VOV4.K’ho - Trồ tiah lồi nam duh mrềt ni sơna là bơta niam ai ờ uă kòp tam gơl kàl mờng gơbàn bè ờ pràn tă nhơm, kòp nggù, jê ndul, jê kồ jơng jồ tê… geh tơngo\ gơguh jroă rơlao. Tàm trồ tiah mrềt, bơta pràn sơndră mờ kòp ờ tơl, di lah ờ sơm di tu\ kòp di gơlan gơbàn ngòt rơngơ\t tus mờ màng kis kòn bơnus.

Ờ pràn tă nhơm: Trồ tiah mrềt là bơta tòm lơh ală kòp bè gùng tă nhơm bè gơl^k muh, viêm xoang muh, jê rơnồng dờ, kòp jê sồt klờm soh geh tơl bơta pràn tơnguh bơtàu.

Kòl bơcah gùng mhàm tơngoh (Đột quỵ): Tàm kàl mrềt, ală kòp gơrềng tus mờ nùs gùng mhàm bè kòl bơcah gùng mhàm, gơdrồl mhàm nùs, ờ pràn nùs… di gơlan gơbàn gơguh mhar. Tàm bơta mrềt uă, gùng mhàm gơrồt, lơh kòl mhàm lòt mờ gơbàn bơcah gùng mhàm, lơh gơbàn đột quỵ. Jăt jơnau bơto sồr bơh ală bác sĩ, cau gơbàn kòp nùs gùng mhàm pal sền gròi sùm huyết áp pah ngai, mờ pal cèng bal sơnơm tơnpràn nùs pah tu\ lòt ngài.

Jê kồ jơng kồ tê: Bơta mrềt uă lơh ală gùng mhàm rềp hờ bơdìh să gơrồt, khà mhàm ai tus tàm ală tiah bè kơl tao, ơră, kồ ntìng ờ tơl, lơh gơbàn ală bơta bè jê, lơgah ơră ntìng, jê lơgah kồ ntìng, gơrồt kơl dang tềng jơng kồt pơnì, tềng bu\t.

Kòp as sồt tồr mờ t^: Bơta tòm lơh gơbàn kòp t^ tồr tu\ trồ tiah mrềt là tài ală gùng mhàm gơrồt, lơh gơbàn ờ niam broă ai mhàm bơh ală gùng mhàm ròng tàm dơlam tồr, tàm hơ\ geh p^t tồr mờ ală gùng che tơngoh kơno. Tu\ bơta tàm dơlam tồr gơbàn sồt, lơh gơbàn ờ kơno loh ha là gơbàn t^.

Bơta kòp do mờng gơbàn tàm kòn dềt uă rơlao mờ tàm cau dờng. Trồ tiah mrềt, kòn dềt [uơn ngan gơbàn jê sồt tàm dơlam tồr. Kòp jê sồt tàm dơlam tồr mờng geh ală bơta tơngo\ bè duh să, jê tồr, mpong tồr, gơl^k ndơng tồr, kơno ờ loh…di lah ờ sơm gờ`, kòn dềt gơbàn bluh khài tồr mờ gơbàn t^.

Nggù: Nggù là kòp mờng gơbàn ngan tàm tu\ trồ tiah mrềt, tàm hơ\ uă ngan là tu\ trồ tiah gơmù mrềt noăt ngan. Ală cau gơbàn kòp mờng geh ală bơta bè duh să mờ ờ gơl^k dà kơl hề, jê bồ, kơrwài, bơsiă, gơl^k dà muh, mrềt să.

Jê ndul: Jê ndul tài trồ tiah mrềt mờng geh ờ uă bơta tơngo\ bè jê ndul, hăt ndul, sào sa ờ tơrdih phan sa, lòt đì ndul geh dà, ha là gơbàn hă, jơng tê mrềt. Mờ kuơ màng ngan là gơlơh ngòt mrềt.

Tu\ jê ndul tài trồ tiah mrềt, he gơtùi ngui sơnơm ceh gùt dar klo\ ha là hur duh nha ngải cứu kờ` ceh lơh ram tềng klo\ mờ gùt dar ndul. He kung pal lơh ram ndul tu\ b^c mờ ba` sa ală phan ris, phan mrềt, phan neh ngềt…

Jê klung: Kòp jê klung mờng gơbàn tàm ală ngai trồ tiah mrềt, tài tàm bơta trồ tiah mrềt, bơta pràn sơndră mờ kòp să jan gơmù mờ do là bơta tòm ai ală vi khuẩn helicobacterpylori tơnguh bơtàu pràn. Ală vi khuẩn do là bơta tòm lơh gơbàn jê klung.

Kờ` sơndră mờ kòp tê jê să, gàr niam bơta pràn kơl dang să jan tàm kàl mrềt, he pal soh tơl ram, sào sa tơl phan bơkah, ba` sa ală bơta phan mrềt, ba` um tàm tiah geh càl khồm…

Cau cih mờ yal tơng^t Ndong Brawl