Tây Nguyên: Athei sek tơ
lang hrôih tơ drong ưh kơ măh te\h cho\h jang xa ăn
kon pơlei kon kông
Ư|h kơmăh te\h cho\h
jang sa lơ\m tơring kon kông Tây Nguyên to\k bo\k jing tơdrong kăl lăng ba kơ
jăp. Kơ yuơ ư\h kơmăh te\h cho\h jang sa hlôi pơm ăn đe\i lơ tơdrong [ơm tru\h
nhen pơngot rơve\t, dơnu\h hin, mu\ih so\h ko\h bri pơm mir, tơgar d^h băl te\h
hăm an^h mơdro sa tơm. Sek tơlang te\h cho\h jang sa ăn kon pơle\i kon kông tơ\
tơring Tây Nguyên vă kon pơle\i sơđơ\ng er^h sa ‘no\h tơdrong kăl hlo\h kăl iung
jang hloi păng pơkoe\l đe\i vang iung jang hơdrin đơ\ng rim an^h bơ\ jang tơm,
rim tơring. ‘Nau je\i nơ\r pơro# athe\i đơ\ng Kơdră che\p pơgơ\r te\h đak
Trương Tấn Sang lơ\m ‘măng năm bơ\ jang ‘nao au tơ\ Tây Nguyên.
U|nh
hnam [ok Đinh Grươm, bơ ngai Băhnar, j^ 1 lơ\m hlo\h 90 u\nh hnam kon pơ lei
tơ\ plei Groi, thị trấn Kbang, apu\ng Kbang, dêh char Gia Lai athei ăn te\h
hnam sư vă man hnam kơ măy u\nh điên An Khê – Kang nak. Hlo\h 3ha te\h mir hlôi
jang xa sơ đơ\ng đunh sơ năm kơ hnam [ok dang ei lâp lơ\m dơ nâu đak Kang nak. An^h
vei lăng hnam kơ măy u\nh điên 7 (găh Grup jang u\nh điên Việt
Ưh
măh te\h cho\h jang xa đei hơ nơ\ng tơ\ plei Groi lơ\m hlo\h 7 sơ năm ‘nâu păng
kon pơ lei rim năr oei gô chang khul kơ dră tơ ring che\ng ăn te\h vă gơ\h sơ
đơ\ng lơ\m tơ drong erih xa.
Tơ\
dôm plei nai, [ât oei gô an^h jang kơ pal che\ng song te\h tro\ luât, kon pơ
lei dui băl ko\h phă bri ‘long vă tơ gar io\k te\h cho\h jang xa. Nhen tơ\ xăh
Chư Mo#, apu\ng Ia Pa, dêh char Gia Lai, vă đei te\h jang xa, lơ kon pơ lei
lơ\m xăh mât tơ\ bri Chư Mo# muih ro\h, cho\h mir. Lơ\m 1 ‘măng năm bơ\ jang
tơ\ âu, nhôn [ôh [ât ‘năr dơ\ng to\ hlơ hle\ng, mă lei 1 grup đei đơ\ng 3-4 ‘nu bơ ngai tơ\ tơ ring oei hăt ko\h ‘long, chong
‘ngie\t vă io\k te\h pơm mir. Grup bơ ngai âu che\p tơ găk vă ko\h, chong ‘long
ie\ păng io\k kơ măy ot ‘long vă vă ot tơm ‘long tih. 1 ‘nu bơ ngai oei phă
bri, măt sư Ksor Ban tơ blang akhan, yoa ưh đei mir kơ na athei ko\h phă bri vă
muih ro\h cho\h pơm mir.
Ư|h lăp hơ dro# bri ‘long yoa dôm
an^h jang ăn te\h đak vei lăng đe\ch, mă bri ‘long đei pơ jao ăn tơ pôl vei
lăng đei đe ko\h phă pơm mir ‘năi. ‘Nho\ng Y Phối, bơ ngai Rađe, tơ\ buôn Hang-5,
xăh Yang Mao, apu\ng Krông Bông tơ roi, yoa tơ drong erih xa kơ kon pơ lei mơ
mat tat, trong tơ gu\m ăn tơ pôl vei bri ưh rơ đăh kơ na ưh đei pơm ăn bơ ngai
vei bri bơ\ jang tơ năp. Lơ u\nh hnam vang vei lăng bri ‘long, mă lei yoa pơ
ngot, tơ nuh, ưh đei te\h jang xa kơ na mât tơ\ bri muih ro\h cho\h pơm mir.
‘Nho\ng Y Phối pơ ma: “Plei nhôn oei tơ\ hơ la jâng kông
Kiơ\
kơ so# chih jo#, lơ\m tơ ring Tây Nguyên hrei ‘nâu đei vă je# 32.000 u\nh hnam
ưh kơ măh te\h cho\h jang dang 20.000 ha. Lơ\m no\h dêh char Gia Lai lơ hlo\h,
hăm vă je# 10.000 u\nh hnam ưh măh te\h cho\h jang xa. Tơ drong ‘nâu hlôi pơm
kơ ne# truh tơ drong jang tơ jur tơ nuh hin lơ\m tơ ring.
