VOV4.K’ho - Trồ tiah ală ngai do ni sơna prang, mìu – do là bơta niam lơh ờ uă kòp tam gơl kàl mờng gơbàn bè kòp ờ pràn tàm gùng tă nhơm, nggù, jê ndul, jê kồ jơng kồ tê… geh tơnguh gơguh uă rơlao. Tàm bơta trồ tiah mrềt rơlao geh lơh aniai tus mờ bơta pràn kơl dang să jan mờ di lah ờ geh sơm kòp di tu\ den di gơlan lơh ngòt rơngơ\t tus mờ màng kis.

Ală bơta kòp di gơlan gơguh uă tàm kàl mrềt, pal kah bè tơnơ\ do:

Kòp ờ pràn tă nhơm: Trồ tiah mrềt là tu\ lơh ală kòp bè gùng tă nhơm bè gơl^k dà muh, viêm xoang muh, jê rơnồng dờ, jê as klờm soh… geh gơguh uă.

Gơpừ ni sơna: tàm kàl mrềt, bơta mrềt gơmù, ală kòp gơrềng tus mờ nùs gùng mhàm bè gơpừ ni sơna, drồl mhàm nùs, ờ pràn nùs… di gơlan gơguh mhar. Tàm bơta mrềt, gùng mhàm gơrồt, lơh kòl mhàm den tàng lơh gơbàn bơcah gùng mhàm, gơbàn gơpừ ni sơna. Jăt jơnau bơto sồr bơh bác sĩ dê, kòp nùs gùng mhàm pal sùm geh sền gròi huyết áp pah ngai mờ pal cèng bal sơnơm dong kờl nùs pah tu\ l^k lòt hờ bơdìh.

Jê kồ jơng kồ tê: Trồ tiah mrềt lơh ală gùng mhàm hờ bơdìh să gơrồt, lơh khà mhàm lòt tus tàm ală tiah ndai tềng bơdìh să tàm hơ\ geh sa, ơră, kồ ntìng gơbàn ờ uă, lơh gơbàn ală bơta bè jê, lơgah ntìng, kơl dang tềng jơng kồt, tềng bu\t.

Jê as tồr mờ t^ tồr: Geh bơta do là tu\ trồ tiah mrềt, ală gùng mhàm gơrồt, lơh gơbàn kal ke tàm broă mhàm lòt tus hờ tồr, tàm hơ\ geh bal tồr mờ ală che tơngoh kơno. Tu\ tồr gơbàn aniai, lơh gơbàn tus mờ bơta kơno ờ loh ha là t^ tồr.

Bơta kòp do mờng gơbàn tàm kơnòm dềt uă rơlao mờ tàm cau dờng. trồ tiah mrềt, kòn dềt [uơn ngan gơbàn jê as tồr. Tu\ gơbàn jê as tồr tàm kòn dềt mờng gơbàn bè duh să, jê tồr, mpong tồr, gơl^k dà tồr, kơno ờ loh… di lah ờ sơm gờ`, kòn dềt [uơn ngan gơbàn bluh khài tồr mờ gơbàn t^ tồr.

Nggù: Kòp nggù là kòp mờng gơbàn ngan tàm bơta trồ tiah mrềt, tàm hơ\ uă ngan là tu\ trồ tiah mrềt noăt ngan. Ală cau gơbàn kòp nggù mờng gơbàn geh ală bơta tơngo\ bè duh să mờ ờ gơl^k dàm kơlhề, jê bồ, kơrwài, bơsiă, gơl^k dà muh, să mrềt.

Jê ndul: Di lah ờ lơh ram să, he [uơn ngan gơbàn jê ndul. Jê ndul tài trồ tiah mrềt mờng geh ờ uă bơta tơngo\ bè jê ndul, hăt ndul, broă sào sa ờ tơrdih phan sa, lòt đì ndul gơl^k dà ha là gơdan hă, jơng tê mrềt. Mờ kuơ màng là gơlơh ngòt nrềt.

Tu\ gơbàn jê ndul tàm mrềt, he gơtùi ai sơnơm ceh gùt dar klo\ mờ ndul, ha là hur nha ngải cứu kờ` ceh lơh ram tềng klo\ bal mờ tiah gùt dar. He kung gơtùi lơh ram ndul tu\ b^c mờ ba` sa ală phan sa ris, mrềt, ngềt…

Jê klung: Kòp jê klung mờng gơbàn wơl tàm ală ngai trồ tiah mrềt, tài bơta mrềt bơh trồ tiah, bơta pràn sơndră mờ kòp să jan gơmù mờ do là bơta tòm lơh ală vi khuẩn elicobacterpylori gơs pràn. Ală vi khuẩn do tàm bơta tòm lơh gơbàn as sồt tàm klung mờ lơh gơbàn jê klung.

Cau mblàng Ndong Brawl