Tơ le\ch trong jang vei lăng, io\k yoa tơ mam bri brăh

păng tơ drong đei yoa kơ kon pơ lei kơ tă tơ\ tơ ring

Gia Lai ‘no\h m^nh dêh char đe\i mu\k drăm cham char lơ. Lơ\mau ro\ năng vă chă pơma tru\h găh đak tôch kơ lơ, găh chuơ\h, tơmo, gar, hr^, pơlơ\k tôch kơ lơ păng lơ mu\k drăm lơ\m te\h g^t kăl nhen tơmo kăp g^t, măih. Mă le\i, tơdrong pơ pro\ jang, ve\i lăng păng dăr lăng chă sir io\k dôm mu\k drăm cham char lơ\m dêh char oe\i đe\i lơ tơdrong tim mă ‘lơ\ng hơ iă. Tơcdrong hiong răm mu\k drăm cham char, pơm ‘me# ‘mach cham char, thue# io\k ư\h kơ đe\i oe\i đe\i [o#h hơnơ\ng đe\ch. G^t kăl hlo\h, kon pơle\i lơ\m tơring nhen le\ ư\h kơ io\k đe\i yă kiơ đơ\ng mu\k drăm cham char hlôi tơ klep hăm đe sư đơ\ng sơ\, tơ pl^h lơ\m no\h, tơdrong đe\i io\k yua găh m^nh khu\l, găh lơ An^h mơdro sa tơm.

Đak krong Pa 1 lơ\m 3 to\ đak krong tih hlo\h tơ\ Tây Nguyên, j^ đak krong tơm ro jur tơ\ 7 apu\ng, thị xăh găh tơ ring hơ le\ch kơ dêh char Gia Lai đei, Kbang, Đak Pơ, An Khê, Kông Chro, Ia Pa, Ayun Pa păng Krông Pa. Tơ\ đak krong âu, Khul kơ dră te\h đak asong man hnam kơ măy đak tơle\ch u\nh hơyu\h An Khê - Kang nak tơ\ apu\ng Kbang păng th^ xăh An Khê. Hnam kơ măy bơ\ găn, mong đak đơ\ng khei 9-2010 păng truh dang ei đ^ pơm tơ le\ch u\nh hơyu\h bơih. 1 lơ\m dôm tơ drong tơ rek dêh hlo\h đơ\ng hnam kơ măy u\nh hơyu\h âu ‘noh j^ tơ drong pơ cho\h đak vă vei lăng ‘lơ\ng đak ro jur tơ\ pơ băh. Kiơ\ tơ drong tơ chơ\t, lơ\m pơ yan phang, hnam kơ măy athei pơ choh đak lơ truh 4m³/s vă vei lăng ‘lơ\ng đak ro tơ\ đak krong. Mă lei, hrei ‘nâu, Khul kơ dră pơ gơ\r tơ ring păng an^h jang kơ pal tơ\ âu tam ke\ vei lăng tơ drong ‘nâu, pơ choh tro\ dăh ưh ‘no\h mơ\ng đơ\ng hnam kơ măy tơ păt đon dăh ưh đe\ch. Tơ drong tơ păt dăh ưh đơ\ng hnam kơ măy u\nh điên âu tam mă băt hơ dăh thoi yơ, mă lei đei 1 tơ drong tôch hơ dăh ‘noh, dôm sơ năm tơ je# âu, lơ\m pơ yan phang, tơ ring găh pơ băh đak krong Pa ưh kơ măh đak tôch dêh, phang pơ đang tơ\ lơ tơ ring, hiong răm tôch lơ. {ok Ksor Pơ\, Kơ dră che\p kơ\l Jơ nu\m pơ gơ\r kon pơ lei apu\ng Krông Pa pơ ma:“Đơ\ng đei hnam kơ măy u\nh hơyu\h, đei đak ‘no\h đei yoa ăn te\h đak hai, đei yoa ăn kon pơ lei bơ\n hai, mă lei đơ\ng pơm hnam kơ măy âu sư jing mơ mat tat ăn kon pơ lei, ‘noh j^ lơ\m pơyan phang đak ưh kơ măh, oei lơ\m pơ yan ‘mi ‘noh đak rơ kăh rơ kai, lơ\p bơ\n mir na, pơm ăn te\h hơ lih. Apinh dêh char păng Trung ương tơ che\ng hơ len tơ drong pơ cho\h đak, pơm thoi yơ vă đak gơ\h ro ‘lơ\ng, sơ đơ\ng [iơ\.”\

