VOV4.K’ho - Tàm Festival chài rgơi cing mồng Tây Nguyên 2018 pa geh bơyai lơh tàm càr Gia Lai, tàm rlau 1 rbô na\ cau chài, geh cau neh ua\ dơ\ tus bal mờ Festival. Geh cau chài neh mờr 90 nam, mờ kung geh ala\ kơnòm dềt rơp bơsram ơdu\ dùl. Rlau mờ hơ\, khi la ala\ cau lơh  kòn gùng bơh chài rgơi, ala mat kòn cau he dê geh lơh ala\ bơta niam chài bơhìan niam krơi ngan,  niam ngan. Khi la ‘’Bơta kuơ’’ bơh làng bol ala\ kòn cau Tây Nguyên.

Ala\ dơ\ lơh bơta kuơ màng bè Festival chài rgơi cing mồng Tây Nguyên, mpồl cau sơnrờp mờ ngan ngồn geh tus tờm ngan la ala\ cau chài jak ngan- ala\ cau neh lời jơh dùl rài kis  tàm broa\ sền gàr, prap gàr mờ chồl guh ala\ bơta kuơ chài rgơi kòn cau, tàm hờ\ geh tiah lơh chài rgơi cing mồng Tây Nguyên.

Cau chài jak ngan  Nay Phai kis tàm thị trấn Phú Túc, kơnhoàl Krông Pa la cau pơgru chài ngan lơh niam wơl ntas cing tàm ù tiah đah jum mat tơngai lik càr Gia Lai. Bơh Festival Cing mồng  Dunia nam 2009, Nay Phai  rhời geh git ua\ rlau. ‘’Tàm Festival nam 2009, a` kung neh tus bal lơh niam wơl ntas cing. Tu\ hơ\, geh ua\ ngan cau lơh bao\, cau ai tơnggit jơnau tus quay lơma, lùp jơnau. Bơh Festival 2009, a` bơsram geh  ua\ ngan bè cing mồng, phan uh teh  gùng đơs crih bơh ala\ kòn cau ndai den tàng a` go\ gơ lơh chờ ngan’’- ồng Nay Phai boh bơr. Tus bal dơ\ Festival dơ\ do, ồng ngoh rngac: ‘’ A` gơ lơh kơp kờ` ngan tàm bơta do tài  do la tu\ geh ua\ kòn cau oh mi ndai geh tus bal. Do la tu\ kờ` bol a` geh bơsram bal, bơsram ala\ bơta niam bơh rài kis lơh broa\ sa, adat pal jat tus mờ dơ\ lơh chờ’’.

 Tàm rlau 1 rbô na\ cau chài tus bal Festival, digơlan ồng Khưi kis tàm [òn Tuơh Klah, xã Glar, kơnhoàl Đak Đoa, càr Gia Lai la cau dờng sơnam ngan rlau jơh. Bulah neh 88 sơnam, mơya ồng gam cham sa\. Ồng Khưi la cau chài trah mòn rùp pơnrơ ngan cau lơi kung git, hìu lơi, [òn lơi geh lơh yàng bơthi bồc drờm sồr ồng tus trah mòn rùp dong. Tu\ do, pràn sa\ ja` ồng  Khưi dê ờ gam bè yau tai, tơl dơ\ phàt trah neh ờ pràn tê tai. Mơya, tu\ git càr rcang lơh Festival, ồng gam kờ` tus bal sơl. Ồng Alip- cau at bồ mpồl cing mồng [òn Groi 2, xã Glar đơs: ‘’ Klo [òn  Groi 2 neh geh ai nàng lòt dròng cing mồng tàm Festival, ồng Khưi tus tìp a` nàng dan tus bal tài ồng ờ hềt tu\ lơi tus bal mờ dùl broa\ lơh dờng bè do. Ồng  kung la cau jak bè cing mồng. Bulah  sơnam neh dờng mơya ồng  ờ hoan ngan ơm tàm ala\ dơ\ bơsram tàp mờ bơto  tai ala\ kòn sau in’’. Mờ ồng Khưi, do la dơ\ Festival  sơnrờp mơ kung  di gơlan la dơ\ lồi dut den tàng ồng chờ hờp ngan.

 Festival dơ\ do gam geh bơta tus bal gal ngan bơh ala\ cau chài ‘’gam dềt’’. Tàm jơh ala\ mpồl cing mồng tus bal  Festival chài rgơi cing mồng Tây Nguyên nam 2018,  lơh geh bơta  sền ngan la mpồl cing mồng kơnòm sa\ bơh kơnhoàl Kông Chro, càr Gia Lai. Mpồl geh pơgap di 30 na\ la ala\ kơnòm bơsram. Dềt ngan la oh Min rơp 6 sơnam tàm [òn Tờ Nùng 1, xã Ya Ma. Do la dơ\ sơnrờp Min  lòt ngài hìu. Bơta lơi kung krơi is mờ Min, cau lơi lùp lap oh kung ờ  cha  boh  bơr. Mơya,  la cau nhơk pơtual tàm mpồl dròng cing, tu\ dròng cing Min gơ gơs la dùl na\ oh klau nhap nhar, khin ngan mờ ờ ngòt ai lơh ala\ broa\ lơh gơdan nho\, lơh gơ kờ` ai tus cau sền in.

Hala bi mờ oh, oh Đinh Văn Gun (14 sơnam) mờ ĐinhThị Choá (8 sơnam, kis tàm [òn Mơ Hra, xã Kông Lơng Khơng, kơnhoàl Kbang, càr Gia Lai), kung geh jat mò ồng tus bal  ta\ dà kơlhề tàm mpồl  cing mồng  kơnhoàl Kbang dê tus bal mờ Festival. Drờm bè Min, 2 na\ oh mi ờ hoan cha tu\ boh bơr mờ cau krơi. Tơnơ\ dùl tu\ lơh kùeng, Gun đơs: ‘’Dơ\ sơnrờp sau tus bal mờ dơ\ lơh chờ  dờng ngan den tàng chờ ngan. Tềng do geh tìp ua\ bơyô bơh ala\ [òn ndai, kòn cau ndai, go\ cau lơi kung dròng cing mồng lơm  chài ngan. Kơp kờ` la tơnơ\ do sau geh tus bal ua\ dơ\ lơh chờ  dờng bè dơ\ do’’.

 Bơh broa\ tus bal tàm  broa\ lơh chài rgơi do, mpồl cau chài ‘’gam dềt’’ neh sa\ tờm sền mờ mat rài kis nuềr niam, pràn ngan bơh bơhìan niam chài  yau, bơh hơ\ lơh geh bơta kờ` gơboh,  bơta pơnỳơ sa\ ngan mờ git wa\ sền gàr chài  rgơi, ngan la  cing mồng. Bơta do geh pơrya kuơ  dờng màng ngan, bè  cau chài ồng Đinh Hmưng kis tàm [òn Mơ Hra, xã Kông Lơng Khơng, càr Gia Lai boh bơr: ‘’Tu\ do he gam pràn, mơya  tơnơ\ do den he kra den pal geh cau ndai ơla he bơto  rnàng kơnòm sa\ git dròng cing mồng, sền gàr  wơl bơhìan yau mò ồng dê. Den tàng, pal ai bol khi lòt bal, nàng bol khi bơsram, gih geh mờ lơh ngan rlau tai’’.

Cau mblàng K’ Brọp