Pơm ‘nho\ng o\h hăm pơ lei pơ la – Dak Lak sơ đơ\ng hơ to\k tơ iung

Đơ\ng sơ năm 2004, An^h jang đảng dêh char Dak Lak tơ le\ch trong ăn dôm an^h jang, te\ch mơ dro pơm et po# [ăn, ‘nho\ng o\h hăm pơ lei pơ la kon kông lơ\m dêh char, vă jăh sut pơ đ^ pơ ngot rơ vet, tơ nuh hin, ưh hlôh vao. Hlo\h 10 sơ năm bơ\ jang, trong jang âu hơ nhăk ăn io\k yoa ‘lơ\ng, mưh dôm an^h et pơm po# [ăn vang ako\m jơ hngâm tơ le\ch jên man an^h jang, pơm trong tơ\ tơ ring tơ rang, vang tơ gop ăn tơ drong jang ato\k tơ iung mu\k drăm tơ pôl, vei sơ đơ\ng păng dar de\h pơm hơ to\k tơ drong erih xa ăn kon pơ lei. Tơ drong tơ roi năr âu, tơ roi truh tơ drong tơ plih ‘nao tơ\ dôm pơ lei pơ la đei et pơm po# [ăn hăm an^h jang tơ\ dêh char Dak Lak.

Tơ\ hơ năp hnam kơ jăp ‘lơ\ng blu\ng plei Liêng Ông, xăh Dak Phơi, apu\ng Lak, [ok Y Krang Ông tơ roi, hnam nhôn ‘nao pơm đ^ vă je# 200 triệu hlj. ‘Nâu j^ tơ drong jơ nei gơ nang đơ\ng tơ drong cho\h jang sa tơ\ găh to đak glung Dak Phơi đ^ hiôk hian io\k đơ\ng đei gơng hơ ne\h yua đơ\ng Ko\ng ti đak xăng đak dâu Nam Tây Nguyên pơm. {ok Y Krang Ông, tơ roi tơ băt: “Ku\m gơ nang đơ\ng đei tơ drong tơ mơ\t jên jang đơ\ng ko\ng ti pơm ‘nho\ng o\h hăm plei nhôn, nhen pơm bơ\n gơng, tơ gu\m ‘long hơ dre\ch, kon tơ rong, mă nhôn hlôi đei tơ drong hiôk hơ to\k tơ iung mu\k drăm u\nh hnam. Dang ei ^nh pơ tăm che\h phe, pơ tăm điêu, jang [a đak, ako\p đ^ đăng io\k yua 1 xơ năm ku\m đei hlo\h 100 triệu hlak jên.” 

Năm rok trong gơng hơ ne\h kơ jăp kle\ch đak glung pơ yan ‘mi t^h, [ok pơ gơ\r pơlei Ama Toan, chhôk hơ iă, đơ\ng xơ năm 2006 tru\h dang ei, gơ nang đơ\ng gơng ‘nâu mă pơ đ^ 90 hec tar te\h tơ\ găh to đak glung adoi đei tơ mơ\t lơ\m cho\h jang sa đei io\k yua jơ nei, plei Liêng Ông hlôi đei [o#h [iơ\. Ưh khan lăp hơ dro# pơm gơng, an^h pơm ‘nho\ng o\h ‘no\h j^ Ko\ng ti đak xăng đak dâu  Nam Tây Nguyên oei hơ nơ\ng ăn bơ ngai năm tru\h dăr hơ len. Vei lăng gơng  hơ ne\h pơm ‘nho\ng o\h, năm ngôi ap^nh jet gia pơ am dơ nu\h, axong tơ mam, tơ gu\m hơ dre\ch ‘long, kon tơ rong, tơ gu\m kon pơ lei hơ to\k tơ iung mu\k drăm, xơ đơ\ng tơ drong ar^h sa. {ok Ama Toan pơ ma: “‘No\h j^ an^h pơm ‘nho\ng o\h ling lang bơ ngơ\t tru\h pơ đ^ hloi găh jơ hngơ\m đon păng tơ mam drăm hăm kon pơ lei, ‘no\h j^ kon pơ lei ling lang sơ đơ\ng jang sa, ư\h kơ mơ\ng khu\l bơ ngai kơ ne# pơ hlu\m pơ hlôm, lui kơ jăp kiơ\ Đảng te\h đak. Mă đơ\ng te\h to\ xe\t bơ ngai lơ ră, kon pơ lei hơ drin ho\k pơ hrăm khoa ho\k ki thuơ\t vă vei lăng ‘long pơ tăm, kon tơ rong, ku\m hăm tơ drong tơ gu\m hơ nơ\ng đơ\ng an^h pơm ‘nho\ng o\h, ‘no\h j^ kon pơ lei roi hlo#h vao hlo\h dơ\ng.”

