VOV4.Bahnar – Đơ\ng ro\ng hop ako\m pơ ma nuh ‘măng mă 3, pơ tơm đơ\ng roi tơ băt anăn dôm bơ ngai le\ch pơ jei tơ pă (27/4/2016), păng pơ tôch adrol kơ pơ gơ\r tăh hla 24 jơ, dôm an^h jang, khul grup tơ pôl vă pơ gơ\r hop ako\m tơ [âp pơ ma nuh hăm bơ ngai tăh hla vă bơ ngai le\ch pơ jei krao hơ vơn pôk rơih. Tơ drong mă lơ bơ ngai tăh hla tơ re\k ‘no\h, bơ ngai le\ch pơ jei athei đei trong vă jang mă rơ đăh păng mưh hơ ngăh hăm kon pơ lei bơih ‘no\h athei jang kiơ\ hloi.

           Kiơ\ tơ drong tơ chơ\t đơ\ng Luât pôk rơih bơ ngai tang măt Kuo#k ho#i păng bơ ngai tang măt Jơ nu\m pơ gơ\r kon pơ lei, trong krao hơ vơn pôk rơih đei pơ gơ\r rơ đăh ‘lơ\ng, hơ to\ băl, tro\ luât, pơm ‘lơ\ng ăn tơ drong sơ đơ\ng lơ\m tơ pôl. Tơ drong krao hơ vơn đơ\ng bơ ngai le\ch pơ jei đei pơ gơ\r kiơ\ trong: Tơ [âp, pơ ma nuh tơ\ tơ ring an^h bơ ngai le\ch pơ jei chih măt vă tơ roi hơ dăh tơ drong jang đơ\ng kơ dih mưh đei pôk pơm bơ ngai tang măt Kuo#k ho#i, bơ ngai tang măt Jơ nu\m pơ gơ\r kon pơ lei. Mă lei, đei lơ nơ\r pơ ma akhan, bơ ngai le\ch pơ jei tang măt Kuo#k ho#i athei đei tơ drong vă jang mă rơ đăh; bơ ngai tăh hla tơ re\k lơ truh tơ drong, bơ ngai le\ch pơ jei jang đei tơ drong kiơ mưh jing bơ ngai tang măt păng jang thoi yơ vă gơ\h jing bơ ngai tang măt tơ pă ăn nơ\r pơ ma đơ\ng bơ ngai tăh hla.

            Bơ ngai tăh hla Nguyễn Tâm Trinh, tơ\ phương Khương Thượng, kuơ\n Đống Đa, Hà Nội akhan: “Găh tơ drong vă jang, ‘nho\ng pơ ma yă kiơ, vă jang thoi yơ? Athei pơ ma hơ dăh truh tơ drong kăl hrei ‘nâu ‘no\h nhen: sa pơ j^p, jang ưh tơ năp, vei sơ đơ\ng tơ pôl… Tơ drong kăl ‘no\h, ih j^ bơ ngai tang măt ăn lơ bơ ngai tăh hla, athei pơ ma tơ drong kiơ vă bơ ngai tăh hla [ôh ih jang ke\, vă jang ‘lơ\ng tơ drong ‘me\h vă đơ\ng ih păng đơ\ng nhôn hai”.

            Lăp đon hăm nơ\r pơ ma âu, bơ ngai tăh hla Đinh Ngọc Huyên, tơ\ phương Phương Mai, kuơ\n Đống Đa, Hà Nội pơ ma: “ Inh ‘me\h đe pơ kăp mă rơ đăh păng lăp hăm tơ drong ‘me\h vă đơ\ng kon pơ lei, sek tơ lang [iơ\ tơ drong pơm hla ar vei lăng mơ mat tat, hiơ\ hy^n dăh mă jơ hngâm đon ưh pơ ngơ\t tơ\ hơ năp tơ drong pơm tơ to\ đon kon pơ lei. Athei chih hơ dăh tơ drong athei pu\ hăm rim bơ ngai le\ch pơ jei”.

           Mă tơ pă ăn [ôh, bơ ngai tăh hla ưh ‘me\h mơ\ng dôm bơ ngai le\ch pơ jei tơ le\ch nơ\r hơ ngăh nhen: mưh đei pôk pơm bơ ngai tang măt, inh vă tơ gop jơ hngâm hơ met kơ jăp, hơ to\k tơ drong đei yoa đơ\ng tơ drong jang Kuo#k ho#i; ku\m hăm Kuo#k ho#i chih tơ le\ch Luât, tơ drong tơ chơ\t, pơm ‘lơ\ng ăn tơ drong kon pơ lei pơm tơm, hơ to\k tơ drong erih xa ăn kon pơ lei; vă jet hơ len truh tôch bơ ngai che\p kơ\l Khul kơ dră te\h đak păng dôm an^h jang kơ pal...  ‘no\h tro\ hăm tơ drong jang đơ\ng bơ ngai tang măt Kuo#k ho#i mă lei dôm nơ\r hơ ngăh ‘no\h tam mă tơ [ôh đ^ jơ hngâm đon ‘me\h vă đơ\ng bơ ngai tăh hla.

