VOV4.K’ho - Tu\ rài kis gam ua\ ngan bơta kòl yan siơu\ siar hala  kờ` geh pờ ơnàng rài kis, cau M’nông sùm lòt càn dồs bơh oh mi jơi nòi hala gơp bơyô. Khi sùm yồm kòi,  càn pria\, kung gơtùi yồm rpu, kơnrồ sur. Jat tơngai càn, jồm tàm 3 nam, 5 nam, geh tu\ jo\ rlau. Tu\ càn kòi den khi  hơ geh tam mờ sur dilah êt nam, tơm mờ rpu tu\ jo\ nam. Geh tu\ càn, jồm ua\ tàm jo\ nam den tơnơ\ do geh tơm mờ cing, mờ drap. Mờ  bơta kuơ  dờng màng bè hơ\, den tàng tus tu\ lòt lùp dồs, cau ai càn, ai jồm geh mut lơh ala\ bơhìan lùp dồs  krơi is ngan.

            Tu\ kah tus ngai pơrgon geh cau ho tơm dồs he in dùl phan bơna dờng (bè rpu, kơnrồ, cing drap), ùr bơklau cau tờm  hìu geh bơyai bal nàng lơh jat bơhìan lùp dồs. Khi  jà cau kra [òn, oh mi tàm jơi nòi tus hờ hìu. Cau tờm hìu geh rcang dùl drap tơrnờm, dilah dồs ua\ den  khi geh lơh poac dùl nơm sur, dilah dồs di mơ den khi lơh poac dùl nơm iar. Tu\ drap tơrnờm neh tròk bềng dà, sur neh lơh lơh poac, cau ùr tàm hìu tru\ sin glah piang pa. Khi co\ piang tàm dùl cùan bềng, dùl preng bềng pròt klơm sur neh tơm bà sin, dùl cùan mhàm sur, bal mờ dùl cùan  phe, dùl nơm jrềng neh rcang lài.

            Cau tờm hìu yal la hìu nha\ geh cau jồm, càn phan bơna, tu\ do tus ngai pơrgon lòt ai dồs, den tàng geh jà oh mi jơi nòi tus sền bal nàng git ai he in lòt lùp dồs. Geh tơl cau kờ` bal, kra [òn geh lơh yàng cau tờm hìu in (Cau klau lòt  lùp dồs). Jơnau hòi yàng bơh kra [òn  geh hòi yàng  mờ pơrya nàng yal ala\ yàng  tam trồ sền cau tờm hìu lòt gùng niam,  lam gùng hàng, geh tai ua\ bơta pràn, tìp ua\ bơtuah mờ ngan ngồn  ai geh dồs cèng rê niam. Ồng Che Njêr  kra [òn bơh [òn Na Sược, xã  Ea Huar, kơnhoàl Buôn Đôn, càr Dak Lak đơs bè bơta rcang bơh broa\ lơh yàng bè do:

            Cau tờm hìu geh rcang dùl nơm sur hala  iar, jà kra [òn tus, yal la cau do geh lòt lùp dồs,  tu\ lòt lùp dồs ba` gơbàn kòp, ba` gơbàn dồs, ba` gơbàn yar gai, yar lò. Boh bơr den pal rang wang, đơs chài, đơs di  kờ` cau dê wa\, cau gơ tùi iat,  cau geh tơm dồs phan bơna he in.

            Kra [òn geh it tơrnờm tàm  cer geh mhàm sur, ngui đềs nàng iu\ tàm  dà mhàm sur kờ` pih tềng ntơh bơh cau klau sa\ tờm lòt lùp dồs, mờ kơp kờ` cau do sùm lài yài tàm tơl ala\ broa\ gơlik geh. Bulah lùp geh dồs hala ờ geh den kung pal tìp cau hìu nha\ nàng cau boh bơr  song dơpa\, gơ in di ma klau, ờ gơ rơm ờ ngòt, sùm  gàr lài yài, đơs den pal chài đơs, đơs bơta  lơi tus bơta hơ\ mờ hìu nha\ cau dồs hìu he,  nàng cau tơm dồs he bươn boài. Pơnjat tai mờ hơ\,  cau tờm hìu geh nggui kềng gah drap tơrnờm, tam toh mờ  kra [òn lơh yàng,  tê ma pal at tơrnờm. Tu\ do kra [òn geh sơnđờm hòi yàng:

