VOV4.K’ho - Bal mờ tiah tàm [òn drà, broă ai càn priă ờ niam gam gơbàn tus tàm ală [òn Tây Nguyên dê. Mùl màl tàm càr Gia Lai pà go\, broă ai càn priă ờ niam gam lơh làng bol tàm ală [òn ờ gơtùi klàs mờ rơ[ah, gam 1 bơnah cau kă bro den pas gơs mhar ngan. Geh uă ngan bơta do tàm kơnhoàl Ia Pa, do là ală kơnhoàl rơ[ah ngan càr Gia Lai dê.
Hìu nhă ồng Siu Chbai, gơwèt hìu rơ[ah tàm [òn Toan, xã Cư\ Kdăm, kơnhoàl Ia Pa dê. Uă nam do, bu\ lah lơh ngan lơh broă sa, mơya bơta rơ[ah gam geh sùm mờ hìu nhă ồng dê.
Ờ mìng lơh ờ tơl sa, phan geh lơh bơh tàm suơn tàm mìr, tàm sre ờ tơl kờ` tam dồs sơl. Den tàng, mờ khà priă càn lài ngan mìng 20 tơlăk priă, priă cồng 5% pah nhai, tơnơ\ mờ 10 nam, priă tòm deh priă cồng, mờ khà priă pal tơm hìu nhă ồng dê neh tus rơlao 150 tơlăk priă.
Tus tu\ do, hìu nhă ồng ờ jai tơm dồs tai, den tàng pal tăc ù suơn kờ` tơm 1 bơnah priă cồng gam dồs, khà priă dồs gam tai ờ hềt geh ai phan lơi kờ` tơm:
- Mùl màl, priă lài ngan cau ai là 20 tơlăk priă mơ. Tus tu\ do, kờp jơh priă do tơrgùm wơl tus rơlao 1 rơhiang tơl^k priă bloh, mơya nam lơi a` kung tơm sùm mờ kung ờ jơh priă cồng sơl.
Priă cồng, sơlơ nhai, sơlơ nam sơlơ tơnguh uă, a` ờ jai tai tơm. Tus tu\ do, a` ờ g^t lơh bè lơi kờ` geh priă tơm dồs do.
Broă càn priă bơh cau kă bro mờ khà priă cồng uă neh geh uă ală xã tàm kơnhoàl rơ[ah Ia Pa do dê. Tàm tơl [òn, sùm geh bơh 1 tus 2, 3 hìu kă bro is ai càn priă mờ sa priă cồng bơh 3 tus 4% pah nhai di lah làng bol ring bal tăc jơh phan geh lơh bơh broă lơh sa suơn sre ai cau kă bro do in mờ di lah ờ priă cồng geh bơh 5 tus 6%.
Di lah kờp jơh priă cồng 1 nam geh là bơh 36 tus 72%, do là khà priă cồng uă ngan tus mờ làng bol, tàm hơ\ uă ngan là ală hìu rơ[ah kis tàm tiah sar lơgar ngài. Bơta krơi is kung là tơngu me tòm lơh uă cau rơwah mờ broă càn priă do là tài [uơn ngan, ờ pal ai sră ngui ù, ờ pal ai phan bơna kờ` tơl^k, ờ pal lơh sră nggal lơi, mìng geh broă pal k^ tàm pang sră dồs là geh càn mờ khà priă bơh 15 tus 30 tơlăk priă, geh tu\ tus 50 tơlăk priă tàm 1 nam.
Bơta do, là krơi is ngan mờ broă lòt càn priă tàm ngân hàng, khà priă geh càn ờ geh uă mờ sră nggal uă ngan. Ồng Bùi Thanh Định, Phó Chủ tịch UBND xã Cư\ Kdăm, kơnhoàl Ia Pa pà g^t:
-Làng bol tàm do, lài mờ kàl tơnhào ờ geh priă kờ` bơcri tàm broă lơh sa, den tàng càn mờ cau kă bro is kờ` geh priă blơi phơng sih, blơi sơntìl tam. Tus kàl tơnhào den tơm.
Tu\ tơnhào, di lah geh tơnhào uă den tơm jơh, di lah ờ geh tơnhào den gam dồs mờ bè hơ\ sùm, cau kă bro is kờp priă cồng pah nam mờ tơnguh sùm jăt tơngai. Gơnoar atbồ xã den kung ngui ală broă lơh bè càn priă bơh rơndăp broă lơh, Ngân hàng chính sách làng bol in.
Mơya, uă tu\ làng bol go càn priă bơh cau kă bro is mhar rơlao, mờ càn priă bơh Ngân hàng lơyài mờ tơm priă cồng pah nhai den tàng làng bol ờ gơtùi tơm, den tàng làng bol gam kờ` càn mờ cau kă bro is.
Jăt khà kờp bơh kơnhoàl Ia Pa dê, broă làng bol càn priă ndrờm bal mờ khà priă cồng uă gam gơbàn 8 tàm 9 xã tàm kơnhoàl do. Tus tu\ do, neh geh g^t nđờ rơhiang hìu ờ jai tơm dồs tai.
Tàm hơ\, priă tòm mìng là 18 tơmàn priă, mơya priă cồng neh tus rơlao 58 tơmàn priă. Ală hìu lòt càn priă mìng là hìu rơ[ah mờ ndrờm mờ rơ[ah, ờ geh priă bơcri tàm broă lơh sa den tàng pal lòt càn priă mờ cau kă bro is.
Tu\ do, gơnoar atbồ bal mờ gah, mpồl lơh broă geh gơnoar tàm kơnhoàl Ia Pa gam tus bal kờ` jòi kơrian broă ai càn priă bè do.
Mơya, broă kờ` bơsong là kal ke ngan, tài ală khà priă cồng bơh cau kă bro is ai tu\ do ờ hềt tìs mờ ală kơrnoăt tàm adăt boh lam bè broă kă bro. Trung tá Trịnh Văn Đạt, Phó kuang atbồ kuang àng kơnhoàl Ia Pa pà g^t:
- Bè broă bơsong den anih lơh broă geh gơnoar ờ hềt geh công tàng lơi kờ` bơsong. Mìng yal lài tus mờ làng bol, pal tus mờ ală anih ai càn priă geh anih lơh broă loh làng bè Ngân hàng Phát triển nông, Ngân hàng chính sách kờ` càn priă mờ priă cồng di pal mờ làng bol.
Bè hơ\, làng bol hơ\ sồng gàr niam rài kis. Di lah càn mờ priă cồng uă gơwèt mờ ală cau tàm [òn den làng bol kal ke ngan kờ` tơm priă cồng cau in.
Broă làng bol càn priă bơh cau kă bro is mờ priă uă tàm kơnhoàl Ia Pa gam là broă ờ niam ngan tàm broă ai càn mờ sa priă cồng uă tàm uă [òn Tây Nguyên dê uă nam do.
Ală hìu ai càn priă do lơh broă loh làng, ờ hềt geh kơnroăt lơi kờ` sền gàr, sền gròi mờ lơh ngan jòi geh bơta kuơ uă bơh ală cau rơ[ah. Dùl bơnah jòi geh kuơ bơh khà priă ai càn, 1 bơnah ndai jòi geh kuơ tu\ geh blơi 1 khà uă phan geh lơh bơh broă lơh sa suơn sre làng bol dê.
Kung tài gơbàn ờ geh cồng nha tơl broă lơh den tàng broă rơ[ah gam gơbàn sùm uă [òn tàm kơnhoàl Ia Pa đơs is mờ Tây Nguyên đơs bal.
Cau cih mờ yal tơng^t Ndong Brawl
Viết bình luận