VOV4.K’ho-Duh kah Bơtau Hùng ngai 10/3 nam he dê gam sơnđan là dơ\ lơh chờ Hìu duh khuai Bơtau Hùng geh lơh pah nam tàm Hìu duh khuai Bơtau Hùng, [òn dờng Việt Trì, càr Phú Thọ. Do là ngai chờ ờs mờng bơh yau nàng kah wơl dà kơlhề crơng gơs dà lơgar bơh ală Bơtau Hùng dê, geh làng bol he tàm lơgar kung bè tàm lơgar ndai jơh nùs ki ngàm ngan bơyai lơh tơngkah kir sơnrai.

“Bulah cau lơi lòt ơm kis tiah rềp tiah ngài

Kah ngai duh kah Mò pàng ngai jơ\t nhai pe

Bulah cau lơi kă bro rềp ngài

Kah ngai duh kah Mò pàng nhai  pe ngai jơ\t”

Sră kah yau rài yau dê cih bè do, cau bơtau bơh sơnrờp tàm lơgar he dê là jơi nòi (geh tiah sơnđan là mpồl) Hồng Bàng là Kinh Dương Vương lời wơl bơtau ai kòn klau in là Sùng Lãm hơ\ là Lạc Long Quân. Lạc Long Quân bau mờ mò Âu Cơ tơnơ\ hơ\ deh geh 100 nă kòn klau, 50 nă kòn lòt jat mè guh hơđang bơnơm mờ 50 nă kòn lòt jat bèp mù tàm dà lềng nàng ơm kis lơh sa jo\ jòng. Kòn klau tơnhoa geh ồng Lạc Long Quân pồ lơh Bơtau lơgar he, sơnđan mat bơtau là Hùng Vương.

Bơtau sơnđan mat lơgar là Văn Lang ai ù Phong Châu tu\ do là càr Phú Thọ nàng lơh gơlăng bơtau. Bơtau ndrờm bèp lời wơl kòn in at bơtau bơh 88 rài mơya jơnau kah yau cih wơl geh 18 rài bơtau Hùng. Bơtau dơ\ dùl là Kinh Dương Vương, mat tờm là Lộc Tục mờ bơtau Hùng lồi du\t (rài 18) là Hùng Tuyên Vương, mat tờm là Huệ Lang. Ală rài Bơtau Hùng at bồ dà lơgar jo\ ngan rlau jơh là pơgăp rlau 2 rbô nam.

Jat bơhiàn bơh yau bơh rài bơtau Đinh, Bơh sơnrờp rài bơtau Lê, bơtau Lý, bơtau Trần hơ\ sồng tus rài lồi du\t bơtau Lê mờ ală rài bơtau tơnơ\ do ndrờm bơyai lơh duh khuai nàng kah wơl Bơtau sơnrờp mò pàng dà lơgar Việt Nam rài yau mờ ngai do neh gơ gơs là ngai Dà lơgar duh kah bơh Việt Nam dê tàm ngai 10/3 nam he pah nam. Bơh nam 2007 dà lơgar he neh ngan ngồn geh kơrnoat ai ngai ơm rlô duh kah Bơtau Hùng mờ UNESCO neh ngan ngồn dờp Pin dờn duh khuai Bơtau Hùng là phan lời wơl mờ bơr tàm lời wơl ờ di mờ phan bơna ala mat bơh kòn bơnus gùt dunia dê.

Bơta kuơ kah yau bơh ngai duh kah Bơtau Hùng

Dà lơgar he neh jàu UBND càr Phú Thọ in đơng lam dơ\ bơyai lơh duh kah Bơtau Hùng pah nam tàm ngai 10/3 nam he. Tàm dơ\ do, ală kuang bàng đơng lam bồ Đảng, Dà lơgar, Chính phủ, Quốc hội sùm rê tus dơ\ bơyai lơh chu `àng bal mờ ală kuang bàng bơh anih lơh broă dà lơgar, ală bộ, ban, gah lơh broă dà lơgar bal mờ ală tiah tàm gùt lơgar bal mờ làng bol gùt lơgar rê tus bal dơ\ lơh chờ. Bal mờ hơ\ uă ngan uă broă lơh niam chài, tàp pràn să jan duh hồl gơcèng uă rài kis niam chài is jơi bơtiàn dê geh bơyai lơh tàm do tàm dơ\ do.

Ờs mờng, tơnơ\ dơ\ lơh yàng chu `àng mờ lơh yàng ơn pơdơng phan tàm Hìu duh khuai Đah tô, ală kuang bàng mờ làng bol pơn jat tai lơh yàng chu `àng, ơn pơdơng bơkàu tàm hìu duh khuai Bàp Lạc Long Quân là bàp bơh sơnrờp dà lơgar dê mờ Hìu duh khuai Mè Âu Cơ là mè bơh sơnrờp dà lơgar dê tàm tiah tềl lời wơl Hìu duh khuai Bơtau Hùng. Bơdìh mờ ală broă lơh ndai bè tru\ mbar klam kơnâm, bo\ piang lă, bơyai lơh pơrlòng đơs xoan, sền ràng tơlik bè ală sră nggal, phan bơna kir sơnrai mờ làng bol gùt lơgar jàu pà Hìu duh khuai Bơtau Hùng in; ală broă lơh tàp pràn să jan bè tàm pơrlòng nhơl bơlai, re dà ờs mờng bơh yau tàm dà dờng Lô kung geh bơyai lơh duh hồl ngan sơl lơh geh nùs nhơm dơ\ lơh chờ gơcèng uă rài kis niam chài is jơi bơtiàn Việt Nam dê.

Ngai 10/3 nam he pah nam neh gơ gơs là ngai Dà lơgar duh kah mờ jơh gùt lơgar geh ơm rlô. Làm gùt ală tiah bơh đah tô tus đah jum tus ală [òn lơgar ngài ngan ndrờm yu\ rơyùm lơh jat ngai Dà lơgar duh kah nàng kờ` kah wơl dà kơlhề jờng rơ mò pàng ală cau neh geh dà kơlhề crơng gơs dà lơgar mờ sền gàr dà lơgar.

Ngai duh kah Bơtau Hùng geh lơh bal mờ jơnau kờ` sơlơ tơnguh bơta niam chài pin dờn ờs mờng bơh yau bơh cau Việt Nam dê, bơta ndai kung sơlơ tơnguh tai bơta tam klac bal đah ală jơi bơtiàn kòn cau mờ nùs nhơm gi\t gơ\p lơh bơyô bal đah ală jơi bơtiàn Việt Nam. Do là broă lơh kờ` pal geh sền gàr mờ lơh sùm nàng dong jơh tơl nă làng bol Việt Nam in gi\t wa\ geh jơnau kah yau jơi bơtiàn mờ mò pàng khi dê.

Cau mblàng Lơ Mu K’Yến