VOV4.K’ho- Ală nam pa do, broă tam biap ờ do ờ dă jat khà tơl VietGAP neh geh [òn dờng Buôn Ma Thuột, càr Daklak sền gròi mut lơh. Do là rơndap broă lơh di ngan, kờ` drơng jơnau kờ` ngai sơlơ uă bơh cau ngui sa dê. Ală tiah tam uă biap neh crơng gơs mpồl tam klac, mpồl lơh sa bal tam biap ờ do ờ dă. Bulah bè hơ\, anih tơlik tac tus mờ biap gam là bơta kal ke ngan tu\ do tus mờ ală mpồl lơh sa bal tam biap ờ do ờ dă tàm [òn dờng Buôn Ma Thuột.

Jat khà kờp bơh cơldu\ lơh sa [òn dờng Buôn Ma Thuột, tu\ do tàm [ òn dờng geh rlau 300 lồ ù tam biap, mờ khà biap lơh geh pah nam bơh 20 tus 22 rbô tấn, drơng geh 70% jơnau kờ` bơh cau ngui sa dê. Tàm hơ\, khà biaơ geh tam jat khà tơl VietGAP geh mờr 40%.

Sơn đờm bơh jơnau kờ` sa biap kloh niam làng bol dê ngai sơlơ gơguh uă, mơkung kờ` brồ guh bơta pràn neh geh bơh lài, ai biap gơs là chi tam pràn ngan bơh tiah do dê, [òn dờng Buôn Ma Thuột neh mut lơh geh 2 mpồl lơh sa bal tam biap ờ do ờ dă. Hơ\ là mpồl lơh sa bal Thuận Hoà tàm sơnah [òn Khánh Xuân, mpồl lơh sa bal Thuận An tàm ntum Ea Kao mờ 1 mpồl lơh sa bal tàm ntum Hoà Phú; gơ hòi geh rlau 150 hìu nhă làng bol tus bal, mờ rlau 20 lồ ù tam biap ờ do ờ dă.

Tàm ntum Hoà Phú, broă lơh tam biap ờ do ờ dă geh mut lơh bơh bồ nam 2014, mờ bơta tus bal bơh 22 hìu nhă, tàm bă ù 38 lồ. Jat mờ hơ\, ntum Hoà Phú neh crơng gơs mpồl atbồ rơndap broă, crơng gơs mpồl tam klac, lơh hìu lơh biap ờ do ờ dă. Ală broă bơh lơh ù, rơ wah sơntìl, sơngka sền gàr tus tơnhàu, lơh gơlik phan ndrờm pal geh mut lơh jat rơndap broă mờ khà tơl VietGAP mờ anih tơlik tac biaơ kung geh ki\ sră pơrgon nàng blơi. Ồng Dương Tấn Thoại, ơm tàm [òn 3, ntum Hoà Phú, [òn dờng Buôn Ma Thuột pà git: Băng:

“ Bol a` cih mat mờ ală anih tac phan, ngan là drà dờng Copmark, hơ\ sồng ală hìu bơsram ơdu\ bơh sơn rờp, ală hìu bềp tru\ sa bal nàng jòi geh anih blơi làng bol in. Tu\ do, bol a` neh ki\ sră pơrgon mờ 2 mpồl, gam 2 mpồl bol a` gam lơh sră nàng ki\ mờ kờ` tac biap ờ do ờ dă.”

Jat kờp du\ bơh ală hìu nhă lơh broă sa dê, tam biap jat khà tơl VietGAP ai geh priă cồng rlau 40 tơlak tàm dùl sàu tàm dùl nam. Ờ mìng cèng wơl cồng nha ngan ngồn bè lơh sa mờ gam lơh gơs bơta tam gơl pràn ngan bè git wă bơh làng bol dê, dong khi git bơta kuơ bơh broă tam biap ờ do ờ dă. Ồng Nguyễn Ngọc Vinh, kuang jat jơng atbồ mpồl cau lơh broă sa ntum Hoà Khánh, [òn dờng Buôn Ma Thuột đơs: Băng;

“ Broă lơh tam biap ờ do ờ dă ờ mìng gàr niam pràn kơldang să jan làng bol in, tơnguh priă jền lơh geh, bal mờ hơ\ làng bol git bơta chài tàm broă sơngka sền gàr suơn chi. Bơh hơ\ geh ală broă lơh cèng wơl priă cồng làng bol in bơh 40 tus 100 tơlak priă. Bơh sền sơ wì kung bè bơta geh ngan tàm suơn den ală broă lơh do lơh geh cồng nha niam ngan.”

