VOV4.K’ho - Bơh nùs nhơm gơboh kờ` bal mờ broă gơkờ` tus mờ bơta chài rơgơi kòn cau Rơđê dê, lo\ Nguyễn Hải Yến kis tàm kơnhoàl Cư\ Mgar, càr Dak Lak neh rơwah rơndăp broă lơh homestay jăt bơhiàn kòn cau Rơđê kờ` mu\t lơh broă mờ neh geh cồng nha lài ngan.
Nùs nhơm niam tơngo\ sơnrờp cau nă dê tàm hìu sa pơgồp bal mờ broă lơh homstay tềng jơng bơnơm Cư\ H’ Lâm, [òn Êa Măp, xã Ea Pôk, kơnhoàl Cư\ Mgar, càr Dak Lak là hìu geh lơh jăt bơhiàn kòn cau Rơđê dê: hìu hờ đang jòng, jơnờng kpan, nhồng dà, cing, drăp,…
Lo\ Nguyễn Hải Yế` tềng gah bơnhă ồs
Bơh hìu tus mờ phan ngui ndrờm là ală phan yau mùl màl, geh cau tòm hìu Nguyễn Hải Yến jòi blơi bơh ală [òn bal mờ phan geh tàm jơi nòi Niê đah bơklao dê tai. Cau năc tàm lơgar bal mờ lơgar bơdìh tu\ tus tàm do ndrờm gơlơh nùs nhơm đềt mềr ngan mờ niam bơne\ ngan.
Dơ\ sơnrờp tus tàm do, bi Trần Lê Bảo Duy, kis tàm sơnah [òn Ea Tam, [òn dờng Buôn Ma Thuột đơs:
- A` go\ broă lơh bơh lo\ Yến dê là 1 broă lơh mờ geh prăp bơta chài rơgơi kòn cau tàm do in. Broă lơh homstay mờ a` sền gơlơh đềt mềr ngan, geh nùs nhơm mpồl bơtiàn. Tu\ he tus mờ 1 anih ơm homstay lơi hơ\ den he kơlôi là gơlơh ndrờm bè neh rê tàm hìu tòm he dê, tu\ mu\t tàm hơ\ den he geh sền 1 bơta chài rơgơi lơi hơ\, bè bơta chài rơgơi kòn cau Rơđê, kòn cau Mnông ha là Bơnhàr. Bơh tàm broă sền hơ\ lơh nùs nhơm he gơlơh chờ rơlao.
Ờ mìng gơlơh tàm hìu nhơm geh uă bơta ờs mờng kòn cau Rơđê dê, cau năc tus tàm do gam geh hùc dà kơphe [òn lơgar lơh mờ sa ală bơta phan bơkah niam kòn cau Rơđê dê bè: Diă kơnrồ, gò` rơm^t gơm mờ ka sồc, nha bùm blàng chàng, blơn bơtang ală bơta. Geh tu\ di lah kờ`, cau năc gơtùi mu\t sền mờ tru\ sa bal ală phan sa.
Cau năc tus `ô sa phan sa kòn cau Rơđê tàm hìu sa
Ồng Y Black Ayun, kis tàm [òn Huk, xã Cư\ Mgar, kơnhoàl Cư\ Mgar pà g^t, bu\ lah tàm hìu kung geh tru\ ală phan sa do, mơya pah dơ\ geh năc bơh tàm tiah ngài tus nhơl, ồng kung kờ` lam ală cau năc tus tàm hìu sa do, tài ờ mìng geh sa ală phan sa gam bè ờs kòn cau Rơđê dê, tàm do gam prăp gàr uă ngan ală phan ờs mờng kòn cau Rơđê dê, den tàng ồng geh yal mờ ală cau năc [uơn ngan.
- Broă lơh homstay do là 1 broă lơh niam bơne\ ngan, geh prăp gàr ală phan ờs mờng lài do kòn cau he dê bè: cing, drăp, sơngơr, yoas, bơnhă ồs, jơnờng jòng, hìu hờ đang jòng bơhiàn he dê mờ he gam geh ngui. Là 1 nă cau năc tus tàm do, den a` go\ cau tòm hìu wă năc đềt mềr ngan, niam bơne\ ngan mờ cau năc, ală phan sa geh lơh bơkah ngan, di mờ phan sa kòn cau Rơđê dê, bu\ lah cau tru\ sa tòm là cau Tày, mơya kung gam tru\ geh ală phan sa ờs mờng kòn cau Rơđê dê.
