VOV4.K’ho - Cau H’rê kis tàm [òn Vi Ô Lắc (xã Pờ Ê, kơnhòal Kon Plông, càr Kon Tum) geh bơhìan lơh kòi sre. Den tàng, ala\ bơhìan pin dờ` làng bol dê ua\ ngan đềt mềr mờ rài kis bơh tờm kòi. Pah nam,  cau H’rê [òn Vi ô Lắc sùm bơyai lơh ua\ ngan lơh  yàng geh gơ rềng tus mờ tờm kòi.

            Mờ làng bol kòn cau H’ rê kis tàm [òn Vi Ô Lắc, kòi sre geh dùl pơrya kuơ màng ngan, la phan sa tờm ngan ròng kis tơl kòn bơnus mờ kung  la phan bơna geh tờm ngan bơh tơl hìu nha\. Den tàng,  ala\ adat bơhìan  gơ  rềng tus rài kis bơh tờm kòi kung sùm geh bơnga\ kuơ màng ngan tàm rài kis pin dờ` duh kah bơh làng bol. Pah nam,  làng bol gam sùm  bơyai lơh broa\ lơh yàng ua\ bơta  jat adat ngan  geh  gơ rềng tus mờ tờm kòi, bè: lơh yàng dờp  nhồng dà gơ thâu, ờng kòi, tam kòi, tơnhàu kòi, wa\ kòi cèng brê tàm đam…

            Lài do, cau H’rê kis tàm [òn Vi ô Lắc mờng mìng lơh kòi dùl kàl tàm dùl nam. Mìng bè hơ\ lơm mo kung neh tơl khi geh kòi sa tàm gùt nam, geh tu\ la sa tàm 2 nam. Cau H’rê lơh kòi sre tàm ala\  lo\ sre kai ntùng kềng gah croh dà. Kòi tàm ala\ lo\ sre do mìng kờ` ù nđiơm gơs bơh ù mờ  dà la tơl nàng gơ gơs dờng, ờ tuh tuh phơng hala bồm sơnơm lơi ờ.

            Lài mờ tu\ sih tam, làng bol bơyai lơh dùl dơ\ lơh yàng dờng ngan la dơ\ lơh yàng dờp nhồng dà gơ thâu. Bơhìan do nàng ưn ngài dà croh La Hênh (hala gam sơnđan croh dà Hồi Môn) neh geh tơl dà pơ đì tàm sre mờ dà ngui sa làng bol [òn lơgar in.

            Tàm nhai 3, cau kra [òn geh bơnga\ ngan rlau jơh tàm Mpồl cau kra [òn geh kơrnuat ai dùl ngai nàng pờ mpồng đam mờ rcang ờng kòi. Tàm ngai pờ mpồng đam, cau geh ai ala\ cat kòi bơh đam gan gơ nơng (gơnơng nàng ỳông phan nam yàng lơh yàng), tơrnờm, mpal yàng (mpal ngui nàng piah phe lơh ba` pơdơng yàng), mpồng wèr (anih yàng ơm mờ sền jơh ala\ broa\ lơh bơh cau H’rê dê tàm hìu khi dê) hơ\ sồng tus mờ tềng gơ nơng bơdĩh mờ mpồng wèr. Tơnơ\ bơhìan lơh do,  kòi geh ai geh cèng lòt tram, cat bồ mat mờ  ờng kòi. Tu\ kòi  ờng neh tus tơngai nàng tam, cau H’rê den geh lơh dùl bơhìan ndai nàng tam kòi. Tus nhai 6, làng bol [òn Vi Ô Lắc gam bơyai  dơ\ lơh yàng kơp kờ` nàng kòi tàm sre deh  oh deh kòn,  cat ntê hòn sơn noan niam…

            Tus nhai 8, tu\ kòi dum, Mpồl cau kra [òn geh pơrjum nàng bơyai rwah geh dùl ngai mut lơh dơ\ lơh ynàg wa\ kòi bơh  tàm sre rê tàm đam. Nàng ai go\ bơta sền gar niam ngan tus mờ gar kòi mờ làng bol pơrya bè gar đèk trồ dê, pah nam, ala\ hìu nha\ drờm bơyai lơh geh lơh niam wơl đam.

            Broa\ lơh niam wơl đam kung bè broa\ lơh pa đam geh  cau H’rê [òn Vi Ô Lắc mut lơh nền  nòn ngan, bơh broa\ rwah ngai tus broa\ rwah phan lơh. Tàm [òn, đam bơh ala\ hìu nha\ ờ lơh is dùl đam mờ geh lơh bal mờ ua\ đam ndai gơs mpồl cah is bơh [òn ơm kis mờ  lo\ sre.