Mơya tu\ do geh dùl bơta ờ dipal là tàm tu\ jơnau kờ` bơh drà kă bro dê ngai sơlơ gơguh uă mơya ală anih tam biap ờ do ờ dă den ờ rề ơnàng bă ù tam. Jơnau tờm ngan geh đơs là broă tam biap ờ do ờ dă hoàc huơr uă, mơya khà priă tac den kung bè ală bơta biap ndai den tàng làng bol ờ geh priă jền nàng bơcri mut lơh. Anih tơlik tac phan lơh gơs ờ kơljap, uă ngan là tac tàm ală drà, ờ geh bơta tam cah is đah biap bè ờs mờ biap ờ do ờ dă. Mùl màl do gam gơlik geh tàm mpồl lơh sa bal Thuận Hoà, sơnah [òn Khánh Xuân. Kung tài ală kal ke tàm broă lơh mờ bơh 45 nă cau tàm mpồl tus tu\ do mìng gam 28 nă cau tàm mpồl lơh sa bal Thuận Hoà tus bal tam biap ờ do ờ dă. Ồng Châu Tâm, kuang jat jơng atbồ mpồl lơh sa bal Thuận Hoà pà git: Băng:

“ Bơh nam 2008 tus tu\ do, bol a` neh mut ngui bơta chài lơh broă tàm broă tam biăp mờ mìng tam jat tơl khà VietGAP. Mơya sơ lơu\ wơl, tam den uă mơya anih tơlik tac den ờ kơljap. Lơh geh dùl ki\ biăp jat rơndap broă den kal ke mờ khà priă uă rlau mờ tam biap bè ờs mơya mìng tac tàm drà kă bro bè ờs den khà priă kung gam bè ală bơta biap ndai.”

Tam uă biăp bơkah ờdo ờdă là broă lơh di pal ngan, lơh geh jơnau kờn ngui sa biăp ngai sơlơ uă bơh cau ngui sa dê. Mơya, bơh tài broă tam biăp bơh ală mpồl tam klac bal tam biăp bơkah ờdo ờdă tàm [òn dờng Buôn Ma Thuột, càr Daklak dê kung gam mìng geh tam dùl e\t ngan gời, tàm tu\ jơnau kờn ngui sa bơh cau ngui sa dê ngai sơlơ gơguh uă tai. Boh bơr mờ cau lơh [ău, ồng Nguyễn Thanh Liêm kuang atbồ Cơldu\ lơh sa [òn dờng Buôn Ma Thuột, càr Daklak đơs bè jơnau bơh tài gơbàn bơta do, bè do:

Ồng Nguyễn Thanh Liêm: Broă lơh mblàng yal nàng ai uă cau in gi\t tus 2 anih lơh biăp bơkah ờdo ờdă den ờ hềt geh gi\t tus sơl. Dơ\ bàr tai là, broă dong kờl cau tam biăp geh càn priă kung gam kal ke sơl. Dơ\ pe tai là broă lòt sền, sền gròi bơh ală anih lơh broă geh gơnoar dê gơ wèt tus mờ cau tam biăp hơ\ sồng ală anih tam biăp gơlam tus broă kă bro gơtìp uă kal ke.

Bè hơ\, nàng tam mờ rề ơnàng bă ù tam biăp bơkah ờdo ờdă den tàm tơngai tus, [òn dờng Buôn Ma Thuột kờn pal geh ală gùng dà broă lơh lơi nàng dong kờl cau lơh broă sa mờ bơtàu tơnguh broă tam biăp bơkah ờdo ờdă dùl bă kơ\ kơl jăp mờ jo\ jòng, ơ ồng?

Ồng Nguyễn Thanh Liêm: Lài ngan là pal lơh niam broă lơh mblàng yal nàng tơnguh jơnhoa jơnau gi\t wa\ ai cau tam biăp in. Dơ\ bàr là tơnguh jơnhoa jơnau gi\t wa\ ai cau lơh broă kă bro mờ kuơmàng là cau ngui sa, kă bro biăp nàng tơnguh jơnhoa jơnau gi\t wă, khi pal rơcang lài sac rwah geh ală biăp gi\t loh anih lơh, geh cih tơl anih lơh nàng ngui sa den hơ\ sồng chul chồl geh cau tam biăp. Kung kờn pal geh ală gùng dà broă lơh dong kờl cau tam biăp in bè bơta chài tam mờ sơngka sền gàr, dong kờl ai càn priă jền hơ\ sồng dong kờl bè broă lòt sền, sền gròi mờ pà sră cơng tàng, pà sră cơng tàng tam biăp jat tơl khà VietGap ai ală anih tam biăp do in. Dơ\ pe là gơ wèt mờ dà lơgar den kờn pal sơlơ lơh tai broă lơh lòt sền, sền gròi gơ wèt tus mờ cau tam biăp nàng tam biăp jat di tơl khà.

Ưn ngài ồng uă ngan

                       Cau cih mờ yal tơngi\t- K’ Duẩn- Lơ Mu K’ Yến mờ K’ Brọp