VOV4.K’ho - Kòp đục thủy tinh thể la kòp mờng gơbàn mờ la bơta lơh bơh tài lơh jơ ngo mat jơnhua ngan tàm cau dờng sơnam. Mơya dùl bơnah tài bơh ờ git wa\ ngan, dùl bơnah la tài bơh ngòt lơh aniai tus oh kòn den tàng neh lơh pràn  mat bơh cau kra gơbàn aniai, khà niam rài kis gơmù. Pa do, mpồl lơh broa\ rcang sơndra\ kòp jơ ngo mat châu Á (APBA) neh lơh bal mờ hìu sơnơm dờng càr Daklak bơyai lơh reh kòp đục thủy tinh thể ờ sa pria\ ai làng bol tàm càr in, cèng wơl bơta àng sền go\ bơta pin dờ` ai tus ala\ cau dờng sơnam geh rài kis ua\ kal ke, ờ hềt geh pria\ nàng sơm kòp do lài hơ\.

            Rlau gùl nam do, mò Lộc Thị Pịa (67 sơnam) kis tàm xã Cư\ K’Bang, kơnhòal Ea Súp, càr Daklak sền go\ mat ờ loh, sền ờ loh ala\ phan gùt dar, mơya  tài sơnơng do la kòp bơh cau kra den tàng mò Pịa ờ sền gròi. Tus tu\ geh ala\ bác sĩ hìu sơnơm càr Daklak rê kham rwah ala\ kòn bè mat tàm mpồl  bơtìan, mò hơ\ sồng git mò gơbàn kòp đục thủy tinh thể. Kòp do geh lơh mat mò slơ ngai slơ gơbàn sền ờ loh, tus dùl tu\ lơi hơ\ den gơlam tus jơ ngo mat tơn dilah ờ rah mat di pal mo. Mò Pịa boh bơr:

            Mat a` gơbàn  sền ờ loh di pơgap 6 nhai do bloh. A` la cau dờng sơnam den tàng geh kham mat ờ roh pria\. A` mìng git đơs ưn ngài Đảng, Dà lơgar.

            Kung drờm bè mò Lộc Thị Pịa, ồng Vũ Đức Hảo (77 sơnam) kis tàm sơnah [òn Thắng Lợi, [òn dờng Buôn Ma Thuột, càr Daklak kis kơdìng ngan mơ kòn sau neh ua\ nam do. Kòp tàm sa\ ua\ ngan bơh bơta cau kòp la cau kra, tu\ do gơbàn kòp đục thủy tinh thể, ồng ngòt gơ geh gơ gơs bơta kơnjơ\ tus mờ oh kòn. Tu\ git geh jơnau yal geh mpồl bác sĩ bơh Mpồl lơh broa\ rcang sơndra\ kòp  jơngo mat châu Á tus kham mờ reh  tam gơl kòm mat ờ roh pria\ tus làng bol  tàm Daklak, ồng Hảo chờ hờp ngan bè hồ geh bơta kơnjơ\ tàm sa\ dờng ngan. Ồng Hảo ngoh rơngac ai git:

            Tu\ dờp geh sra\ pơrgon reh mat ờ roh pria\ den a` chờ ngan.  Dilah a` lòt reh is mat, dilah lòt Sài Gòn den jơh ua\ pria\ ngan,  mờ sơnam  dờng bè a` ờ gam pràn sa\ ja` lơh broa\ tai, ờ jòi geh pria\ jền, tu\ hơ\ geh lơh aniai tus oh kòn den a` ờ kờ`.  Gơtùi đơs bơta chờ  ngai do la bơta chờ ờ tu\ lơi hiu\ tàm rài kis a` dê.