          {ok Bùi Văn Xuyền, Kơ dră jang lơ\m An^h chih pơ jing luât kơ Kuo#k ho#i akhan: Hăm dôm bơ ngai ‘măng blu\ng le\ch pơ jei athei tơ le\ch đei tơ drong vă jang mă rơ đăh, mă loi hăm bơ ngai tang măt Kuo#k ho#i hlôi bơ\ jang lơ\m m^nh jăl jang Kuo#k ho#i, mưh krao hơ vơn pôk rơih ‘no\h ưh gơ\h lăng pơ hơi, athei hơ met tôm tơ drong mă ‘lơ\ng hlo\h dơ\ng, tơ roi tơ băt đei tơ drong ‘me\h vă đơ\ng bơ ngai tăh hla:   

           “Tơ drong jang đơ\ng bơ ngai le\ch pơ jei pơm Bơ ngai tang măt Kuo#k ho#i tơ drong kăl ‘no\h bơ ngai âu athei pơ ma tơ le\ch đei nơ\r pơ ma đơ\ng bơ ngai tăh hla lơ\m hop ako\m Kuo#k ho#i păng tơ\ hơ năp an^h jang Trung ương, tơ ring tơ rang vă tơ [ôh hơ dăh tơ drong ‘me\h vă đơ\ng kon pơ lei. Sek tơ lang đei tơ drong ‘me\h vă đơ\ng kon pơ lei, pơm lăp hăm đon hơ pơi đơ\ng kon pơ lei, jo# hloi găh tơ drong jang ato\k tơ iung mu\k drăm tơ pôl, vei sơ đơ\ng chinh tr^ te\h đak. Đ^ đăng tơ drong ‘me\h vă ‘no\h j^ tơ drong hơ pơi tôch tơ găl đơ\ng kon pơ lei. Inh tơ che\ng tơ drong vă jang lơ\m 5 sơ năm athei tơ [ôh hơ dăh dôm tơ drong ‘nâu”. {ok Bùi Văn Xuyền akhan.

            Pơ ma nuh hăm bơ ngai chih hla ar tơ roi ăn Radio nơ\r pơ ma VN, [ok Nguyễn Quốc Thắng, Pho\ Kơ dră vei lăng {ăo Bơ ngai tang măt ăn kon pơ lei, akhan: Vă tơ drong krao hơ vơn đơ\ng bơ ngai le\ch pơ jei pơm bơ ngai tang măt Kuo#k ho#i gơ\h ‘lơ\ng hơ iă, đei yoa ‘no\h bơ ngai tăh hla gơ\h apinh jet mă hơ dăh tơ drong vă jang đơ\ng bơ ngai le\ch pơ jei. Atu\m hăm ‘no\h, dôm bơ ngai le\ch pơ jei gơ\h pơ jăh băl găh tơ drong vă jang đơ\ng kơ dih ‘năi. Kiơ\ đơ\ng pơ jăh băl gơ\h [ôh rơ đăh [iơ\ bơ ngai jang rơ gei, tơ năp, jơ năr vă bơ\ jang đơ\ng dôm bơ ngai le\ch pơ jei. Yoa thoi no\h, kiơ\ đơ\ng apinh jet tơdrong vă jang đơ\ng bơ ngai le\ch pơ jei sư pơm hơ to\k đon jang tơ năp ăn bơ ngai tang măt tơ dăh đei pôk rơih, ‘ngoăih kơ tơ drong jang atu\m vang tơ gop ăn Kuo#k ho#i ‘no\h athei bơ\ jang tơ drong jang đei pơ kăp, kiơ\ nơ\r hơ ngăh đơ\ng kơ dih dơ\ng, hơ nhăk ba lơ tơ drong ‘lơ\ng ăn te\h đak, ăn tơ ring kơ dih le\ch pơ jei: “ Bơ ngai tăh hla apinh mă hơ len, mă rơ đăh, mă jru\. Bơ ngai tăh hla ku\m băt muh măt bơ ngai le\ch pơ jei vă tang măt ăn kơ dih, lui kiơ\ dôm trong jang đơ\ng dôm bơ ngai đei rơih vă jang kiơ\ tơ drong ‘me\h vă, tơ gop ‘lơ\ng ăn tơ drong jang Kuo#k ho#i păng Jơ nu\m pơ gơ\r kon pơ lei. ‘Nâu j^ tơ drong g^t kăl mưh krao hơ vơn pôk rơih, pơm thoi yơ vă tơ drong krao hơ vơn huei kơ jang vă pơ tro\ đe\ch, athei pơ gơ\r đei yoa ‘lơ\ng păng athei jang kiơ\ nơ\r hơ ngăh tơ\ hơ năp kon pơ lei mưh đei kon pơ lei lui, pơ jao ăn tơ drong jang tang măt.” {ok Nguyễn Quốc Thắng pơ ma thoi no\h.

           Tơ drong pơ kăp, nơ\r hơ ngăh đơ\ng bơ ngai le\ch pơ jei pơm bơ ngai tang măt Kuo#k ho#i jing tơ drong tơm vă bơ ngai tăh hla lăng năng tơ drong jang đơ\ng dôm bơ ngai le\ch pơ jei mưh đei pôk pơm bơ ngai tang măt Kuo#k ho#i lơ\m đ^ jăl jang đơ\ng kơ dih. Ku\m kăl chih hơ dăh tơ drong athei pơ dơ\h jang hăm dôm bơ ngai tang măt Kuo#k ho#i păng Jơ nu\m pơ gơ\r kon pơ lei yơ ưh đei che\p vei tơ drong pơ kăp, nơ\r hơ ngăh đơ\ng kơ dih tơ\ hơ năp bơ ngai tăh hla, tơ\ hơ năp kon pơ lei [ât oei krao hơ vơn pôk rơih.

Lại Hoa: Chih

Dơ\ng: Tơ blơ\