Ku\m tơ\ xăh mơ mat tat de#h hlo\h Dak Phơi, lơ\m tơ drong tơ pl^h đơ\ng plei Pai Ar ku\m đei [o#h ‘lơ\ng hơ iă đơ\ng tơ drong jang pơm ‘nho\ng o\h. {ok Y Thăn H’Long Tưng, Bí thư chi bộ pơ lei tơ roi tơ băt, Pai Ar kiơ\ nơ\r Mnông vă khan ‘no\h j^ ‘nhot bri, 1 kơ loăi tơ mam sa rong ar^h kon pơ lei tơ\ âu. Dôm xơ năm âu ki, gơ nang đơ\ng tơ drong tơ mơ\t jên jang hơ nơ\ng đơ\ng Te\h đak, tơ drong tơ gu\m đơ\ng an^h pơm ‘nho\ng o\h ‘no\h j^ Ko\ng ti te\ch tơ le\ch păng răt tơ mơ\t đơ\ng te\h đak đe 2/9, kon pơ lei lơ\m pơ lei ư\h pă athei ar^h gơ nang đơ\ng ‘nhot bri dơ\ng bơ\ih. Găh lơ kơ so# u\nh hnam tơ\ plei Pai Ar hlôi đei tơ drong ar^h sa đei [o#h ngăl bơ\ih: “Ko\ng ti vang hơ doi 1 jơ hngơ\m đon hăm chi [o# păng Khu\l chă vei lăng kơ d^h kơ pơ lei tơ\ âu, krao hơ vơn kon pơ lei jang mu\k drăm ‘no\h j^ che\h phe, [a đak, đang kơ ‘no\h bơ\n ‘long pơ tăm nai, ‘no\h tru\h dang ei ‘no\h kon pơ lei hlôi hlo#h vao, vei lăng sơ đơ\ng tơ drong xut pơ ngot tơ jur dơ nu\h hin, sơ đơ\ng tơ pôl, păng tơ gu\m lơ u\nh hnam roi ‘năr roi hơ drin yak hlo\h pơm pơ dro\ng.”

Kiơ\ kơ Khu\l krao hơ vơn kon pơ lei an^h jang Đảng de#h char Dak Lak, tru\h dang ei hlôi đei 176 an^h jang, an^h te\ch mơ dro kơ de#h char păng an^h jang trung ương oei tơ\ Dak Lak ku\m hăm vă je# 1300 an^h jang kơ apu\ng, pơm ‘nho\ng o\h hăm 607 pơ lei pơ la. Lơ\m 10 xơ năm pơm ‘nho\ng o\h, rim an^h jang adoi đei hơ drin t^h, hơ to\k ‘lơ\ng tơ drong ‘me\h vă đơ\ng kơ d^h, tơ gu\m kon pơ lei hơ to\k ‘lơ\ng tơ drong ar^h sa, jơ hngơ\m đon, tơ mam drăm. Hơ dro# rim an^h te\ch mơ dro, hlôi tơ gu\m rim pơ lei pơ la tôch kơ lơ găh tơ mam drăm, ki thuơ\t. Nhen thoi Ko\ng ti te\ch mơ dro Pho\ng Bình Điền, hlôi tơ mơ\t jên jang ăn kơ plei Ea Na, xăh Ea Na, apu\ng Krông Ana hlo\h 4 ti hlj, pơ\ih lơ lăm pơ hrăm ki thuơ\t, tơ gu\m io\k yua che\h phe to\k vă je# hlo\h 2 ‘măng pơ têng hăm hơ drol, tơ drong ar^h sa kon pơ lei đei hơ to\k ‘lơ\ng hơ dăh. {ok Y Piêk Ênuôl, [ok pơ gơ\r pơ lei plei Ea Na, tơ roi tơ băt : “Ko\ng ti tơ gu\m ăn kơ kon pơ lei tôch kơ lơ găh rim tơ drong, nhen tơ mơ\t jên jang răt pho\ng kla hiơ\, đang kơ ‘no\h tơ mơ\t jên jang cho# tơ ley u\nh điên, bơ\n hnam ho\k hôp, tơ plo\ng kơ dâu…Đơ\ng xơ năm 2004 tru\h dang ei ‘no\h kon pơ lei nhôn đei tơ pl^h hơ to\k tơ iung, kơ so# u\nh hnam dơ nu\h hin tơ jur lơ. Ko\ng ti jang hơ doi hăm an^h jang khoa ho\k pơ tru\t cho\h jang sa pơ\ih lơ ‘măng hop ako\m pơ ma dơ nu\h găh khoa ho\k ki thuơ\t, tơ gu\m kon pơ lei băt hơ dăh lơ\m vei lăng ‘long che\h phe, đơ\ng no\h mă kon pơ lei pơ la đei hơ to\k tơ iung.”

