VOV4.K’ho - Cau K’ho Cil kis ua\ ngan hơđơm bơnơm Lang Biang, mờ kis rah rài tàm ala\ kơnhòal Lạc Dương, Đơn Dương, Đức Trọng, Lâm Hà, Dam Rông mờ ala\ tiah kềng gah [òn dờng Dà Làc, càr Lâm Đồng. Kis rềp mềr mờ brê, làng bol git wa\ ngan mờ sền kuơ ngan broa\ sền gàr brê. Jat pơrya khi dê ‘’Gam brê den gam rài kis’’, den tàng, khi ờ ai ngan cau lơi dilah ờ geh broa\ kờ` ngan den ờ geh kơl dùl tờm chi, dilah gơbàn tìs den geh lơh glài kơnjơ\ ngan…
Jat ồng Liêng Hót Ha Siêng, 88 sơnam kis tàm [òn Srê Đăng, xã N’Thôl Hạ, kơnhòal Đức Trọng, càr Lâm Đồng, lài do, tu\ làng bol gam kis tàm gùl brê, den brê geh tam pà jơh ala\ [òn, hala jơh ala\ hìu nha\ tàm [òn. Ala\ cau tàm [òn geh kơnòl bal tàm broa\ sền gàr brê. Ồng Liêng Hót Ha Siêng yal:
Rài do, lài mờ tu\ dà lơgar geh tơng klàs, làng bol he kis is ngan tàm brê ngài, den tàng git wa\ ngan tàm broa\ sền gàr brê. Bơh ala\ [òn drờm geh gơ cah is bơh ala\ brê. Brê bơh cau K’ho Cil gơ ơm tàm gùl ala\ cau Mạ, K’ho Lạch.
Cau K’ ho Cil git loh ngan broa\ kuơ màng bơh brê. Khi tam cah brê loh làng ngan. Brê lơi geh tơnhàu nàng lơh mìr tùk tam, brê lơi pal sền gàr. Dilah kờ` tơnhàu brê den pal dan mờ cau tờm ù. Mơya mìng la mus rồ tàm tiah mbur chi tùk tam, ờ di koh kơl dùl tơm chi lơi. Ala\ tờm chi dờng, chi kuơ den pal lời wơl. Ồng Liêng Hót Ha Kliêng kis tàm [òn Srê Đăng, xã N’Thôl Hạ ai git:
Pơnyơu, dilah cau tờm ù hơ\ la bơh jơi Liêng Hót den ala\ jơi ndai bè Ka Sa\, Kra\ja`, Cil Lơ Mu… kờ` mus rồ ù tàm brê hơ\ den pal geh ai bơh cau tờm ù hơ\, la jơi Liêng Hót.
Cau K’ho Cil ờ geh ai cau gam kơnòm kơl chi brê. Dilah kờ` jòi chi lơh hìu den mìng cau kra, cau dờng sơnam hơ\ sồng geh mut tàm brê kơl tơl dơm chi kờ` lơh hìu. Ồng Liêng Hót Ha Siêng đơs tai:
Kòn sau tàm hìu ờ geh ngan mut tàm brê kơl chi brê. Dilah kờ` mus rồ ù lơh sa den mìng geh cau kra hơ\ sồng geh mut lơh, tơnơ\ hơ\ cau kơnòm mú srồ ù brê jat pơlam bơh cau kra. Rài yau, làng bol kis gơ rờm ngan mờ brê, mìng ting bơtrơh ala\ phan kis iơh tàm brê lơm.
Brê geh mus rồ lơh sa den geh lơh tềl nàng pleh bơta sơ gràm bơh hìu ndai. Khi lơh tềl mờ broa\ lơh chu dùl gùng nàng lơh nhàr bơh mìr mờ brê… Brê tơnơ\ geh mus rồ mìng geh tùl tam tàm dùl nam, tơnơ\ hơ\ lời gơ cat ntê hòn sơn noan wơl gơs brê. Làng bol tàm [òn ờ go\ tu\ lơi kơl mus is chi brê. Cau bơh [òn ndai ờ geh mut kơl mus chi brê, mờ cau tàm [òn kung ờ geh lòt mus kơl brê cau ndai. Dilah mut tàm brê jòi lòng den mìng ai ntê ro, tờm chi chơt. Ồng Liêng Hót Ha Siêng đơs:
Brê bơh [òn lơgar den [òn hơ\ sền gàr, ờ geh sơ gràm brê cau ndai. Brê rài yau ờ tu\ lơi gơbàn kơl mus aniai, dilah geh kơl den mìng geh kơl chi dềt, ru\ rơm. Dilah kờ` kơl chi [òn ndai den pal dan. Tài brê bơh [òn khi sền gàr la kràn ngan, ờ go\ tu\ lơi lời ro dùl tờm, bulah lah hơ\ la chi dềt ngan. Dilah mut tàm brê nàng jòi lòng den mìng geh co\ lòng chi neh chơt. Dilah kơl chi bu ba den gơbàn [òn lơgar lơh glài kơnjơ\ ngan.
Kơnờm geh bơta tam pơrgon loh làng ngan jat adat bơhìan, den tàng brê bơh cau K’ho Cil geh sền gàr niam ngan. Làng bol sùm bơto bơtê kòn sau ờ geh kơl mus aniai brê, pal git sền gàr brê tus rài kis khi dê. Ồng Ha Kliêng đơs: ‘’Yau òr, mò pàng he mìng geh tơnhàu brê ờ hoan gam ua\ chi, ờ go\ tu\ lơi kơl mus brê dờng, brê kròng. Tài ala\ brê hơ\ dong ròng làng bol [òn lơgar hờm ram, pleh gơbàn aniai gơ jra` bơh brê bơnơm, [òn lơgar khi dê trồ tiah rơm hơm niam, dà croh dà sơ diang sàng kloh ngan’’.
Cau cih Lơ Mu K’ Yến, cau mblàng K’ Brọp
Viết bình luận