tăm kăt xa kơ dih ku\m da [iơ\ kơ huach jên, erih ku\m huei mơ\n, mă lei tơ drong te\ch tơ mam đơ\ng jang đei tam đei an^h răt kơ na ưh kơ ke\ to\k, dang ei hơ pơi ‘me\h đei bơ ngai pơ dro truh răt io\k tơ mam ăn kon pơ lei, vă gơ\h hiôk hian [iơ\.”

            Tơ drong jang đei tơ le\ch mă lei ưh đei yoa. Kon pơ lei tơ tă năm chă trong jang xa ‘nao ăn kơ dih dơ\ng. Tơ drong pơ tăm ‘nhot, pơ kao ‘no\h j^ trong jang tro\, lăp hăm tơ ring te\h tơ\ apu\ng Kon Plông mă lei tơ drong chă đei an^h răt io\k tơ mam sơ đơ\ng ‘no\h jing tơ drong tôch g^t kăl vă gơ\h jang ato\k tơ iung tơ drong pơ tăm ‘nhot, pơ kao tơ\ tơ ring tơ ngie\t âu.

Dơ\ng: Tơ blơ\

(Kơpi io\k đơ\ng An^h pơm Tiviv Kon Tum)