Đọong zư lêy a chắc c’rơ tr’mông liêm, apêê chất dinh dưỡng lâng khoáng chất nắc muy rau chr’năp liêm bhlầng. Đhr’năng âm cha âng hêê nắc lêy ma mơ lâng liêm crêê. Râu đếêc đoọng lêy Vitamin C nắc muy coh pazêng chất dinh dưỡng lêy đoọng lêy coh a chắc. Đh’rưah lâng pa chô trách nhiệm coh đhr’năng dưr vaih liêm choom âng Collagen coh a chắc, a đoo dzợ chr’năp cơnh lâng ha dưr âng n’hang, c’rơ âng c’lâng a ham lâng pa dưah cr’ay. Nâu đoo nắc hau tu căh zập vitamin C choom bhrợ vaih bấc rau cr’ay, buôn t’vaih rau căh liêm tước ha y chroo.

Xang tiêm vaccine Covid-19 choom vaih đhr’năng cơnh lơơng ha dợ p’niên buôn cha ơh cha lêê, xó mút căh pa ghit tước c’rơ âng đay tợơ xang tiêm za nươu. C’la apêê ađhi cung căh ngoọ tước rau vaih coh a chắc đay nắc tu vaccine tu cơnh đếêc nắc a conh căn pa ghit lêy p’niên.

Tinh dầu tràm năc bh’nơơn âng cr’chăl uh bhrợ tơợ ha la lâng tu nhum âng tơơm tràm. Tinh dầu tràm ta bhrợ năc zêng tơợ muy tràm a năm. Râu tinh dầu n’nâu vêy vaih chất zêl khuẩn pa bhlâng tiêng cơnh alpha-terpineol, eucalyptol… vêy pr’đươi liêm bhlâng coh bh’rợ sát trùng, zư lêy c’lâng pr’hơơm. Pa bhlâng tiêng cơnh lâng apêê cr’ay bhih p’nung coh ga rứa lâng p’niên k’tứi.

Tổ chức Y tế bha lang k’tiêc (WHO) p’too moon zâp ngai đhiêp pâ năc năc choom đươi dua căh tươc 5g bhooh/t’ngay. N’đhơ cơnh đêêc xooc đâu, zâp ngai âi pâ ga rứa đhị Việt Nam đươi dua tơc 9,4g bhooh/t’ngay, bâc k’noọ 2 chu t’piing lâng cơnh p’too moon. Bh’rợ cha k’ría cơnh đêêc cr’đơơng ng’cơnh tươc c’rơ lâng ng’cơnh bhrợ đoọng choom oó lâh cha k’ría, cha groong pr’luh cr’ay lâng ha dưr dal c’rơ?

Đhr’năng lalua xooh mr’cơnh lâng da dul, mr’nịt lâng apêê rau lơơng coh a chắc hêê, đhur ting c’xêê c’moo. Xooh choom đhur lâh lâng căh dzợ c’rơ liêm, bhrợ k’đhap p’hơơm. Ha dợ lâng cơnh đươi dua ta nih liêm lâh, ahêê nắc choom zư lêy c’rơ âng xooh c’rơ liêm lâh mơ lâng zư c’rơ tước bêl t’cooh đhur. Pa bhlầng, coh cr’chăl pr’luh nâu, bh’rợ zư lêy c’rơ đoọng ha t’la xooh nắc ting chr’năp lâh mơ tu nắc đhị Covid-19 boọ lalăm lâng cung nắc đhị vaih ngân pa bhlầng. C’nặt t’ruih “ma nuyh pa dưah đh’reh cr’ay đhị bhươl cr’noon” t’ngay đâu nắc xay moon đoọng ha đhanuôr hêê năl bơr pêê cơnh đoọng zư liêm xooh hêê c’rơ liêm.

Bêl pr’luh cr’ay dưr vaih bấc k’rơ, apêê c’leh âng k’hir ploh a ham nắc bơơn pa ghit, tu bấc cơnh n’leh buôn tr’luuc lâng n’leh âng bọo Covid-19, tợơ ơy bơơn năl đhr’năng n’leh cơnh: k’hir puih lâng ca ay a cọ. Đhị Ấn Độ, vêy báo cáo xay moon lết tước tợơ apêê bệnh viện cấp 3 âng thành phố Hyderabad crêê tước bh’rợ tr’luuc đhr’năng k’hir ta luôn tu Covid-19 xăl tu k’hir ploh a ham. Tu cơnh đếêc, c’năl ooy 2 đhr’năng cr’ay nâu nắc rau chr’năp pa bhlầng.

Tỏi vêy bấc vitamin lâng khoáng chất liêm choom đoọng ha c’rơ âng hêê cơnh mangan, selen, vitaminC, vitamin B6 lâng apêê chất zêl oxy hóa lơơng, pazêng lâng allicin. Tỏi zooi pa dưr c’rơ cha groong cr’ay lâng pa xiêr đhr’năng ngân lâng coh đanh đươnh âng apêê c’leh k’ooh đha mâl. Pazêng rau liêm choom ha c’rơ hêê âng tỏi ơy bơơn ta moon coh k’ha riêng c’moo a hay. Xọoc đâu, y học liêm choom cung xọoc đươi dua apêê chr’năp âng tỏi đoọng pa dưah ca ay.

Ting Trung tâm Cha groong lâng ch’mêêt lêy pr’luh cr’ay Mỹ, đhr’năng crêê lâng c’leh dưr ngân tu Covid-19 dưr bâc ting ruh c’moo. Tu cơnh đêêc Trung tâm Cha groong lâng ch’mêêt lêy pr’luh cr’ay p’too moon đợ apêê tơợ 65 c’moo năc a têh choom tiêm vaccine Covid-19.

Tợơ t’ngay 5/8, thành phố Đà Nẵng tơợp đoọng bhrợ cơnh t’mêê đoọng F1 ặt pa tuông coh đong. Bhiệc đoọng ặt pa tuông nâu nắc tợơp đươi dua đhị quận Ngũ Hành Sơn (5 cha nắc) lâng chr’hoong Hoà Vang (4 cha nắc). Lâh cr’chăl tợơp bhrợ, lêy cơnh đhr’năng âng pr’luh cr’ay, thành phố nắc bhrợ pa liêm, lêy cha mệêt ta bhưah cr’nọo bh’rợ nâu. Cơnh lâng apêê đoọng ặt pa tuông coh đong, zập cha nắc cọong 1 bệê cọong t’bech, cơ quan chức năng lêy cha mệêt tợơ coọng nâu.

Tu pr’lúh Covid-19 bhrợ cắh liêm crêê tước loom, manứih k’ay viêm loom crêê Covid-19 choom váih cr’ay loom ngân lấh mơ. Tu cơnh đêếc, manứih viêm loom nắc lêy zư pa liêm, lấh mơ nắc bêl pr’lúh Covid-9.