VOV4.K’ho-Tàm nùs nhơm bơh uă làng bol Điện Biên dê, bơkàu [an là bơkàu pơrya ai bơta kờn gơboh ờ tu\ lơi roh mờ pơrya ai Dơ\ tam lơh pha lin dờng Điện Biên Phủ kah yau khin cha jak chài 63 nam rê hơ lài. Den tàng bè hơ\, tơl nă làng bol Điện Biên ndrờm geh bal dùl bơta kơlôi sơnơng là pal sền gàr mờ ngui niam ală bơta kuơ niam chài, bơtàu tơnguh lơh sa- mpồl bơtiàn gơ jat bal mờ bơkàu do.

Pah tu\ tus àng drim, nghệ nhân Mào Văn Ết, kis tàm [òn 6, sơnah [òn Thanh Trường, [òn dờng Điện Biên Phủ lời tai tu\ jiơ pe\ đờng mờ đơs crih ai ală cau tàm hìu bơnhă mờ làng bol ơm rềp bal tàm [òn in iat bè ală jơnau đơs crih bè bơkau [an. Tài bơh tàm bồ tơngoh kah sùm, ồng sùm tơngkah ală oh kòn, kòn sau he dê bè bơta kuơ bơh bơkàu do dê geh bơta kuơ dờng màng ngan gơ wèt tus mờ jơi bơtiàn, cih kah ală jơnau yal neh gơ lòt mu\t tàm jơnau kah yau bè bơkàu [an bơh tiah brê bơnơm Tây {ắc dê.

Dơ\ lơh chờ bơkàu [an

Tài bơh, bơh bơkàu hơ\, cau Thái neh geh uă ngan adat bơhiàn tàm rài kis, dơ\ lơh chờ, đơs crih tam ya, đơs crih tam ya rài yau, tru\ gơm phan sa bơtàu tơnguh tus tàm tu\ do tơn. Bơh hơ\ neh lời wơl dùl phan lời wơl chài rơgơi kòn cau uă ngan bơh ală jơnau đơs pơnđick, 36 jơnau tam ya mờ uă ngan jơnau cih tàm sră nggal, bơh bơta tờm bơh bơkàu hơ\ dê. Nghệ nhân Mào Văn Ết, đơs.

“Cau Thái sền dờng màng ngan bơkàu [an, gơ gơlơh bè chi mò pàng. Cau sa gơtùi, cau kis tus dờng den bau tơngơs hìu bơnhă, deh oh deh kòn mờ bơtàu tơnguh. Den bơta kuơ bè bơto bơtê bè đah bồ tơngoh là niam ngan. Hơ\ là cau kis pal tàm kờn gơboh bal, tu\ chơ\t kung pal tàm kờn gơboh sơl, ai lơngai cau gam kis, oh kòn, kòn sau in nàng bơtàu tơnguh”.

Dơ\ pơrlòng chèu piêu geh 10 mpồl tus bal, rùp să cau ùr Thái pơndềt să, cèng wơl bơta ring lơngai

Tus Điện Biên tàm dơ\ do, khat tàm tiah lơi bơyô kung [ươn ngan kơno yal bè ală jơnau yal bè hơ\, nàng gi\t wa\ tai bè jơnau bơh sơn rờp mờ jơnau bơh tài cau Thái Điện Biên gơlơh sền dờng màng ngan bơkàu [an do tus bè hơ\. Mờ tu\ bơkàu [an ngan ngồn geh ai lơh tàm dơ\ lơh chờ pah nam den ờ mìng geh làng bol kòn cau Thái lơm chờ hờp, mờ jơh ală ndrờm chờ hờp mờ ai lơh pơnìơ să ngan. Nghệ nhân Mào Văn Ết, pà gi\t tai:

“Rài yau den ờ geh phan bơna mơya tu\ do Đảng mờ Dà lơgar he neh dong kờl lơh dùl dơ\ lơh chờ sơnđan là dơ\ lơh chờ bơkàu pah nam. Ưn ngài uă ngan, ală jơi bơtiàn kòn cau ưn ngài ngan, do ờ go\ di là bơta is bơh cau Thái dê tai ờ mờ là bơh ală jơi bơtiàn kòn cau mờ bơh jơh gùt dunia dê, hơ\ là yal tơngi\t rùp rài dà lơgar mờ kòn bơnus Tây Bắc đơs bal mờ bơh Điện Biên dê đơs is nàng lơh bè lơi cau in gi\t geh bè bơta chài rơgơi cau Thái dê, gi\t bè tờm bơkàu [an”.