Lơ\m 10 xơ năm pơm ‘nho\ng o\h, rim an^h jang tơ\ Dak Lak hlôi tơ gu\m rim pơ lei pơ la 80 ti hlj, jang kiơ\ dui u\nh điên, pơm trong, ming man hnam ho\k hôp tơ pôl, lăm ho\k mầm non, axong ‘long hơ dre\ch, kon yo\ng. Tơ klep hơ doi hăm rim pơ lei pơ la, rim an^h jang pơm ‘nho\ng o\h hlôi vang tơ gop lơ hơ to\k hre\nh hơ to\k tơ iung mu\k drăm tơ pôl, vei lăng sơ đơ\ng, vei kơ jăp tơ drong tơ goăt pôm nơ\r [ơ\r đon đ^ đăng kon pơ lei. {ok  Nguyễn Văn Sự, Pho\ kơ dră khu\l krao hơ vơn kon pơ lei kơ an^h jang Đảng de#h char Dak Lak akhan, tơ drong jơ nei âu ‘no\h j^ yak blu\ng g^t kăl vă kơ Dak Lak hơ nhăk tơ drong jang pơm ‘nho\ng o\h roi ‘lơ\ng hơ ia\ hlo\h dơ\ng: “Gơ nang đơ\ng đei rim an^h jang pơm ‘nho\ng o\h hơ nơ\ng hơ doi hăm pơ lei, hơ nơ\ng pơ tho tơ gu\m kon pơ lei kơ na tơ drong tơ pl^h đơ\ng rim pơ lei kon kông tơ\ de#h char Dak Lak đei [o#h hre\nh [iơ\ păng io\k đei lơ jơ nei ‘lơ\ng. Lơ\m khei ‘năr tru\h âu kơnh ‘no\h tơ drong tơm, tơ drong ‘lơ\ng đơ\ng tơ drong jang pơm ‘nho\ng o\h tơ pl^h jing jăl jang ‘nao, vă khan tơ gu\m kon pơ lei yak jru\ lơ\m tơ drong jang sa, hơ to\k tơ iung mu\k drăm, jang hơ doi hăm dôm tơ drong jang hrơ\p 1 ‘măng vă kơ pơm liơ ăn kơ kon pơ lei đei tơ drong joăt cho\h jang sa sơ đơ\ng. Mă lei oei athei hơ doi hăm pơ lei, vei lăng sơ đơ\ng tơ pôl, sơ đơ\ng tơ ring tơ rang, mă lei tơ drong tơm ‘no\h j^ ako\m xut pơ ngot rơ ve\t tơ jur dơ nu\h hin, tơ drong tơm ‘no\h j^ rim sơ năm athei tơ jur đei 2% kơ so# u\nh hnam dơ nu\h hin lơ\m kon pơ lei kon kông”.