VOV4.K’ho-Nàng làng bol mờ gơ\p bơyô geh tai jơnau gi\t wa\ bè kòp tềng tơr è măt kung bè broă chài rcăng sơndră mờ kòp do, bác sĩ Nguyễn Thị Minh Hải, Gah kòp Glocom- Màng bồ đào, Võng mạc, Hìu sơnơm Măt càr Dăk Lak bơto pơlam.

Ơ bác sĩ! Tềl tơngo\ lơi pà gi\t dùl nă cau gơtìp kòp tềng tơr è  măt taih?

Bác sĩ Nguyễn Thị Minh Hải: Bè tềl tơngo\ den cau kòp ờ go\ sền go\ gơlơh jê dùl êt bơta lơi mờ mìng sền gơlơh ờ loh lơm. Gơ jat tàm bơta krơi is, kòp krơi is mờ bơta sền ờ loh geh krơi is sơl. Dilah cau kòp klồng mat đồm sơdàng halà ờ pràn bơta sền loh sơnam cau kra den cau kòp sền go\ ờ loh hời rơhời, ngai sơlơ sền ờ loh rlau tai, ngai sơlơ gơbàn kơn jơ\ rlau. Ai tàm bơta kòp kòl gùng mhàm den cau kòp digơlan sền go\ ờ loh nisơna. Cau kòp bi\c dùl mang là àng drim ngai tơnơ\ neh sền go\ ờ loh jơh dùl đah mat. Tềl tơngo\ dơ\ 2 là cau kòp sền rùp gơlơh pềng pòng, sền ală gùng song halà rùp lơm pòng ndrờm gơlơh pềng pòng jơh. Dơ\ pe là sền jơh ală phan gơtìp dềt te\, phan ờ gơlơh bè ờs tai, rùp să ală phan kung tam gơl jơh halà cau kòp digơlan ờ gơtùi sền go\ ngài, sền go\ rùp jù tềng đah đăp, roh rơhời bơta pràn sền loh tiah tờm.

Ală cau lơi digơlan gơtìp kòp bè tơr è măt ơ bác sĩ?

Bác sĩ Nguyễn Thị Minh Hải: Dơ\ dùl là cau gơtìp kòp đồm gơlik sơdàng jơh bal túyp 1 mờ tuýp 2 ndrờm digơlan gơtìp kòp klồng mat đồm gơlik sơdàng. Bè kòp ờ niam bơta sền loh mat den sùm gơbàn tàm cau dờng sơnam rlau, bơh 50 sơnam rlau hơđang. Kòp kòl gùng mhàm kung sùm gơtìp tàm cau dờng sơnam, bơh 45, 50 rlau hơđang. Ai kòp bè jù tềng klồng măt den digơlan cau lơi kung gơtìp bơta kòp do.

           Tu\ do, geh ală broă lơh lơi nàng sơm kòp tơr è măt ơ bác sĩ?

Bác sĩ Nguyễn Thị Minh Hải: Tu\ do, geh uă broă lơh nàng sơm ală kòp do, geh bal sơm kòp gah kòp do mờ reh. Dơ\ dùl là cau kòp gơtùi ci\t tơn sơnơm tềng măt. Sơnơm nàng kờ` kơryan gơguh bơta aniai tềng măt, gùng mhàm. Ală bơta sơnơm do geh ci\t nàng kơryan gơguh pràn ală gùng mhàm nisơna tàm măt. Tàm ală cau kòp klồng măt đồm gơlik sơdàng, gơkòl gùng mhàm rê tus hờ nùs, ờ niam bơta pràn măt sền loh sơnam cau kra, tàm ală tu\ kòp gơbàn digơlan geh ală gùng mhàm nisơna tềng kòn măt. Ală gùng mhàm nisơna do [ươn ngan bơcah, lơh gơlik bơta aniai gơlik mhàm lơh cau kòp sền ờ go\ loh. Den tàng bè hơ\, pal ci\t sơnơm tàm măt nàng tơrmù [à gơguh uă ală gùng mhàm nisơna tàm klồng măt.

Bè broă reh, reh dùl bơnah tơnơ\ sùm geh gơtìp kơn jơ\ rlau, reh kal ke rlau. Broă lơh do mìng dong cau kòp gàr wơl bơta sền loh halà geh tơnguh bơta sền loh kung dùl êt lơm gời. Gơ ờ ndrờm mờ reh kòp jơngo mat, tơnơ\ do ala kòn mat den hơ\ sồng gơtùi sền go\ wơl bè ờs. Tu\ do, tàm Hìu sơnơm Măt ờ hềt lơh gơtùi broă reh dùh bơnah tơnơ\ mờ mìng ci\t sơnơm ai cau kòp in lơm. Ală cau kờ` reh pal jun tus hờ hìu sơnơm dờng dà lơgar tàm Hà Nội halà [òn dờng Hồ Chí Minh.

Ơ bác sĩ! Broă ci\t sơnơm do sùm geh lơh jo\ jòng tus kàr lơi?

Bác sĩ Nguyễn Thị Minh Hải:  Gơ jat tàm ală bơta kòp krơi is. Tu\ do, cau kòp sơm kòp tàm hìu sơnơm Mắt geh ci\t êt ngan rlau jơh là bơh 3 tus 6 brơm. Tơnơ\ hơ\ pal geh bác sĩ kham, sền swì wơl mờ geh bơta bơto pơlam sơm kòp pơn jat tai. Geh cau kòp geh ơm ci\t halà kung geh sơl cau geh ai ci\t jo\ rơhời. Đơs ngan den cau kòp gơtìp kòp dùl bơnah tơnơ\ bulah ờ ci\t sơnơm kung gam pal lòt kham wơl tai sùm. Halà cau kòp gơtùi sền swì is măt tàm hìu. Gơtùi ndơl măt wơl nàng sền go\ sơl jơnau măt sền ờ go\ loh halà ờ. Halà pah nhai pal lòt kham nàng bác sĩ sền swì wơl là pal pơn jat tai cit sơnơm halà ờ.

Kòp bè tơr è măt gơtùi rcăng sơndră bè lơi, ơ bác sĩ?

Bác sĩ Nguyễn Thị Minh Hải: Geh ală bơta kòp gơtùi rcăng sơndră lài mờ geh ală bơta kòp den ờ gơtùi. Pơnyơu bè kòp bè gơguh gùng mhàm jù tềng klồng măt den gơbàn is tàm să jan den tàng ờ gơtùi rcăng sơndră lài. Ai dilah bàr pe bơta kòp bè klồng măt đồm sơdàng, gơkòl gùng mhàm gơ rê tus hờ nùs sùm gơbàn tàm cau kòp là cau dờng sơnam. Cau kòp jê đồm sơdàng den pal gròi sền gùng mhàm sơdàng niam. Mơya, bulah geh gròi sền niam gùng mhàm sơdàng den tơnơ\ dùl tu\ tơngai jo\, bơh 10 nam rlau hơđang den khà cau kòp jê đồm sơdàng gơtìp aniai kung gam uă sơl, mơya broă gròi sền niam kòp geh dong ală bơta gơ aniai ờ kơn jơ\ rlau, ờ huan gơ aniai tus bơta sền loh rlau. Gơ wèt mờ ală cau gơtìp kòp gơguh huyết áp, tơngi mhàm den pal sơm kòp sùm den bơta mat sền loh kung geh niam rlau.

Ưn ngài bác sĩ uă ngan!

Cau mblàng Lơ Mu K’Yến