Biap nha yao- Phan sa ‘’mpồl bơtìan’’ bơh cau Rơđê
Chủ nhật, 00:00, 28/04/2019

 

VOV4.K’ho - Tàm ala\ tu\ tus bal mpồl bơtìan hala tàm tu\ [òn geh `ô sa dờng, jun bao bơh cau Rơđê sùm geh tru\ sa ala\ phan sa bơhìan mờ ua\  ngan phan geh ai tru\ bơh brê bơnơm, dà croh, dà tô. Tàm khà do,  gơtùi đơs tus phan sa  biap pài nha yao, gơ geh tru\ tơngi bè súp, mờ bơta bô thồm  mờ tơlir niam go\ ngan, geh ua\ ngan cau kờ`.

Ntas piah bơh mpal rnai geh ai go\ ngan, tơl dơ\  piah bơh rnai tàm  mpal bơh phe neh tram lơ bơn, piah bal mờ nha yao gơ in wi. Hơ\ la  phan bơna tờm ngan  pal geh bơh cau Rơđê tu\  geh tru\  pài biap nha yao. Lo\ H’ Linh Ayun kis tàm [òn Cuôr Dăng B, xã Cuôr Dăng, kơnhòal Cư\ Mgar, càr Dak Lak ai git,  biap pài nha yao la phan sa bhìan bơh cau Rơđê bơh mò pang yô yau, gam geh kờ` tus tu\ do. Pah dơ\ tàm hìu nha\ hala tàm [òn geh jun bao, `ô sa dờng, ala\ oh mi cau ùr geh trơ gùm wơl, tơl cau dùl tê rcang ala\ phan, cau den koh prìt, cau den tah pơnat kơn ròm, cau den sing ồs lòng dờng nàng rcang tru\ biap:

Biap pài nha yao geh pơrya kuơ màng ngan tus mờ cau Rơđê tài do la phan sa bơhìan bơh cau Rơđê bơh yau tus tu\ do mờ gam geh tru\. Geh tu\ sa chờ hala `ô sa bồ nam sa piang tàm hìu  nha\, geh tìp tòm hìu nha\ hala ala\ ngai chờ  dờng hala ngai chơt jê den kung geh tru\ biap do.

Biap pài nha yao sùm geh tru\ tàm ala\ gla kang dờng. Biap do geh ua\ bơta phan pal geh, phan te\ bal bè poac kơnrồ, ntìng sur hala  dia\ kơnrồ, trao, blơn bơtang is ra`, plai bơrhong tơlir, sa\ tàm dơl lam prìt bơnung, mre\, iam. Ala\  phan do gơtùi tam gơl jat  bơta kờ` hala ba\ sa krơi is bơh cau tru\, ngui ala\ phan geh lài jat kàl.

Ngan la, bơta pal geh la phe mờ nha yao (dùl bơta nha brê lơ ngồt, bơkah, nha gơ bè nha sa). Phe tơnơ\ geh tram geh lời soat dà, tơnơ\ hơ\ geh bo\ bal mờ nha yao tus tu\ gơ lề ring, bè bòk slơ lề slơ niam, biap tru\ slơ bơlak. Lo\ H’ Saly Mlô, kis tàm [òn Tai, xã Krông Jing, kơnhòal M’ Drak, càr Dak Lak ai git, lài do,  nha yao mìng geh đang mìr, tàm brê den tàng nàng tru\ biap do, ala\ oh mi cau ùr pal pic nha yao bơh àng drim gờ` hala bơh mho ngai lài. Tu\ pic sùm pal pic nha yao neh ram, ba` pic nha bơnung tài pic nha bơnung biap tru\ gơ ờ geh tơlir niam:

Nha yao den geh pic tàm brê hala tàm mìr tơnơ\ cèng rê ngui phe neh tram tus tu\ phe gơ lề den he cèng bo\ mờ nha yah hơ\. He tru\ dà rơng glak đang bơnha\ ồs mờ đò ala\ phan gơm biap, tơnơ\ hơ\ hơ\ sồng klài mờ bồk nha yao neh bo\ den tru\ bal. Bè ơs den geh  ai ala\ bơta poac tru\ bal bè poac sur hala poac kơnrồ, bè hơ\ biap pài nha yao geh slơ bơkah rlau.