            ‘Ngoăih kơ hnam kơ măy đak tơle\ch u\nh hơyu\h An Khê – Kang nak, tơ\ dêh char Gia Lai oei đei dôm j^t to\ hnam kơ măy đak tơle\ch u\nh hơyu\h tih ie\ nai hai dơ\ng. Tơ drong vei lăng, io\k yoa đak hơ dai hăm vei lăng ‘lơ\ng tơ drong đei yoa ăn kon pơ lei tơ\ tơ ring ‘noh j^ tơ drong tôch g^t kăl kơ plăh dang ei vă găn, huei pơm tơ le\ch tơ drong hil hơ reh băl. Mă loi ‘noh lơ\m pơ yan phang, tơ drong ‘me\h đei đak yoa, đak vă choh jang xa kơ na roi g^t kăl hlo\h dơ\ng.

Tơ drong vei lăng, sir, io\k yoa dôm tơ mam bri brăh nai nhen tơ mo, chuơh, lêk, pơ lơ\k, tơ mo kăp g^t, jo# hloi măih ku\m jing tơ drong tôch g^t kăl tơ\ dêh char Gia Lai. Mă loi j^ tơ drong hyup, kôch io\k chuơh. Yoa ưh kơ lăp lơ\m tơ drong vei lăng, [ơk ăn hla ar bơ\ jang kơ na đ^ 3 sơ năm ‘nâu, jo# hloi dôm an^h jang đei [ơk ăn hla ar phep kôch, hyup io\k chuơh adrol ki ưh pă đei an^h jang yơ đei [ơk ăn hla ar bơ\ jang dơ\ng, đ^ đăng an^h hyup, kôch io\k chuơh lơ\m dêh char jang ôn, ưh đei hla ar ngăl. Găh noh dơ\ng oei đei lơ tơ drong pơ dăr nai, pơm ăn tơ drong sir kôch, hyup io\k chuơh oei đei hơ nơ\ng. Ku\m hăm tơ drong hiong lơ jên thuê#, tơ drong hyup io\k chuơh glăi luât kư\ kă oei pơm ăn te\h hơ lih tôch dêh, đak xa, chưk pơ go\h chu\n na, mir roh tơ\ 2 păh đak krong. {ok Nguyễn Cảnh Toàn, 1 ‘nu bơ ngao oei tơ\ xăh Đak Tơ Ver, apu\ng Chư Păh tơ roi: “Hyup, kôch io\k chuơh tơ\ âu tôch hơ mơt, đak xa, te\h hơ lih tơ\ đak krong roi đunh roi dêh đơ\ng Đak Tơ Ver jur truh tơ\ Hà Tây. Tơ drong ‘nâu tôch kơ hơ mơt. Đunh kơ âu 10 sơ năm, thong đak âu lăp ie\ ioch đe\ch, dang ei te\h hơ lih sư jing xă thoi no\h.”