Gơtùi đơs, broă lơh hìu sa-homstay tàm [òn Êa Măp pơgồp bal niam bơne\ ngan bơh broă lơh niam bơne\ bơta chài rơgơi kòn cau Rơđê dê mờ bơta hàng bơne\ cau ùr kòn cau Nùng, Tày hờ đah tô dà lơgar; bal mờ phan geh bơh mìr, bơh brê bơnơm Tây Nguyên bal mờ jơnau g^t wă di pal bè broă lơh nhơl chờ.
Anih ơm b^c là anih bal, ală bơta phan tàm jơnờng bè ồi dă, ồi tơ\ ndrờm geh bơh phan tà` kòn cau dê lơm
Cau đơs, kung là cau tòm lơh broă do, lo\ Nguyễn Hải Yến, 31 sơnam pà g^t: Mu\t lơh nhơl chờ mờ broă lơh homstay tàm bơta chài rơgơi kòn cau Rơđê dê jăt lo\ yal là tài gơkờ` tàm rài kis. Lo\ deh tàm 1 hìu nhă kòn cau Nùng, mơya bơh dềt lo\ neh geh tìp mờ bơta chài rơgơi kòn cau Rơđê dê tàm rài kis pah ngai.
Broă gơkờ` geh pơn jăt tai tu\ lo\ bơsram gah sền gàr nhơl chờ, mờ gơs đềt mềr ngan tu\ lo\ neh jơh bơsram, bao, mờ rê hờ hìu bơklao, 1 hìu nhă kòn cau Rơđê kis tàm [òn Êa Măp. Kơnờm mờ broă dong kờl mờ kờ` bal bơh ală cau tàm hìu nhă dê, broă lơh homstay tàm bơhiàn chài rơgơi kòn cau Rơđê neh geh lơh.
Broă gơkờ`, broă gơboh mờ bơta chài rơgơi kòn cau Rơđê geh 1 dơ\ tai geh cồng nha. Tam pà bè ală broă rơcang lơh tus do, lo\ Nguyễn Hải Yến pà g^t:
-Bè broă rơcang lơh tus do den a` ờ kờ` mìng ơm tơn bè do, di lah bơyô lơi kờ` lơh homstay mờ kờ` a` dong kờl bè khà cau năc hơ\ sồng bơta chài rơgơi den a` g^t tus kàr lơi geh dong kờl tus kàr hơ\. Mờ [òn a` dê kung bè hơ\ sơl, a` ờ kơlôi là ală bơyô geh lơh den geh tam pơlòng mờ a`, mờ a` kơlôi là he lơh bal kờ` geh lơh gơs 1 anih nhơl chờ mpồl bơtiàn bal, tài neh lơh nhơl chờ mpồl bơtiàn den he pal geh uă ngan hìu lơh bal den hơ\ sồng geh tam klăc bal.
Uă tu\ cau năc tus mùl màl di lah mìng tus hìu a` ờ niam ngan, cau năc mìng tus sền hìu, sền ală phan ngui den ờ niam ngan, tàm kơnhoàl he do gam geh uă ngan anih, mơya ờ hềt geh lơh jơh den uă tu\ a` gơlơh kung pơlai ngan sơl
Ờ mìng sền gàr mờ tơnguh bơtàu broă kă bro hìu nhă tòm, tu\ do lo\ gam pơgồp bal mờ gơnoar atbồ [òn lơgar tơrgùm ală ơruh pơnu gơboh kờ` nàng pờ ơdu\ bơsram tà` ồi, tà` ào mờ pờ ơdu\ bơto dròng cing tơn tàm hìu lo\ dê kờ` rơhời geh gơs 1 mpồl cau chài rơgơi [òn lơgar dê.
Cau cih mờ yal tơng^t Ndong Brawl
Viết bình luận