Tu\ tru\ biap pài nha yao, cau Rơđê sùm geh chàng bal hia\ poac hala tơm bà ntìng gơ in bà, tơnơ\ hơ\ ai pơnat bơnung, tờm dơlam prìt,blơn bơtang ro, ai tru\, hơ\ sồng geh tus ala\ phan bè trao. Tu\ ala\ phan geh mơr sin tus den hơ\ sồng đò dà bơh ala\ phe neh piah tàm glah mờ klài ring, te\ di sa. Tơnơ\ neh ơn bòk den pal ràs bà ồs mơ kung pal pài sùm nàng bòk phe ờ gơbàn gơ klac lơh rơ ồ, lơh aniai ờ bơkah bơh  biap pài.

Lo\ H’ Loan Bya\ kis tàm [òn Cuôr Dăng B, xã Cuôr Đăng, kơnhòal C\ư\ Mgar, càr Dak Lak ai git, bulah rài kis slơ ngai slơ  pa, mờ ua\ gan broa\ niam chài bơh cau Rơđê  rhời gơbàn roh jat tơngai, mơya tàm tu\ ơm kis lơh broa\ sa, cau Rơđê  gam geh lơh bal mờ ala\ phan sa bơhìan. Ngan la mờ oh mi cau ur, do  la tu\ nàng ua\ rvàng  ala\ mò, ala\ lo\ geh boh bơr, yal wơl ala\ bơta cài nàng bơceh lơh ala\ phan sa bơh mpồl bơtìan:

Do la phan sa geh kờ` ngan tàm hìu nha\, ngan la mờ ala\ cau kòn lòt ngài hìu bè lòt bơsram, hala lòt lơh broa\ den pah tu\ rê den do la phan sag eh lơh cau kờ` ngan mờ kah ngan. Mờ a` la dùl na\ cau gam kơnòm den a` kờ` ngan geh bơsram tru\ gơm biap do ai sa\ tờm in sa mờ gam gơtùi geh pơlam gơp bơyô, ala\ oh mi cau ùr, jơh bal mờ kòn sau tơnơ\ do tai kờ` khi gơtùi sền gàr mờ git tru\ gơm biap do.

Kung bè  blơn bơtang, biap pài nha yao la phan sa bơhìan, gơ ai go\ bơta niam bơh cau Rơđê. Pơndrờm mờ biap blơn bơtang den biap pài nha yao geh lơh nền nòn rlau tàm broa\ rcang phan tru\. Tàm ala\ tu\ chờ,  `ô sa dờng kuơ màng den  biap pài  la phan sa mờng sa ngan geh cau tờm hìu ỳơ nac sa.

Tàm dơ\ sa, phan sa biap pài nha yao sùm geh sa bal mờ piang, bal mờ phan sa bơhìan ndai  cau Rơđê dê bè blơn bơtang bo\ boh mre\, bơrhong bo\ mờ ngò`, nha bùm  chàng,  mbar hồl… Tàm ua\ ngan phan sa geh ỳơ, biap pài nha yai geh gơ hòi gơ jà cau sa tài bơta niam mờ bô bơkah. Tu\ sag eh ai go\ bơtang bơh blơn, hòi bơh mre\, tơngi bơh phe, tơngih bơh poac tru\ lề mờ bal mờ bơkah bơh nha yao. Den tàng ngan mờ slơ sa  biap pài nha yau, slơ gơ hòr piang, slơ kờ` sa mờ tơnơ\ hơ\ sùm kah.

Cau mblàng K’ Brọp

Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC