Đha lum bêl c’xêê 7 zâp c’moo, đha nuôr Tày Nùng coh tỉnh Lạng Sơn năc chô bha k’rong dh’rưah đoọng cha Tết “ Pay tái”- Tết pa bhlâng chr’năp cơnh lâng đha nuôr coh đâu. Đh’rưah lâng Tết Nguyên đán,“Pây tái” năc muy coh bơr Tết chr’năp bhlâng coh c’moo âng đha nuôr, chroi đoọng bhrợ p’xoọng pa liêm c’leh văn hóa âng ma nưih Tày, ma nưih Nùng đhăm k’tiêc Lạng.

Chr’hoong Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam vêy bâc đhanuôr acoon coh Ca Dong, Xê Đăng, Mơ Nông ăt mamông. Văn hoá ty đanh âng pazêng acoon coh đhị đâu bâc pa bhlâng, coh đêêc, vêy văn hoá chiing goong. Đoọnh zư lêy lâng pa dưr râu chr’năp văn hoá chiing goong, chr’hoong Nam Trà My ơy vêy đợ bh’rợ liêm choom năc bh’rợ bhrợ têng Bhiệc bhan nghệ thuật chiing goong.

AAR VEH CÂN ĐƯH, món ăn độc đáo của người Pa Kô- Nguồn: QuangtriOnline

Đhị chr’hoong Si Ma Cai, tỉnh Lào Cai, ma nuyh Nùng bấc k’nặ 13% đhanuôr prang chr’hoong, ma mông k’rong đhị apêê chr’val: Nàn Sán, Bản Mế, thị trấn Si Ma Cai lâng Quan Hồ Thẩn. Jưah lâng bấc j’niêng cr’bưn cung cơnh văn hóa ty đanh, xọoc đâu, ma nuyh Nùng dzợ zư liêm đong ặt vêy za dêr bhậ lâng k’tiếc tệêt. Đhr’nong đong âng apêê căh muy năc đhị ặt ma mông, năc dzợ đơc bấc rau chr’năp j’niêng cr’bưn…

Lâng rơơm kiêng zư lêy lâng pa dưr chr’năp văn hóa acoon coh Thái, bấc c’moo hay, diic điêl pa căn Hoàng Thị Mai lâng t’cooh Quàng Văn Hặc ặt coh thành phố Sơn La, tỉnh Sơn La ơy pa zay pa choom đh’riêng p’rá, chữ xrặ, apêê pr’hay ty đanh đoọng ha lang p’niên. Diic điêl t’cooh Hặc,pa căn Mai ơy vaih năc pr’loọng đong ta nih liêm, tr’haanh bhlầng coh bh’rợ zư lêy chr’năp văn hóa acoon coh đhị vel đong.

Năc c’la xưởng lâng công năc ma nưih pa bhrợ bha lâng muy xưởng mộc k’tứi, a noo Dương Doãn Quảng, n’niên 1992 ăt coh vel Đon Riệc 1, chr’val Bắc Quỳnh, chr’hoong Bắc Sơn, tỉnh Lạng Sơn k’rong pa lưch z’hai c’rơ ha bh’rợ bhrợ têng apêê bêệ n’jưl tính lâng bâc râu. Cơnh lâng loom chăp kiêng apêê bhr’ươr then, bhr’ươr liêm cha ngoor âng n’jưl tính, đha đhâm ma nưih Tày âi chroi đọong căh hăt coh bh’rợ zư đơc, pa dưr đợ râu chr’năp âng văn hóa acoon coh đay.

Taanh Zèng năc bh’rợ ty đanh tơợ a hay âng đha nuôr Tà Ôi coh chr’hoong da ding ca coông A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế. Cơnh lâng đha nuôr coh đâu, ta la Zèng vêy bh’rợ chr’năp coh pr’ăt tr’mông, đhr’niêng bh’rợ, năc c’leh văn hóa liêm pr’hay âng ma nưih Tà Ôi. Đha lum bêl tết toc căh câ bêl ra văng đơơng đợ ta la Zèng pa câl, ma nưih Tà Ôi buôn bhuôih zèng. Zươc dang zooi đọong pr’loọng đong breh k’rơ, bơơn taanh đợ ta la Zèng liêm, pa câl bâc ngai câl, đoọng pr’ăt tr’mông ting t’ngay ting ca bhố ngăn.

Đhanuôr Dao coh chr’hoong Định Hoá, tỉnh Thái Nguyên vêy lâh 2 r’bhâu manuyh, ăt mamông coh pazêng chr’val Phúc Chu, Bảo Linh, Quy Kỳ… Đhanuôr Dao coh đâu xoọc dzợ zư đơc bâc pa bhlâng văn hoá ty đanh, tơợ xa nấp, p’rá tươc ooy j’niêng cr’bưn, coh đêêc vêy bh’rợ cấp sắc, muy bh’rợ đơc đoọng ha pân juyh.

Tỉnh Bình Định vêy 3 acoon coh m’bứi manuyh pazêng vêy: Ba Na, Chăm, H’rê ăt mamông coh 6 chr’hoong da ding k’coong. Muy acoon coh vêy đợ văn hoá liêm pr’hay la lay, ta luôn zư lêy lâng pa dưr chr’nặp truyền thống âng acoon coh đay. Tỉnh Bình Định xoọc vêy bâc bh’rợ pa dưr râu liêm pr’hay văn hoá truyền thống âng đhanuôr pazêng acoon coh da ding k’coong pa têệt lâng du lịch bhươl cr’noon.

Da ding k’coong, hải đảo, năc đợ vel đong dzợ vêy bâc râu zr’năh k’đhap, năc coh đêêc ta luôn n’leh cr’noọ bh’rợ l’lăm xay bhrợ âng bâc apêê pa bhrợ, coh đêêc vêy apêê giáo viên. Căh k’pân zr’năh k’đhap, t’bhlâng bhr’lậ zr’năh k’đhap đoọng t’bhlâng xay bhrợ bh’rợ pa choom cr’liêng chữ ha p’niên k’tứi manuyh acoon coh, bâc apêê thầy cô giáo ơy tươc ăt coh bhươl cr’noon, t’bhlâng pa choom cr’liêng chữ coh pazêng zr’lụ da ding k’coong.