VOV4.K’ho - Tơnơ\ mờ mờr jơt nam tus ơm tàm ù tiah pa, ngai 18/10/2014, 199 hìu nha\ làng bol tus ơm kis tàm [òn pa bơh ntum Hơ Moong, kơnhoàl Sa Thầy, càr Kon Tum hơ\ sồng dờp geh pria\ dong kờl lơh sa. Khà pria\ do bulah lơyaì mơya gơ geh ai go\ mờ làng bol tiah do geh pơrya ngan. Jơnau do,  geh đơs bơta chờ hờp bơh ala\ hìu nha\ tus ơm kis pa tàm ntum Hơ Moong, kơnhoàl Sa Thầy, càr Kon Tum tu\ dờp geh pria\ tơm dong kời ơm ing lơh sa bơh broa\ lơh hìu ma\y pờ tơlik ồs đèng 4.

Bol a` tìp mờ ồng A Dun, kis tàm [òn Đak Wơk, gam kơ\p dờp priă tềng hìu lơh broă anih duh broă ntum Hơ Moong. Tu\ do, ồng A Dun gam lơh ka tàm tơnao dà hìu măy pờ tơl^k ôs đèng Plei Krông, gam tàm tu\ kờ` pồ ơnàng broă lơh ka den ồng geh dờp priă rơlao 40 tơlăk priă, den tàng ồng chờ hờp ngan mờ đơs: “A` geh dờp 46 rơlăk priă, ờ geh broă lơh den tàng a` geh ngui kờ` blơi plung, blơi jàl kờ` lơh ka tàm tơnao dà hìu măy pờ tơl^k ồs đèng Plei Krông kờ` lơh ka tăc geh priă blơi phe”.

Tu\ do, ồng A Dun geh 28 pang jàl, rài kis pah ngai bơh tàm broă dang jàl do geh bơh 150 tus 200 rơbô priă. Rài kis hìu nhă geh 7 nă cau ồng dê geh tơl sa. Mờ khà priă geh dờp do, di gơlan ồng geh blơi tai 30 pang jàl, geh rài kis hìu nhă jăt ồng yal di gơlan geh tơnguh rơlao mờ tu\ do.

Den ồng A Then, kis tàm [òn Plei Kà Bầy, khà pria 27 tơlăk priă geh dờp dơ\ do ồng geh dong kờl oh kòn, do geh sền là tơmù kal ke tu\ sơnam neh kra ồng dê kờ` ai ală oh kòn in. Ồng A Then đơs: “Ngai do a` chờ ngan, dà lơgar tus tu\ do neh pà priă gam ờ tơl, tu\ do, rài kis hìu nhă geh niam rơlao, tu\ do geh priă blơi kơnrồ ròng, blơi phe sa”.

Bè hơ\ là kờ` geh 1 nơm kơnrồ ròng ồng dê neh geh mùl màl, oh kòn ồng geh ơla bal sền gàr, dong kờl ồng, hơ\ sồng kơnrồ me deh uă kòn, mìng 2, 3 tơnơ\, hìu nhă ồng geh 1 bòr kơnrồ kờ` kơnờm tu\ gơtìp kòp tê jê să.

Kis tàm bơta ờ tơl, den tàng tu\ geh dờp rơlao 10 tơlăk priă, mò Y Bih, kis tàm [òn Kơtu go\ khà priă do uă ngan. Mò Y Bih pà g^t, mờ khà priă do, mò geh blơi phe sa hơ\ sồng drơng tàm broă ai oh kòn in lòt bơsram, hơ\ sồng tam ta biăp kờ` geh phan sa tàm rài kis.