            Tàm dơ\ do,  Mpồl rcang sơndra\ kòp jơngo mat châu Á neh reh  đục thủy tinh thể ai tus 150 na\ cau, tàm hơ\ ua\ ngan la cau dờng sơnam geh rài kis hìu nha\ kal ke, hìu rbah, hìu drờm bè cau rbah, hìu nha\ geh  sa\ dong kờl bơh dà lơgar. Bơdĩh geh reh mat ờ sa pria\, ala\ cau kòp kis ngài gam geh hìu sơnơm  càr Daklak dong kờl pria\ sơm mat bic hìu sơnơm mờ ala\ mpồl dong kờl pria\ sào sa. Broa\ lơh geh pơrya do  ờ mìng gơ cèng geh mat àng sền go\ tus ala\ cau dờng sơnam  mờ rlau mờ hơ\ la bơta pin dờ` tàm chính sách dong kờl kòn bơnus bơh  Đảng mờ Dà lơgar lời khi in.

            Bác sĩ Bùi Tiến Hùng, atbồ Hìu sơnơm mat lơgar Nhờt tàm Hà Nội,  cau tàm mpồl rcang sơndra\ kòp jơngo mat châu Á ai git:

            Pria\ reh mat dùl na\ cau la bơh 4 tơlak mơ gùl tus 5 tơlak. Tài broa\ lơh do geh sơm bời cau àng mat wơl tus mờ cau đục thủy tinh thể den tàng mpồl neh lơh ngan jòi khà pria\ bơh ala\ cau dùl na\ sa\, mpồl bal dong kờl bơh lơgar Nhờk. Broa\ lơh  do ờ mìng geh mut lơh tàm Daklak mờ gam  geh lơh tàm ua\ càr  tiah kơh bơnơm jơnhua kis ngài tàm gùt lơgar. Bol a` rwah Daklak tài tàm do geh ngài  rlau mờ ala\ tiah tam gùl mờ làng bol kung gam rbah ua\.

            Bác sĩ chuyên khoa 2 Ngô Văn Cường, atbồ khoa mat, Hìu sơnơm dờng càr Daklak ai git:

            Tu\ gơbàn kòp đục thủy tinh thể den mìng geh dùl broa\ lơh dùl lơm la tu\ do pal  reh. Mờ broa\ lơh reh pa ngan la reh Phaco den mìng  jơh bơh 5-7 phút tàm dùl na\ cau tu\ reh den ờ gơ lik mhàm, mờ tơnơ\ reh cau kòp gơtùi rê mơ hờ hìu.

            Đục thủy tinh thể la kòp sùm gơbàn mơya bươn sơm kòp dilah git gờ`. Den tàng, ala\ cau bơh 50 sơnam dờng  rlau kờ` lòt  kham di 6 nhai dùl dơ\ hala lòt kham mo dilah geh ala\  gơbàn nisơna.

                                                                                                                                       Cau cih mờ yal  tơnggit K’ Brọp

Bác sĩ bơto sồr bè broă sơndră mờ sơm kòp đục thuỷ tinh thể

VOV4.K’ho - Đục thuỷ tinh thể là kòp mờng gơbàn ngan tàm cau dờng sơnam mờ di gơlan lơh gơbàn jơngo măt tơn di lah ờ sơm kòp gờ`. Kờ` g^t tai jơnau yal bè kòp do, dong kờl ală cau di gơlan gơbàn kòp go\ gờ` mờ sơm kòp di tu\, plah mờ gơbàn aniai, bol a` neh geh dơ\ lùp bác sĩ khuyên khoa 2 Nguyễn Thanh Hải, atbồ môn măt, hìu bơsram Đại học Tây Nguyên:

-Ơ bác sĩ Nguyễn Thanh Hải! kòp đục thuỷ tinh thể là kòp bè lơi mờ bơta lơi lơh gơbàn kòp do?

Bác sĩ Nguyễn Thanh Hải:  Kòp đục thuỷ tinh thể là kòp mờng gơbàn tàm sơnam cau neh kra bơh 50 rơlao hờ đang. Bè ờs geh bơyai lơh 3 mpồl.

Lài ngan là đục thuỷ tinh thể bơh dềt.

Dơ\ 2 là đục thuỷ tinh thể tàm cau kra mờ dơ\ 3 là đục thuỷ tinh thể tàm cau kơnòm.

