VOV4.K’ho - Nam pa tus geh cèng bal nùs nhơm chờ pa: trồ tiah mrềt niam, chi che căt bồ măt, lì bơkào, kòn bơnus chờ hờp. Do kung là dơ\ geh bơyai lơh uă ngan bơta chờ nam pa tàm ală tiah gùt lơgar. Tàm càr Dak Lak, do là càr geh tus 47 jơi bơtiàn kòn cau ơm kis bal, den nam pa sơlơ geh uă bơta lơh chờ ngan.

Tu\ tòm gơnơng neh tơn tào tàm gùl [làng tềng đăp hìu pơrjum [òn, tu\ săp ntas cing liêng geh dròng, tu\ tơrnờm [e\ neh lơngồt tàm ală drăp geh rơndăp gùt dar hìu, hơ\ là tu\ [òn H’Ring, xã Ea H’Đing, kơnhoàl Cư\ Mgar, càr Dak Lak mu\t tàm broă lơh chờ sa piang kòi pa.

Rơcang `ô sa tàm hìu pơrjum [òn H’Ring, mò H’Sáp pà g^t, piang ding do geh lơh bơh phe mbar pa tơwès, neh rơcao kloh mờ tram 1 mang, hơ\ sồng tơmơl tàm ding đơr geh rơwah lài nền nòn, ờ ràm ir mờ kung ờ bơnung ir.

Bè hơ\, piang tu\ neh buh tàm ồs sa bơkah ngan. Ờ mìng piang ding, ală hìu tàm [òn gam tam sồr bal rơcang uă phan sa ndai bè poăc đe buh, poăc sur, iar, tơrnờm kờ` pơdơng ală yàng mờ pơgồp bal chờ mờ [òn lơgar. Mò H’ Sáp đơs, `ô chờ piang kòi pa là 1 tus 2 ngai chờ dờng ngan [òn dê, den tàng ală bơta pal geh rơcang nền nòn lài:

-Jăt bơhiàn lài do, tus ngai do den oh kòn, hơ\ sồng [òn lơgar kơ\p kờ` ngan tus mờ ngai do tài [òn gam jơgloh rơ[ah, kơ\p kờ` tus ngai do geh sa hờm, sa uă ngan. Nùs nhơm chờ wă rò ngai do ală cau chờ hờp ngan, kơ\p gơn sùm, bơh lài tus tu\ do. Bu\ lah tu\ do phan `ô sa neh geh tơl, mơya ală chờ gam pơn jăt tai geh lơh lơh kờ` kòn sao g^t lài do mò ồng neh lơh bè lơi.

Tu\ ală phan bơdơng neh geh ơn gùt dar tòm gơnơng, ală cau tơrgùm tơl, kra [òn mu\t lơh yàng.

Jơnau hòi yàng bơh kra [òn là jơnau pơyoa tus mờ ală yàng kờ` yal bè broă lơh sa làng bol tàm nam do, bơdơng ală bơta phan mờ làng bol geh lơh gơs is, kơ\p kờ` ală yàng pơn jăt tai dong kờl geh mìu nhàc niam kờ` phan tam geh hòn gơs niam mờ kàl tơnhào geh uă, làng bol geh rài kis hờm ram.

Lơh yàng tơn jơh kung là tu\ săp dròng cing bal mờ tamya geh lơh, hòi jà ală cau năc tus bơh ală [òn tus bal chờ mờ ngai chờ làng bol tàm [òn H’Ring dê.

Ồng A Siết, atbồ đah măt trận [òn H’Ring pà g^t, kòn cau Sơdàng kis tàm [òn H’Ring tus bơh kơnhoàl Đăk Tô, càr Kon Tum ơm kis bơh nam 1975. tus tu\ do, làng bol gam prăp sùm ală bơta niam chài rơgơi ờs mờng kòn cau Sơdàng dê. Rài kis neh niam rơlao, mơya lơh chờ `ô sa piang kòi pa gam geh làng bol tus bal tơl, do là 1 broă lơh nùs nhơm pal geh tàm nam pa:

-Tàm 1 nam he neh lơh broă glar bòl kờ` tơnhào kàl lơh sa cèng rê tus tàm hìu den sa chờ, 1 là chờ kờ` geh bơta pràn kơl dang să jan, 2 là chờ kòi neh cèng tus bềng đam. Bè lài do, hìu a` geh uă kòi den pal jà oh mi jơi nòi, [òn lơgar tus bal `ô sa mờ hìu nhă.

