Tàm ala\ càr Tây Nguyên, tài trồ tiah gam gơl tàm ngai nisơna ngan, den tàng ờ ua\ cau gơbàn kòp tàm gùng ta\ nhơm gơguh ua\. Ngai do,  bol a` geh yal tus làng bol in git ờ ua\ broa\ lơh bươn ngan tàm broa\ rcang sơndra\ kòp as jê rnồng dờ.

Jê rơnồng dờ là kòp rơnồng mờ dờ gơtìp as pơrhê mờ jê jo\ ngai. Ndrờm mờ ală jê sồt ndai, jê rơnồng dờ geh jê pa gơl^k, ha là kòp neh jo\, geh tu\ lơh gơs jê amidan, lơh tă nhơm kal ke; geh tu\ gơtìp bal mờ bơsiă mờ duh să, tàm hơ\ uă ngan là tu\ gơtìp sồt mồr gùng tă nhơm hờ đang.

Geh ờ uă broă lơh kờ` tơmù kòp jê rơnồng dờ:

-Sơnkroh bơr mờ dà boh: bơta niam bơh broă sơnkroh bơr mờ dà boh là gơsơ\t vi khuẩn, den tàng boh geh sền là 1 bơta sơnơm. Bơh tàm broă kơlôi sơnơng, ală cau jăk chài neh go\ geh di pơgăp 40% khà cau gơtìp jê rơnồng dờ di lah sơnkroh bơr mờ dà boh 3 dơ\ tàm 1 ngai geh tơmù bơta jê sa tàm gùng tă nhơm do, tàm hơ\ uă ngan là trồm muh, muh, bơr mờ rơnồng dờ. He kung gơtùi klài dà boh kờ` ngui să tòm in bal mờ ală cau tàm hìu nhă jăt broă lơh: 1 sơ-io\ boh klài mờ nggùl ly dà duh ram đe, klài ndrờm bal sồng sơnkroh bơr mờ mum tàm 30 giây, lơh sùm tàm 3 dơ\ 1 ngai.

-Ngui dà lơwe: dà lơwe ờ mìng geh ală vitamin geh kuơ tus să jan mờ gam tơnguh bơta pràn sơndră mờ as; geh tu\ dà lơwe geh is gam niam rơlao mờ dà siro sơm kòp bơsiă, tài dà lơwe geh lơh gơl^k 1 tăp kơl dìng niam rơlao rơnồng dờ he in. ală cau jăk chài neh kơlôi sơnơng gơl^k là, dà lơwe sơlơ rơm^t uă den bơta [ă tàm sơlơ uă, tài geh uă phan sơndră mờ oxy hoá. Tài dà plai ca` lơh gơrồt ală dà kơ\t den tàng he gơtùi klài bal 1 sơ-io\ dà lơwe, păt 1 bơnah dà plai ca` klài bal mờ dà ce duh kờ` lơh tơnguh broă sền gàr rơnồng dờ, tơmù bơta di gơlan lơh gơtìp jê tàm rơnồng dờ.

-Pòr ha là phở poăc iar: pòr poăc iar, phở poăc iar geh uă acid amin lơh gơklài kơnhà tàm klờm soh, dong kờl să jan sơbì ală phan lơh aniai l^k bơdìh, den tàng lơh tơmù jê  tàm rơnồng dờ bơh 1 mpồl kơnhà lơh gơl^k. Bu\ lah bè hơ\, kờ` geh cồng nha uă, he pal sa pòr poăc iar, phở poăc ir bơtơl tai biăp ris bal mờ phan te\, tài broă pơgồp bal bơh biăp ris, phan te\ mờ poăc iar bal mờ dà pòr geh lơh tơguh bơta [ă tàm, tàm broă sơm kòp bơh phan sa do dê.

-Ngải đắng mờ bơkào cúc hòn is: nha ngải đắng geh ngui bè 1 bơta sơnơm sơm kòp jào ngko ha là bơsiă geh cồng nha ngan. Jăt jơnau kơlôi sơnơng bơh ală cau jăk chài yal, ngải đắng geh cồng nha uă di pal geh broă pơgồp bal mờ ală bơta phan ndai. Bè ngải đắng pơgồp bal mờ bơkào cúc hòn is geh lơh tơmù dơkiăt, jê tàm rơnồng dờ, geh ndrờm bal mờ ală bơta sơnơm [ồm geh ală bơta sơnơm geh lơh bơh khoa học dê.

-Ngui tỏi: bu\ lah tỏi [ô [ơ\, mơya di lah mum 1 sơnề tỏi geh lơh ndrờm bal mờ sơnơm sơm kòp bơsiă, dong kờl lơh rơnồng dờ ờ gơtìp mồr tài tỏi geh allicin mờ phan sơndră pràn mờ kòp, gơsơ\t virus mờ vi khuẩn. He kung gơtùi mum 1 sơnề tỏi mơ tơnơ\ mờ tu\ go\ gơlơh dơkiăt tàm ngko kờ` kơrian mờ gơtìp mồr mờ mum sơlơ jo\ sơlơ niam, niam ngan là mum bơh 5 tus 10 phút.

-Rơyas cam thảo: rơyas cam thảo neh geh gah lơh sơnơm yau ngui sơm kòp jê rơnồng dờ mờ gơtòp virus tàm uă rài; tu\ do gam geh ngui uă tàm rài kis pah ngai mờ broă tram tàm dà hơ\ sồng sơnkroh bơr.

                                                                                             Cau mblàng Ndong Brawl