Tàm hơ\, đục thuỷ tinh thể tàm cau kra geh uă ngan. Bè bơta lơh gơbàn, tàm cau kra den do là broă tam gơl sơnam. Tàm cau kơnòm den di gơlan tài sồt, tài jê sồt as di tềng măt, tài ngui sơnơm corticoid jo\... mờ đục thuỷ tinh thể bơh dềt là tài cau mè gơbàn kòp tàm tơngai geh bun.

-Ơ Bác sĩ, tàm cau kra, kòp do mờng geh ală bơta tơngo\ lơi?

Bác sĩ Nguyễn Thanh Hải:  Tàm cau kra, bơta tơngo\ geh loh ngan bơh kòp do là măt ờ loh rơhời jăt uă nhai, uă nam mờ ờ geh jê ha là pơrhê măt lơi.

Hơ\ là bơta tơngo\ kuơ màng ngan. Bơdìh hơ\ tai gam geh tai 2, 3 bơta tơngo\ bè gơlàl măt, sền 1 gơs 2, gam sơnđan là 2 măt.

Gam 1 bơta tơngo\ geh yal gờ` bơh kòp do hơ\ là ờ loh tu\ sền ngài, hơ\ là lài do gam tăr măt krơh cau kra kờ` sền rềp, den tu\ do ờ tar măt krơh tai kung gơtùi sền rềp.

-PV: Bè hơ\, tu\ ală bơta tơngo\ do den cau kòp pal lơh bè lơi?

Bác sĩ Nguyễn Thanh Hải: Tus tu\ do den broă lơh bă tàm ngan kờ` sơm bời kòp đục thuỷ tinh thể là reh.

Den tàng, tu\ geh ală broă gơbàn tơngo\ bơh kòp, den cau kòp pal tus mơ hờ ală hìu sơnơm sơm kòp măt kờ` geh kham mờ sơm kòp gờ`.

Tài di lah go\ neh jơla ir, măt gơbàn aniai, tu\ hơ\, reh kung ờ geh cồng nha, den tàng a` bơto sồr ală cau kòp pal tus hờ hìu sơnơm sơlơ gờ` sơlơ ngan.

-Ơ Bác sĩ! Kòp do gơtùi sơndră lah ờ?

Bác sĩ Nguyễn Thanh Hải:  Tàm mùl màl kal ke ngan kờ` sơndră. Tàm cau kơnòm să den gơtùi pleh mờ broă ba` ngui sơnơm geh corticoid di lah ờ geh jơnau bơto sồr bơh bác sĩ, pleh mờ ală sồt di tềng măt.

Di lah geh ală kòp bè măt bè klồng măt, glocom, đơs ngan là ală bơta gơbàn ni sơna tềng măt den pal lòt kham tài geh tu\ ală bơta gơbàn ni sơna do lơh gơbàn đục thuỷ tinh thể tơn.

Gam tàm cau kra den ală broă sơndră ờ hoan geh. Tài do là kòp tài bơta tam gơl sơnam. Mơya, kung gơtùi sơndră mờ broă lòt kham măt sùm jăt tơngai.

Tu\ lòt tàm gùng den pal tar măt krơh kờ` tơmù măt tơngai sòl di tềng măt, tài lơgar he gơwèt tiah nhiệt đới, den tàng khà cau gơbàn đục thuỷ tinh thể tài gơbàn bơh măt tơngai sòl uă rơlao mờ ală tiah ndai.

-Tơnơ\ mờ tu\ reh măt den thuỷ tinh thể lơh is gơbàn ờ loh jăt tơngai lah ờ ơ bác sĩ?

Bác sĩ Nguyễn Thanh Hải:  Tu\ do, bơta niam thuỷ tinh thể lơh is niam ngan, den tàng ală cau kòp geh reh pal pleh mờ càl, pleh mờ gơthul kơmbuh ù, pal tar măt krơh gàr măt, ba` sa ală phan sa kră tàm 2, 3 ngai sơnrờp, ba` tui, à` phan `jơ\, ntào, nggui ni sơna, ba` ai gơbàn kră phơng, pal sa tơl phan bơnah, ờ pal wèr phan lơi.

-Ơi, dan ưn ngài bác sĩ uă ngan!

Cau cih mờ yal tơng^t Ndong Brawl