Tu\ do, ờ lơh is tai mờ bơyai lơh bal mờ [òn lơgar tềng hìu porjum [òn H’ Ring. Làng bol gơboh kờ` ngan. Kung ndrờm mờ he kơno săp dròng cing, kung ndrờm mờ huềng soàn kòn bơnus sơl, lam sồr he kah tus mờ kơnòl broă lơh he dê tàm nam pa.

Ờ mìng tàm [òn H’Ring mờ làng bol ală kòn cau tàm uă tiah bè kơnhoàl Cư\ Mgar, Cư\ Kuin, Ea Sup, Krông Bông càr Dak Lak kung gam lơh wơl ală chờ ờs mờng, tàm hơ\ uă ngan là tàm dơ\ wă rò nam pa, kàl `ô sa. Bơta [uơn go\ ngan tàm ală chờ là nùs nhơm [òn lơgar geh tơl^k loh làng ngan. Làng bol là cau tòm, là cau tòm bơh broă lơh chờ, tus bal tàm broă cri bơyai, pơgồp jơnau đơs mờ geh rơcang ală bơta. Ồng A Som Byă, atbồ [òn Mghăn, xã Cư\ Pui, kơnhoàl Krông Bông pà g^t:

-Jăt bơhiàn tàm [òn Mghăn bol a`, tu\ mu\t nam pa den bơyai lơh duh khoai yàng dà. Tu\ lơh, geh dròng cing, peh sur, hòi jà ală cau tàm [òn tus bal. Tàm ngai hơ\ den ờ geh cau lơi lòt lơh broă mờ pal tơrgùm bal mờ [òn lơgar.

Ngai sơnrờp gơs là ngai kuơ màng kờ` làng bol yal wơl bơta niam chài rơgơi mò ồng lài do dê. Den tàng, broă rơcang geh lơh bơh 1 nhai lài, rơcang mpồl dròng cing, jơnau dròng cing, [e\ tơrnờm, rơwah sur, iar. Hơ\ sồng lài mờ tu\ bơyai lơh den pal pơrjum [òn kờ` cri bơyai mờ ring bal jơh ală cau.

Gơwèt mờ làng bol kòn cau Thái, kis tàm [òn 12, xã Ya Tmôt, kơnhoàl Ea Sup, nam pa là dơ\ ală chờ bơhiàn tàm [òn lơgar lài do bơh càr Thanh Hoá geh lơh wơl tàm [òn ơm kis pa.

Ồng Hà Đình Xuân, atbồ [òn 12 pà g^t, tơnơ\ mờ rơlao 20 nam ơm kis tàm [òn lơgar pa, làng bol kòn cau Thái kis tàm kơnhoàl Ea Sup neh lơh wơl uă bơta chờ ờs mờng kòn cau Thái dê. Tàm hơ\ geh broă lơh khua luống, kung ndrờm mờ lơh chờ `ô sa piang kòi pa kòn cau kis bơh yau tàm do dê sơl, geh ngui kờ` pờ sơnrờp ngan ai ală broă lơh chờ dê:

-Khua luống do geh bơh rài yau, tus tu\ do den bol a` kah wơl den tàng lơh wơl. Khua luống do den geh lơh di tàm satềp, ală ngai chờ, ngai răc dan kờ` geh kàl tơnhào uă, đơs ngan là tàm ală dơ\ lơh chờ den bol a` ai khua luống kờ` yal wơl bơta niam chài kòn cau Thái dê.

Tàm bơta chờ bal bơh trồ tiah, ù tiah bal mờ nùs nhơm kòn bơnus dê, tơl dơ\ lơh chờ tàm càr Dak Lak geh cèng 1 bơta niam krơi is, pơgồp bal tàm nam pa geh chờ hờp rơlao. Bu\ lah krơi is bè broă lơh, ală chờ ndrờm wèt tus broă lơh chờ hờp, jơnau kơ\p kờ` bơh ală cau dê bè broă kờ` 1 nam pa lơngăp lơngai mờ hờm ram.

Cau cih mờ yal tơng^t Ndong Brawl