Gar lơnga geh 2 bơta la lơnga jù mờ kò. Lơnga geh lơh niam klờm, leh, niam klung pròt…mơ kung gơtùi sơm kòp jơng ờ pràn, gơbàn kơldang, kòp hian, ờ sơr dà toh, bồ tơnggoh ờ pràn, gờ` kò so\, kòp gơguh mhàm, kòp tơngi glòm nùs.
Gar lơnga geh 2 bơta, gar lơnga jù mờ gar lơnga bò, gam sơnđan là mè. Ngui lơh sơnơm là gar lơnga jù. Tàm gar lơnga do geh dà tơngi 60%, tàm dà tơngi geh uă axit, vitamin E bal mờ sắt mờ calsi. Geh uă bơta phan sơndră mờ mhar kra. Mờng geh là phan sa sơndră mờ kra să.
Broă gơrềng bơh gar lơnga dê là tơnpràn klờm, leh, lơh jù so\, tơn pràn să. Mìng geh ngui klờm, leh ờ pràn, jơng tê gơtìp lơbơn, măt sền ờ loh, ờ sô să tơnơ\ mờ tu\ guh kòp, sră kra gơtìp hian, ờ tơl dà toh, tơngoh ờ pràn, gờ` bò so\, gơguh mhàm, kòp tơngi klơm nùs.
Broă ngui: he gơtùi hùc, mờ broă tru\ gơs sơnơm. Ngui hờ bơdìh tru\ gơs dà rào ơn tềng jê.
Geh ờ uă bơta sơnơm geh lơh bơh gar lơnga bè tơnơ\ do:
1. Klờm, leh ờ pràn, măt sền ờ loh, să jù pàl, kòl è: ai nha tòm jơu, ìs 1 mang, sơbì ngkòng, ìs ra`, ai gar lơnga jù coh sin ndrờm bal. bo\ gơs [òk, klài bal mờ dà lơwe lơh gơs pơnai. Ngai sa 2 dơ\, tơl dơ\ sa bơh 6 tus 9 gram. Gơtùi sa jo\.
2. Cau ùr pa deh ờ geh dà toh: ai gar lơnga jù coh sin, bo\ lề, te\ bal boh, ha là ai gar lơnga jù 250 gram coh sin bo\ lề, tru\ bal mờ jơng sur sa, ngai sa 3 dơ\, tơl dơ\ sa 16 gram.
3. Jê as tềng pròc lồt tơrè: ai gar lơnga jù tru\ jo\ rào tềng jê.
4. Gơtìp phan kăp: ai gar lơnga jù bo\ lề ơn tềng tiah gơtìp kăp.
5. Kòn dềt gơtìp toh lề tềng bồ: ai gar lơnga ris bo\ lề ơn tềng toh. Gar lơnga bò kung gơtùi sơm sơl.
6. Lơh niam klờm soh, ntiar pròc, buơn đì ndul:
-Ai gar lơnga bò bơh 60 tus 90 gram tru\ lề gơs pòr, te\ ờ uă dà lơwe di pal nàng sa.
-Gar lơnga, plai táo tơl bơta 60 gram, hạnh nhân 15 gram, tram dà tơnơ\ mờ tu\ neh wơr tru\ sin mờ te\ bal sơdàng nàng sa.
7. Klung gơl^k dà sràt: ai gar lơnga jù coh sin hơ\ sồng sa.
8. Bơsiă gơl^k mhàm: ai gar lơnga, gar tơngoh so tơl bơta 250 gram bo\ lề te\ bal dà lơwe 250 gram, klài klăc gơs pơnai. Tơl nai geh 9 gram. Pah ngai sa 3 dơ\, tơl dơ\ sa 1 nai.
9. Cau dờng sơnam gơtìp hian: ai 250 gram gar lơnga neh coh, ai 125 gram ca ris păt ai dà, sơbì să, ai dà sơdàng, dà lơwe 125 gram klài bal. Klài bal gar lơnga mờ dà ca, tru\ 1 dơ\ tai. Tơnơ\ mờ tu\ neh ngềt, klài bal mờ dà sơdàng bal mờ dà lơwe, tuh tàm khàr nàng hùc uă dơ\. Ngai hùc 2 dơ\, tơl dơ\ 1 sơ-io\. Hùc bal mờ dà duh tu\ drim mờ mang.
10. Kòn dềt ờ gơbài sa: ai gar lơnga coh, nhị sửu coh tơl bơta 30 gram, bo\ lề bơrlu\ bal mờ piang ai kòn dềt in sa, kòn dềt 1 sơnam pah dơ\ sa 1 gram nggùl. Di lah kòn dềt dờng rơlao 1 slơnam den sa tai 1 gram.
11. So\ kò gờ`, so\ kơl dang: ai gar lơnga, hà thủ ô neh lơh lài ndrờm bal bo\ gơs [òk, te\ bal dà lơwe di pal klài gơs pơnai. Tơl pơnai 6 gram. Ngai sa 3 dơ\, tơl dơ\ 1 nai. Sao tơnơ\ mờ tu\ sào. Sa sùm tàm uă ngai.
12. Ờ sô să tơnơ\ mờ tu\ guh kòp, kòl è, jê ndul, jơng tê ờ pràn: ai gar lơnga jù rào kloh, lời ra`, coh sin, bo\ lề, te\ bal dà lơwe hơ\ sồng klài ndrờm bal. ngai sa 2 dơ\, tơl dơ\ sa 10 gram, sa sùm.
13. Lòt đì ndul gơl^k mhàm: ai gar lơnga, sơdàng pơnai ndờm bal. Rào kloh gar lơnga, ìs ra` hơ\ sồng te\ sơdàng klài bal. Sa jăt he kờ`.
14. Bơsiă ờ geh kơnhà: ai gar lơnga jù 120 gram, sơdàng boh 30 gram, coh bal sa.
15. Jê sa rơnồng dờ jroă: ai gar lơnga 100 gram, ca ris 50 gram bo\ lề, păt ai dà, hùc sùm.
16. Gơguh mhàm: ai gàr lơnga jù, khoah tơlir ndrờm bal, coh sin, bo\ gơs [òk, pah ngai 2 dơ\, tơl dơ\ 50 gram, hùc bal mờ dà.
17. Gùng mhàm dờng kră, kòp nùs gơtìp tơngi klơm: ai gar lơnga rơm^t, plai táo ndrờm bal. Gar lơnga jù coh sin, bo\ lề. Plai táo dum chil kơmhò mờ gar sơbì. Klài lề ndrờm bal mờ gar lơnga gơs pơnai, pah ngai 2 dơ\, tơl dơ\ 6 gram, sa sùm./.
Cau mblàng Ndong Brawl
Viết bình luận