Vă chă te\h cho\h jang xa che\ng song
ăn kon pơ lei kon kông, hiôk hian lơ\m tơ drong vei lăng păng pơm hla ar te\h,
1, 2 tơ ring tơ le\ch trong pơm hơ met hla ar te\h ăn dôm hơ găt te\h đei tơ
gar io\k ăn kon pơ lei. Mă lei tơ drong jang ‘nâu oei tơ [âp lơ tơ hlăk tăk yoa
kăl đei tơ drong vang jang đơ\ng lơ an^h jang kơ pal. Găh tơ drong ‘nâu, Pho\
kơ dră tơm vei lăng tơ mam drăm păng cham char Nguyễn Mạnh Hiển akhan, dôm tơ
ring athei đei nơ\r apinh, pơ truh nơ\r pơ ma mă rơ đăh hăm Khul kơ dră te\h
đak, dôm an^h jang kơ pal. Pho\ kơ dră Nguyễn Mạnh Hiển pơ ma: “Găh
te\h vă ăn kon pơ lei kon kông, te\h đơ\ng tơ gar io\k, inh athei dêh char kơ
chăng dăr hơ len năng. Lăng năng tơ ring yơ đ^ io\k yoa sơ đơ\ng bơih, dang ei
ưh pă gơ\h io\k pơ dreu bơih ‘no\h athei tơ le\ch trong pơ ma nuh đơ\ng 2 an^h
jang găh cho\h jang xa păng ato\k tơ iung tơ ring tơ rang hăm an^h vei lăng tơ
mam drăm păng cham char, tơ le\ch nơ\r apinh, đang kơ ‘no\h dêh char set lăng
păng tơ roi ăn Thu tươ\ng. Hăm trong jang thoi âu bơ\n ‘nao gơ\h jang đei.”
‘Nao âu, lơ\m ‘măng năm jang tơ\ Tây
Nguyên, Kơ dră te\h đak Trương Tấn Sang pơ ma, ưh măh te\h cho\h jang xa lơ\m
kon pơ lei kon kông ‘no\h j^ tơ drong oei pơ ngơ\t hlo\h hăm Đảng, Te\h đak. ‘Nâu
j^ tơ drong ưh hơ iă kiơ hăm Tây Nguyên: “Bơ ngai Tây Nguyên mă ưh măh te\h cho\h
jang xa mơ\ng ưh kơ nhop đon kiơ. Mă loi hăm kon pơ lei kơ tă tơ\ âu, kon pơ
lei oei tơ\ âu đơ\ng sơ\ bơih mă ưh kơ đei te\h cho\h jang xa mơ\ng ‘nho\ mă
lăp hloi. Kơ na athei chă trong vă kon pơ lei gơ\h đei tôm te\h cho\h jang xa. Pơ
ma mă hơ dăh thoi âu, athei jo# hơ len dơ\ng te\h, le# ăn đei tơ drong, bơ ngai
jang chu\n mir mă ưh đei te\h cho\h jang xa. Ưh đei tơ drong kiơ mă kon pơ lei
ưh đei te\h cho\h jang xa. Mă loi, inh pơ ma pơ nhen dơ\ng, kon pơ lei kon kông
erih xa lơ\m groi te\h Tây Nguyên âu, athei pơ jing ăn tơ drong ‘lơ\ng hlo\h, athei
tơ gu\m tơm a vă kon pơ lei gơ\h đei te\h cho\h jang xa.”
Kơ
dră te\h đak oei pơ ma dơ\ng, rim khul kơ dră pơ gơ\r tơ ring athei krao hơ vơn
kon pơ lei le# te\ch te\h, athei vei kơ jăp te\h, le# ăn đei tơ drong, lơ bơ
ngai [ôh kon pơ lei mơ mat tat, tơ le\ch jên vă răt io\k te\h kon pơ lei. Ku\m
hăm ‘no\h, Kơ dră te\h đak pơ tho, dôm an^h jang kơ pal păng khul kơ dră tơ
ring athei pơ jing tơ drong ‘lơ\ng vă kon pơ lei gơ\h to\k io\k jên hăm jên kon
to\ se\t vă jang xa, rei pơ tăm ‘long, rong kon tơ rong pơm sơ đơ\ng tơ drong
erih.
Kơ
lih yoa lơ tơ drong pha ra băl, dôm j^t rơ bâu u\nh hnam kon kông tơ\ Tây
Nguyên oei ưh kơ măh te\h cho\h jang xa. Kon pơ lei oei hơ pơi io\k đei tơ
drong tơ gu\m vă gơ\h đei te\h cho\h jang xa, đei tơ drong erih xa hiôk sơ
đơ\ng. ‘Nâu ku\m jing tơ drong mă khul kơ dră pơ gơ\r tơ ring păng dôm an^h
jang kơ pal athei bơ\ jang hloi nơ\r pơ tho đơ\ng Kơ dră te\h đak, vă tơ gop ăn
tơ drong jang ato\k tơ iung Tây Nguyên to\k pran kơ jăp păng ‘lơ\ng hơ iă.
Tơblơ\ nơ\r: Dơng
Viết bình luận