Bơkàu [an ờ mìng neh gơmu\t tàm jơnau kah yau, geh bơta pràn kis sùm tàm rài kis niam chài, đah huềng mờ bơtàu tơnguh bơh làng bol kòn cau Thái dê lơm mờ tàm dơ\ tam lơh Điện Biên Phủ, bơkàu do gam là jơnau lơh gơkờn, là bơta pràn chồl pơgồp bơnah chul chồl nùs nhơm làng bol lơh ngan jơh nùs gàr tơl jơh ù tiah ring lơngai ai [òn lơgar bơkàu [an in. Ngan tài bơh hơ\ mờ pah tu\ kàl bơkàu [an tus, ală cau ling yau Điện Biên Phủ kung gơlơh kah ngan, kah bè ală tu\ tơngai kuơmàng tàm rài kis he dê.

Ồng Nguyễn Hữu Chấp kis tàm [òn 20, sơnah [òn Him Lam, [òn dờng Điện Biên Phủ, là cau ling yau sư đoàn 312, sư đoàn geh dà kơlhề uă ngan bơh dơ\ tam lơh Điện Biên Phủ tam lơh dơ\ bơh sơn rờp Him Lam mờ ku\p ris Tướng Đờ Ca-xtơ-ri, kah wơl bè do:

“Oh mi cau ling sền go\ bơkàu gơ niam mờ bò bè hơ\, bò jơh dùl brê bơnơm dờng hơ\ kung đơs sơl là kàl bơkàu do gơ niam ngan. Tu\ pa jơh tam lơh dơ\ Him Lam hơ\ den kung di tòm bal tàm kàl bơkàu [an. Bè hơ\ den tàng bol a` hơ\ sồng đơs là kàl bơkàu [an là kàl pha lin”.

Ală ngai do, làm gùt ală gùng lòt tàm [òn dờng Điện Biên Phủ, bè: Võ Nguyên Giáp, Nguyễn Hữu Thọ, Hoàng Văn Thái…halà ală dòr bơnơm làm gùt ală kơnhoàl tàm càr, bơkàu [an lì bò niam ngan bè nàng wa\ rò hòi jà năc lòt nhơl tus mờ Dơ\ lơh chờ bơkàu [an Điện Biên nam 2017.

Pơrlòng to plai kòn

Ồng Phạm Việt Dũng, Kuang atbồ Sở Văn hoá, thể thao mờ du lịch càr Điện Biên, Mpồl bơyai lơh Dơ\ lơh chờ bơkàu [an, pà gi\t:

“Mpồl bơyai lơh dơ\ lơh chờ kung neh hòi jà làng bol, uă ngan là ală oh dềt, kơnòm pa tàu mờ kơnòm bơsram ală hìu bơsram tus bal tam, sền gàr bơkàu [an. Tus klah ntê, sac rwah ală tờm bơkàu [an niam. Lơh bè lơi nàng năc lòt nhơl tus mờ Điện Biên, bal mờ jơnau sền go\ bơta niam geh is den triang sền tai ală bơkàu [an gam lì niam ngan”.

Tus tu\ do, bơdìh mờ Điện Biên, bơkàu [an neh geh mat tàm uă càr, [òn dờng tàm gùt lơgar, lì bơkàu tàm Hà Nội, pơnìơ rùp să tềng bơtô [ồc Đại tướng tàm nùs nhơm làng bol Võ Nguyên Giáp tàm Quảng Bình. Kơnờm bè hơ\ mờ làng bol Điện Biên sùm pơnìơ să bè bơkàu [an, kung bè ală bơhiàn niam chài pơnrơ is rbô nam do bơh làng bol ală kòn cau tàm tiah do dê.             

Cau cih mờ yal tơngi\t- Lơ Mu K’ Yến