Ntum Hơ Moong, là ntum ntrờn ơm kis bơh broă lơh hìu măy pờ tơl^k ồs đèng Plei Krông mu\t lơh mờ 100% khà hìu pal ntrờn tài gơtìp bơh broă lơh do. Tus tàm tiah ơm kis pa, làg bol geh lơh hìu ơm, ù lơh sa mờ khà 1 hìu geh bơh 1 tus 1 lồ 2 sào. Tu\ lah bè hơ\, tơnơ\ mờ uă nam ơm kis, geh uă hìu kung ờ hềt geh dờp tơl ù lơh sa jăt mờ khà geh bal, bal mờ hơ\, là ală hìu gơtìp roh 1 bơnah broă lơh sa tàm khà ù neh gơtìp ờ tơl. Tơnơ\ mờ uă nam dan, nhai 10/2014, geh 137 hìu ờ tơl ù lơh sa tàm ntum Hơ Moong neh geh dờp mờr 1 tơmàn 900 tơlăk priă tàm bơnah ù gơtìp ờ tơl do, pơn jăt mờ hơ\, tus nggùl nhai 11/2014 lài do, geh 199 hìu tàm ntum Hơ Moong pơn jăt tai geh dờp priă dong kờl ơm ing tơngai lơh sa. Do là khà priă dong kờl ơm ờ lơh sa bơh nam 2007 tus nam 2014 tài broă lơh hìu măy pờ tơl^k ồs đèng Plei Krông, mơya mpồl sền gàr rơndăp broă lơh hìu pờ tơl^k ồs đèng 4 ờ hềt tơm tơl khà ù làng bol in, mờ kờp khà ù rơlao 76 lồ jăt khà priă tơm ntrờn jăt kơrnoăt bơh anih duh broă càr Kon Tum dê là rơlao 8 tơlăk 600 rơbô priă tàm 1 lồ ù lơh sa suơn sre tàm 1 nam. Ồng Nguyễn Văn Niệm, kuang atbồ anih duh broă ntum Hơ Moong, kơnhoàl Sa Thầy pà g^t:“Do là bơta chờ bơh mpồl đơng lam Đảng, gơnoar atbồ mờ gùt làng bol dê, gơrềng tus mờ broă do den broă ntrờn ơm kis neh lơh tàm uă nam do, dơ\ tơm priă do den khà broă pal bơsong bè gơnoar di pal làng bol dê neh geh bơsong 95%. Mờ kơnòl bal tus mờ ală gah, mpồl lơh broă dê, nùs nhơm gơnoar atbồ dê là chờ hờp, mơya bol a` pơn jăt tai sền wơl broă do tus tàm tu\ lơi ờ gam geh hìu đơs bè ală broă dong kờl gơrềng tus mờ broă ntrờn ơm kis tai”.

Ntum Hơ Moong là ntum du\t ndơl geh tơm priă dong kờl ơm ing tơngai lơh sa ală hìu gơtìp aniai bơh broă lơh hìu măy pờ tơl^k ồs đèng Plei Krông dê, tàm tơngu me khà ù lơh sa gơtìp ờ tơl mờ tơngai ơm ing lơh broă ndrờm bal. Mờ tơngai ơm ing lơh sa uă ngan là 8 nam, geh hìu geh dờp priă rơlao 60 tơlăk priă, hìu ờ uă ngan kung geh dờp 2, 3 rơbô priă. Ồng Nguyễn Phước Định kuang atbồ jơdu\ lơh broă tơm ntrờn ơm kis, mpồl sền gàr rơndăp broă lơh hìu măy pờ tơl^k ồs đèng 4 pà g^t:“Broă dong kờl lơh sa he pal lơh jăt mờ kơrnoăt bơh dà lơgar, tàm tơngai lơh broă ờ gơtùi pleh mờ ală jơnau ờ di. Tu\ lài làng bol ờ hềt wă, ờ g^t mờ tu\ do làng bol neh wă, bơtoah là tu\ do tơnơ\ mờ uă dơ\ lam sồr, hơ\ sồng tus bal lơh sa den làng bol go\ broă dong kờl lơh sa là di pal”.

Sền bơsram wơl bơh ală dơ\ dờp priă lài do, geh uă hìu làng bol neh ờ bơcri priă tàm broă lơh sa mờ ngui priă tơm ntrờm, dong kờl kờ` sa gời. den tàng, ală dơ\ tơm priă pa do, gơnoar atbồ ntum neh sền gròi rơlao tus mờ broă ngui priă làng bol dê kờ` pleh mờ broă jơh priă mờ lơh sa ờ geh priă bơcri. Ồng Nguyễn Văn Niệm đơs tai:“Gơwèt mờ làng bol, bu\ lah gam uă kal ke mờ uă broă geh bơcri priă làng bol geh niam tàm rài kis. Gơwèt mờ ală dơ\ dơ\ dờp priă bè do, bol a` neh bơyai lơh tìp mờ làng bol, mblàng kờ` làng bol wă, lơh bè lơi kờ` ngui priă do mùl màl geh cồng nha tàm broă bơcri priă lơh sa hìu nhă dê. Mùl màl, den bol a` tơrgùm tam gơl sơntìl phan tam, mùl màl tàm ntum den làng bol neh tam gơl rơlao 1 rơbô lồ ù tam phan mờ 3 bơta phan tam tòm là cao sau, kơphe mờ bời lời”.

                                                           }au mblàng Ndong Brawl.