            Ơ yàng hìu,  yàng bơnha\ ồs, ơ ala\ sồp soàn bơh ala\ mò pàng yau,  ngai do hìu nha\ lơh yàng nàng ai cau tờm hìu lòt lùp dồs, kơp kờ` yang  sền, dong kờl, lòt  tus gùng,  rê tus hìu, lùp geh dồs.

            Tu\ cau  tờm dồs tus hờ hìu cau càn dồs,  dilah   cau dồs kờ` tơm dồs, den khi geh ơm wơl tàm hìu lơh cau nac di 5 ngai. Mờ dilah cau dồs ờ hềt geh mo tơn nàng tơm, mờ sùm pơrgon wơl tai 2, 3 nam  tơnơ\ nàng tơm dồs, den khi geh lơh cau nac tàm 3 ngai. Broa\ ơm wơl tàm hìu lơh cau nac, nàng cau ai càn dồs wa\ rlau tai  bè rài kis, bơta pràn lơh sa phan bơna bơh hìu nha\  càn dồs mơ kung  tơngguh tai bơta git gơp rềp mềr bơh 2 hìu nha\. Bulah lùp geh dồs hala  ờ den  git gơp bơh 2 hìu nha\ la ờ tam gơl, khi gam la oh mi, la cau rềp mềr bal.

            Tơnơ\ jơh rê lùp dồs, dilah phan bơna  geh cèng rê tus, cau tờm hìu geh jà oh mi jơi nòi tus nàng yal, mơ kung lơh yàng chờ tus phan bơna ai jồm he geh lùp geh. Tu\ tòm jơh jơi nòi,  cau tờm hìu jà kra [òn geh tus lơh yàng.

            Cau tờm hìu nha\ kung geh ỳơ dùl trap tơrnờm mờ lơh poac tai dùl nơm sur. Cau tờm hìu yal mờ jơi nòi la he neh lùp geh dồs, mờ cing drap do la phan bơna bơh cau tơm geh. Ờ  di ai gời,  kơnhau. Mờ ngai hơ\,  khi lơh yàng cing pa mờ kơp kờ` sồp soàn bơh cing dê bơh tu\ do geh rê ơm  mờ hìu nha\, la phan bơna hìu nha\ he dê, sền gàr mờ cèng geh ua\ bơta ai tus hìu nha\ pa. Jơnau hòi yàng bè do:

            Ơ yàng hìu, yàng bơnha\ ồs, làng [òn, ngai do bol a` lơh yàng chờ cing pa kơp kờ` ala\ yàng dong kờl mờ sền gàr bol a`. Kơp kờ` bơh  tu\ do, hìu nha\ geh  tìp ua\ bơtuah geh tai phan bơna, ròng rpu bềng wàng, ròng kơnrồ  rơ\ rài, ròng bè bềng blàng  hìu. Kơp kờ` geh ua\ jòi, sa piang gam jơng kah tàm glah, hùc dà gam jơng kah tàm nhồng, drap tơrbờm gam bềng dùl sèng, [òn lơgar slơ ngai slơ gal, slơ chờ.

            Tơnjơh lơh yàng,  cau tờm hìu geh `ô lài tơrnờm, pơnjat tai la kra [òn,  cau ùr,  oh kòn jat dờng dềt. Khi `ô sa bal chờ hờp, nting sap bal   kơp kờ` geh bơta ngan, bơta niam.

            Tu\ do,  bơhìan lùp dồs bơh cau M’nông gơ lơh bè ờ gam tai, gam êt ngan  cau mut lơh  bè la bơta nàng làng bol tam tìp, tòm bal oh mi jơi nòi.

                                      Cau cih mờ yal tơnggit K’ Brọp