VOV4.K’ho - Tu\ do, tàm tiah làng bol kòn cau,  tàm tiah sar lơgar ngài bơh càr Daklak gam gơlik geh bơta bau gờ` tu\ ờ hềt tus sơnam dờng geh au bau. Bau tu\ ờ hềt dờng  sa\, ờ hềt sơnơng git jơh geh lơh  aniai ua\ ngan, go\ loh ngan  la bơta pràn sa\ ja` bơh cau mè mờ kơnòm dềt, geh lơh aniai tus khà niam làng bol dê, lơh sa mpồl bơtìan [ơh [òn  lơgar. Tơnơ\ do la dùl jơnau  mùl màl  geh ngan tàm ờ ua\ [òn kòn cau Mông ntrờn tus kis bơh tiah kơh bơnơm đah tô, mut kis tàm kơnhoàl Ea Sup.

            Bơsram ờ hềt jơh ơdu\ 9, oh Vàng Thị Thương kis tàm [òn  16, ntum Cư\ K’Bang, kơnhoàl Ea Sup, càr Daklak neh rê bau. Bun tàm sa\ neh tus  nhai dơ\ 6, mơya sền oh gơ lơh gam bè dùl na\ oh dềt mìng geh gơ tam gơl dùl êt bè sa\ ja`. Oh Vàng Thị Thương ai git:“A` ờ git broa\ sền gàr bun ờ.  Lời tus deh, den mbè gơ lơh. Bơh tu\ bun tus tu\ do a` drờm  mìng lòt siêu âm lơm, ờ hềt  lòt kham bun dơ\ lơi”.

            Kung bè Vàng Thị Thương, geh ua\ ngan oh  ùr tàm ntum Cư\ K’Bang neh bau gờ` tu\ ờ hềt thàn dờng,  geh tu\ bau bơh nam  13 sơnam. ờ hềt   git sơnơng tơl jơh, sào sa, ơm kis gam kơnờm mè bèp siam, den tàng ala\ ùr bơklau gam  dềt den geh khat lời kòn tus mờ  mò ồng ròng, lơh sa phan  bơnah slơ ngai slơ kal ke rlau. Lo\ Lý Thị Mai cau lơh broa\ bal mơ cau lơh sơnơm tàm [òn 16 ntum Cư\ K’ Bang, đơs:“Nam 2015, [òn a` geh pơgap di 5, 6  ùr bơklau bau gờ`. A` sùm geh lam sồr tơl hìu, mơya  bol kơnòm tu\ do bol  khi ờ go\ iat.  Sa\ gam kơnòm, tus sa\ tờm kung gam ờ hềt  git sền gàr is, mơ lah sền gàr kòn, den tàng neh lời mò ồng sền gàr geh lơh mò ồng bòl glar rlau”.

            Bơta pal đơs ngan la bulah   bau ờ hềt tơl sơnam geh ai la tìs mờ adat boh lam, mơya hìu nha\ ala\ oh ờ go\ bơto bơtê, ờ go\ kơryan. Ồng ồng Tráng Seo Phừ kis tàm [òn 16 ntum Cư\ Kbang geh 3 na\ ban, den 2 na\ ban ờ hềt tòm 18 sơnam. Jun bau neh jo\ mờ ala\ kòn ồng gam ờ hềt lơh sra\ kup bau. Nđờ na\ sau ờ hềt lơh geh khai sanh. Hìu den rbah, ù lơh broa\ sa êt,  tơnơ\ jun bau ala\ kòn klau in,  ồng mò Phừ neh pal ròng jơh bal kòn mờ sau. Ồng Tráng Seo Phừ ai git:“Khi mìng đơs la kờ` bau. Khi kờ` den he ai bau mơ gơ”.

            Ntum Cư\ K’Bang, kơnhoàl Ea Sup geh tus 6 [òn  mờ mpồl [òn  la tiah ơm kis bơh kòn cau Mông ntrờn tus kis bơh ala\ càr đah  tô dà lơgar. Jat jơnau yal bơh hìu sơnơm ntum  Cư\ K’Bang, nam 2015,  gùt ntum geh 12 cau bau la bau gờ`, den ala\ [òn bơh kòn cau Mông geh tus 8 na\. Ala\ nhai bồ nam 2016, tàm do neh geh tai 6 na\ cau bau gờ`. Bác sĩ Kiều Thị Thanh Hà kuang  jat jơng atbồ Hìu sơnơm kơnhoàl  Ea Sup ai git, bơta  bau gờ` neh gơbàn bơh ua\ nam do,  bơta gơbàn aniai ngan mờ go\ loh ngan la pràn kơldang sa\  ja` cau mè mờ kòn se gơbàn aniai. Buơn ngan go\ la ua\ ngan kơnòm dềt tam do drờm  gơbàn ờ pràn,  sa\ ờ sô, rgai. Gah lơh sơnơm kơnhoàl Ea Sup neh tơlik ua\ ngan broa\ lơh nàng geh lơh niam wơl  bơh  bơta bau gờ` tàm ala\ [òn kòn cau Mông. Mơya tài bơh làng bol trờn tus kis sùm gơguh gơmù, git wa\ bơh làng bol gam ờ ua\ den tàng broa\ mblàng pơlam gơtìp ua\ ngan kal ke. Bác sĩ Kiều Thị Thanh Hà đơs:“Tàm tơngai tus,  bol a` kờp du\ geh bơyai lơh tus boh bơr tàm hìu bơsram, ngan ngồn la bơta sền gàr pràn sa\ ja` cau pa dờng. Hìu sơnơm kơnhoàl  kung neh lơh bal mờ ờ ua\ hìu bơsram mut lơh broa\ lơh do bloh. Mờ lam sồr Hìu sơnơm ntum bơyai  lơh boh bơr tơl mpồl [òn làng bol, ờ  mìng geh blàng pơlam bơh lơwa bè lài do. Mơ kung geh bơto  bơtê, bơtàu tơngguh bơta chài ai tus ala\ cau  lơh broa\ bal lơh sơnơm tàm [òn bè bơta bau gờ`”.

            Kờ` tơmù bà,  nàng geh tus broa\ lơh sang ba   ` ai bau gờ` tàm do,  bal  mờ  bơta lơh ngan bơh gah lơh sơnơm den kờ` ngan  bơta tus bal broa\ lơh bơh gùt mpồl bơtìan. bal mờ lơh pràn broa\ lơh mblàng pơlam, bơtàu tơngguh git wa\ bơh mpồl bơtìan, ala\ kơna\ [òn lơgar kung tơngguh broa\ lơh mut ngui adat boh lam bè khà kờp làng bol, adat gùng tam bau mờ hìu nha\. Tơmù ngan bơta bau gờ` ờ mìng geh pơgồp khà kờp làng bol mờ gam gàr niam bơta kuơ mpồl bơtìan, bơta bơtàu tơngguh lơh sa [òn lơgar.

                   Cau cih mờ yal tơnggit K’ Brọp