Sir io\k tơ mam lơ\m hơ găt te\h kon pơ lei jang xa đơ\ng sơ\, mă lei đe sư ưh đei xa gia la kiơ đơ\ng dôm tơ mam ‘no\h. Tơ plih kơ ‘no\h, đe sư athei ch^u pu\ lơ tơ drong răm yoa đơ\ng tơ drong che\ng io\k te\h, vei lăng păng sir io\k yoa tơ mam bri brăh ưh đei kơ jăp ‘lơ\ng. Kon pơ lei tơ\ plei H’Lang, xăh Chư Rcăm, apu\ng Krông Pa ‘no\h j^ 1 tơ drong pơ tih gia. Đe sư athei pu\ hloi tơ drong răm đơ\ng tơ drong mong, pơ choh đak đơ\ng hnam kơ măy u\nh điên găh tu păng tơ drong hyup io\k chuơh glăi kơ luât. Đak tơ\ đak krong Pa ro tơ plih, tơ jroh lơ hnam oei, ‘long pơ tăm păng te\h kon pơ lei. Hrei’nâu, đak krong Pa oei đei te\h hơ lih hơ nơ\ng, lơ hơ nih te\h hơ lih lăp hơ tăih kơ hnam kon pơ lei dang 5m đe\ch, pơm ăn lơ hnam lơ\m pơ lei tôch kơ hơ mơt đak tơ jroh hoch, athei jăh pôk hnam to\k oei tơ\ nai hloi. {ok Nay Pher, kră pơ lei Plei H’Lang pơ ma: “Apinh te\h đak tơ gu\m, chă ăn te\h oei, chu\n mir, te\h choh jang xa. Lơ ‘măng nhôn chă apinh an^h jang kơ pal tơ gu\m, pơm thoi yơ vă kon pơ lei đei tơ drong erih xa sơ đơ\ng. Dang ei tam đei ‘mi ‘noh huei, mă lei mưh đei ‘mi ‘noh hli dêh, mưh ‘mi tih đak to\k truh tơ\ âu, hơ mơt kơ đak tơ jro\h hoch dêh.”

Lơ\m 1 ‘măng bơ\ jang đơ\ng đe [ok kơ dră che\p kơ\l dêh char Gia Lai hăm an^h krao hơ vơn kon pơ lei Trung ương, [ok Phạm Đình Thu, Kơ ie\ng Kơdră che\p pơgơ\r Đảng dêh char, Kơ dră che\p kơ\l jơ nu\m pơ gơ\r kon pơ lei dêh char pơ ma tơ păt akhan, tơ drong vei lăng, sir kôch, io\k yoa tơ mam bri brăh tơ\ tơ ring oei đei lơ tơ drong tam mă lăp: “Măih, kuăng, tơ mo ưh gơ\h che\h ôh. Tơ mam te\h đak mă lei bơ ngai bu gơ\h pơ pơ\, mưh đei [ơk ăn hla ar phep ‘noh nhen thoi jing tơ mam, tơ mo kơ dih hloi bơih. Sư oei phă trong hư đ^, pơm ‘mê# ‘mach cham char, sir io\k đang tơ mam ‘noh ưh đei pơ dreu te\h. Te\ch pơ đ^ le# hloi, thoi noh hăm s^ pơ yoa, pơ ‘nho\ ăn 1 khul grup ưh, đơ\ng tơ mam te\h đak jing tơ mam hơ dro# 1 khul grup. Oei kon pơ lei kơ tă tơ\ noh ‘noh đei xa yă kiơ. ‘Noh j^ dôm tơ drong tôch tơ to\ đon.”

Tơ le\ch trong jang, vei lăng năng tông tơ drong io\k yoa tơ mam bri brăh mă kơ jăp ‘lơ\ng vă huei kơ hiong tơ mam, hiong jên thue# ‘noh j^ tơ drong tôch g^t kăl kơ plăh dang ei. Ku\m hăm ‘noh, tơ drong đei yoa kơ kon pơ lei kơ tă tơ ring athei jo# truh ‘năi vă huei ble\k jơ hngâm, tơ to\ đon, ]hur nuih, hil hơ ve\ng băl. Vang tơ gop ‘lơ\ng ăn tơ drong jang ato\k tơ iung mu\k drăm tơ pôl tơ\ dêh char Gia Lai to\k pran kơ jăp.