Manuyh ơy crêê pr’luh cr’ăy Covid-19 ngân năc ăt pa chô c’rơ (ICU), căh cậ pơ hơơm k’đhap, n’leh vaih đhr’năng coọc aham, a chăc a zân căh pa bhreh xang bêl dưah pr’luh cr’ăy năc đơơh ng’khám lêy c’rơ.

Đhr’năng trơơi boọ âng virus bhrợ t’vaih pr’luh cr’ăy pa khau, đh’mâl, cr’ooh lâng pr’luh Covid-19 năc mr’cơnh, trơơi tơợ đác cr’choh, đh’mâl tơợ moh lâng boo âng pazêng manuyh crêê pr’luh cr’ăy. Pazêng virus n’nâu năc zêng choom pa trơơi pr’luh cr’ăy bêl ađay n’năl ơy crêê pr’luh cr’ăy. Pazêng apêê chuyên gia xay moon, xét nghiệm năc bh’rợ liêm choom bhlâng đoọng n’năl ađay crêê pr’luh pa khau, cr’ooh căh cậ crêê pr’luh cr’ăy Covid-19, tu đhr’năng n’leh cr’ăy năc công mr’cơnh.

Ngô vêy bấc chất dinh dưỡng liêm choom đoọng c’rơ âng hêê, ha dợ cha lalâh bấc nắc cung vaih rau căh liêm. Pazêng ma nuyh crêê cr’ay coh a chắc nắc cung pa ghit lêy bêl cha ngô.

Pleng k’tiếc cha kệêt choom bhrợ vaih đhr’năng griing mr’nịt, cay k’hir căh cợ bhrợ ngân lâh đhr’năng ca ay lệê la căh cợ nắc mr’nọot xoọc vaih cơnh lâng bấc ngai. Nâu kêi nắc cơnh ca groong ca ay mr’nịt moọt hân noo cha kệêt.

Covid-19 đớc bấc rau căh liêm, coh đêêc vêy pluyh xóc. Rau đâu bhrợ căh liêm tước bh’nơơn pr’ặt tr’mông âng pazêng ma nuyh ơy boọ Covid-19 lâng pazêng apêê boọ cr’ay xoọc zư pa dưah.

Pr’luh Covid-19 ơy bhrợ đhr’năng ặt pa đăn, pa nhâm bhlưa coon manuyh căh dzợ liêm cơnh c’xu lâng bhrợ muy k’bhuh tr’pác lalay coh xã hội, rau đâu buôn bhrợ vaih đhr’năng virus lâng cr’ay a’ngắt buôn trơơi boọ lâh mơ. Bấc ngai p’lơơp cr’ay âng đay đoọng oó ngai lơơng năl, rau đêêc bhrợ ha pêê zư pa dưah căh đâh loon.

Hân noo ha ọt tươc, nhiệt độ xiêr êp bhrợ ha p’niên k’tứi buôn vaih muy bơr râu cr’ăy. Tu cơnh đêêc, apêê k’conh k’căn zư lêy, băn par k’coon liêm lâh mơ đoọng p’niên k’tứi vêy c’rơ k’rơ coh hân noo ha ọt. T’ruih: Manuyh pa dưah đh’reh cr’ăy coh bhươl cr’noon bêl đâu năc xay truih ooy apêê k’conh k’căn muy bơr râu bh’rợ pa dưr c’rơ p’niên k’tứi coh hân noo ha ọt.

Ta luôn ng’đươi zơ nươu pa xiêr k’ăy vêy cơnh năc bhrợ râu căh liêm crêê ooy c’rơ đanh đươnh âng pr’zơc. Nâu cơy năc pazêng cr’ăy buôn u vaih âng bh’rợ ton đươi zơ nươu pa xiêr k’ăy.

Moot cr’chăl n’nâu, râu dưr vâc apêê ca ay đh’mâl tu cha kêêt năc râu căh râu c’jệ lêy. Hooi đh’mâl, ca ay a cọ, cr’hic a chăc a rang lâng ca ay mr’loọng buôn bhrợ k’đhap a chăc bêl xơợng bhrợ apêê bh’rợ zâp t’ngay. Lâh mơ, đhí cha kêêt buôn bhrợ ha pêê cr’ay dưr ngân lâh, Đoọng doó ăt zâng lâng đhr’năng k’đhap zr’năh n’nâu lâng zư đơc a chăc bhreh k’rơ, pr’zơc choom cha groong cr’ay lâng muy bơr cơnh, cơnh đâu:

T’mêê đâu, Bộ Y tế t’mêê vêy vaih bha ar pa gơi Sở Y tế apêê tỉnh, thành phố âng Trung ương n’đăh bh’rợ tiêm văc xin cha groong Covid-19 ha p’niên k’tứi tơợ 12-17 c’moo. Ting n’năc, Bộ Y tế vêy bhrợ t’bhưah apêê tiêm chủng Covid-19 ha p’niên k’tứi tơợ 12-17 c’moo, ting cr’chăl tơợ ruuh c’moo t’ha xiêr t’lach, tiêm l’lăm ha ruuh c’moo tơợ 16-17 c’moo lâng pa xiêr r’dợ c’moo, ting ooy bh’rợ đơơng âng văc xin lâng đhr’năng pr’luh cr’ay đhị vel đong.