            Ồng A Xi kis tàm [òn Vi Ô Lắc, ai git,  cau H’rê pơrya,  cau ùr la cau tờm kòi, den tàng tàm ala\ hìu nha\, pơ ùr cau tờm hìu la cau atbồ phan sa,  geh sền la cau geh jơnau đơs  mờ ndu yàng kòi. Den tàng,  tàm bơhìan wa\ kòi rê tàm đam, ala\ cau ùr  pal soh phan bơhìan mờ ành ala\ sơ\ niam ngan tus tàm lo\ sre. Khi pic ala\ sơnyùr kòi n’hùng ngan tàm blàng sre, geh cap gơs  cap mờ dùl che tàm brê hơ\ sồng cèng kòi rê tàm đam.

            Tàm tu\ cap kòi, khi  rac dan mờ geh đơs bơta git ưn ngài tus mờ ndu yàng kòi mờ ala\ yàng kis tàm brê  tàm ù,  tàm croh dà… Tu\ cèng  cap kòi rê, khi ngui 2 dang che kò lơh gơs ala\ kai ntùng lòt gan ala\ croh dà neh geh dà pơ đì tàm lo\ sre,  sùm bè hơ\ tus tu\ kòi  rê niam tàm [òn, ờ gơbàn sùh. Làng bol wa\ cap kòi bè wa\ kòn ùr cau bơtau,  kơp kờ` mờ sền ngềr ngan.

            Tơnơ\ hơ\,  làng bol ngui iar kis nàng lơh yàng  tềng gơ nơng lơh tềng đap  đam. Jơh hòi yàng,  cau lơh yàng soat iar mờ ai mhàm bonbg têng gơ nơng hơ\ sồng  bong tềng drong tàm đam. Cap kòi geh ơn niam, sơnđìng tềng kơlik drap me ke kuang tam toh mờ ntùng mù guh tàm đam. Do kung la ala\ cap kòi geh lời lơh sơntìl tus kàl tơnơ\.

            Tàm ala\  bơhìan lơh yàng  bơh tờm kòi, ala\ hìu nha\ tàm [òn sùm chu dùl bơta chi kuơ màng ngan geh bô thồm tàm đam mờ tàm jơnang  is nàng pơ dơng  guh mờ ndu yàng kòi. Bô bơkah gơ gơ thồm làm tiah cèng bal bơta la cau H’rê pin tàm ndu yàng kòi.

            Tàm 2 ngai lơh yàng,  ala\ hìu nha\ geh kơt dùl tê chi tơlir tềng tờm gơnơng tềng đap hìu. Do la bơta yal la hìu nha\ gam bơyai lơh yàng ưn ngài ala\ cau yàng neh nền kòi. Tàm tơngai do wèr cau nac mut tàm hìu, tài yàng kòi gơ kờ` ngềt ngơt mờ kuơ màng.

            Tàm nhai  jơt, làng bol [òn Vi Ô Lắc gam bơyai lơh dùl adat bơhìan tai la lơh yàng sre,  gam sơđan la sa tềp đe. Phan pơdơng kuơ màng ngan tàm sa tềp đe la ba` geh lơh bơh bòk mbar bo\ tàm mpal kuơ mờ tàm dơlam ba` la poac đe geh kup bơh tàm sre. Do la dùl bơhìan ai go\ tơnjơh broa\ lơh sa, tơnhàu bơh  nam lơh kòi yau. Sa tềp đe kung pơndrờm mờ broa\ tơnjơh dùl nơm lơh sa suơn sre bơh cau H’rê, mut tus dùl nam pa mờ bơta kơp kờ` bè kòi niam,  ua\ sa\,  ờ gơbàn đe mờ kràs lơh aniai,  kơ` hìu lơi kung geh kòi bềng đam, làng bol gùt nam hờm ram.

            Ala\ dơ\ lơh yàng bơh cau H’rê ờ mìng ai go\ bơta pin dờ` lơh sa suơn sre mờ gam la tu\ nàng làng bol tàm [òn tam tìp, tơr`a broa\, yal brê lơh sa  tàm rài kis, sang ala\ bơta tam gơ jra` kơ uềng is, lơh geh bơta tam klac [òn lơgar, lơh ngan tàm klac  jơi bơtìan. Do kung la tu\ nàng ơruh pơnu tàm [òn tam tìp tus bal,  kờ` gơboh bal,  pơrgon kờ`  gơs pơ ùr, bơklau.

            Cau mblàng K’ Brọp