VOV4.K’ho - Tàm ală nam pa do, tàm geh tam gơl bè nhàr ù tiah, den tàng tàm càr Kon Tumgơl^k geh bơta, geh ờ uă [òn kal kem ntum tiah 3 tơnơ\ mờ tu\ tam cah is, tơrgùm bal, crơng gơs pa ờ gam geh dờp broă dong kờl bơh Đảng, Dà lơgar dê. Den tàng, rài kis làng bol neh kal ke mờ sơlơ kal ke rơlao tai.

6 nhai do, nùs nhơm moăt jrùng gơl^k geh tàm hìu ồng A Nu, kis tàm [òn Đak Kơ Ne, ntum Đak Long, kơnhoàl Đak Hà. Ală broă lài ngan gơl^k geh bơh tu\ pơ-ùr ồng là mò Y Neh gơtìp kòp. Tài ờ geh sră kham sơm kòp ờ sa priă, broă lài ngan ồng A Nu pal lơh là tăc 1 nơm kơnrồ geh 15 tơlăk priă kờ` geh priă blơi sơnơm sơm kòp pơ-ùr in. Mơya ờ bơtoah, kòp tê jê să pơ-ùr ồng sơlơ jroă. Jơh priă sơm kòp, sơnđàc pơ-ùr, ồng neh ai sră kham sơm kòp ờ sa priă bal mờ sră kham kòp bơh 1 nă cau tàm [òn cèng tus hìu sơnơm càr Kon Tum. G^t pơ-ùr gơtìp gơklăc lu\ tàm leh mờ kòp rơbă ntìng gòr ngkời, ồng A Nu cèng pơ-ùr rê sền gàr mờ nùs nhơm ờ su\k ơm ngan. Ờ su\k ơm tài ờ geh priă sơm kòp pơ-ùr in. Ồng A Nu đơs: “Rơ[ah bè do a` ờ geh priă tai. Di lah a` ờ geh sră kham sơm kòp ờ sa priă den bác sĩ ờ dờp. Lòt sơm kòp hờ bơdìh ờ geh priă kal ke ngan. Tu\ do, a` lòt sơm kòp tàm hìu sơnơm mờ yòng sră kham sơm kòp bơh cau ndai là ờ di. Ờ di sră kham sơm kòp pơ-ùr a` dê”.

Ờ gam geh dong kờl sră kham sơm kòp ờ sa priă, ồng A Nu ờ gơtùi cèng pơ-ùr tus piam kòp tàm hìu sơnơm

Ntum Đak Long, kơnhoàl Đak Hà geh crơng gơs tàm nhai 12/2013 jăt mờ kơrnoăt sồ 126 bơh Gơnoar atbồ lơgar dê. Bal mờ rơlao 3 rơbô nă làng bol tàm ntum Đak Hring, rơlao 1 rơbô 200 nă làng bol tàm ntum Đak Psi geh ai rê ơm kis tàm ntum pa. Tơngai lài mờ tu\ tam cah mờ crơng gơs ntum Đak Long, geh di pơgăp 85% khà kờp làng bol tàm ntum bơh 5 [òn tàm 2 ntum lài do, tàm hơ\ geh [òn: Kon Đao Jốp, Kon Teo, Đak Lấp, Đak Sế, Đak Kne geh dờp broă dong kờl [òn kal ke. Mơya tơnơ\ mờ tu\ neh rê tàm ntum pa, ală broă dong kờl ờ gam geh tai, den tàng lơh rài kis làng bol kòn cau Sơdàng neh kal ke tàm rài kis den sơlơ kal ke rơlao. Ồng Nguyễn Long Thịnh, kuang jăt jơng atbồ anih duh broă làng bol ntum Đak Long pà g^t: “Pal đơs là kal ke ngan, hoàc huơr ngan tus mờ làng bol tàm ntum Đak Long bol a` dê, tài lài do, làng bol gam là cau kis tàm [òn gơwèt [òn kal ke tàm tiah sar lơgar ngài ntum Đak Psi dê. Bơh tàm tu\ crơng gơs ntum tus tu\ do, ntum ờ hềt geh dờp là ntum tiah sar lơgar ngài, den tàng ală broă dong kờl làng bol geh dờp lài do là ờ geh tai, bè broă dong kờl broă lơh 135. hơ\ sồng broă dong kờl càn priă tơnguh bơtàu lơh sa jăt mờ kơrnoăt sồ 54 hơ\ sồng kơrnoăt sồ 102 bơh kuang gơs gơnăp gơnoar atbồ hờ đang rơlao jơh dà lơgar”.

Ờ gam geh dờp broă dong kờl bè: bơcri priă bơ\t bơtàu broă lơh, dong kờl lơh sa; ơm kis kơ\ 1 bă tiah, dong kờl ù lơh sa, ù lơh hìu ơm mờ bè broă bơto bơtê mờ bơsram, lơh sơnơm den tàng uă hìu làng bol gơtìp kal ke. Geh uă hìu nhă mìng tơnơ\ mờ 1 dơ\ kòp cau tàm hìu nhă, jơgloh, rơ[ah gơtìp wơl sùm. Ồng A Khun, kuang atbồ [òn Kon Teo pà g^t: “Ală broă dong kờl, tàm hơ\ uă ngan là sră kham, sơm kòp ờ sa priă 2 nam do, hơ\ sồng làng bol kòn cau ờ geh dờp tu\ do gơtìp kòp tê jê să tus hìu sơnơm ntum ờ khin tus tàm hìu sơnơm dờng. di lah làng bol kòp ờ jroă den piam kòp tàm hìu, kơ\p kơnờm bơh trồ tiah dê. Mờ di lah kòp jroă den pal càn lài priă bơh broă tam bùm blàng. Càn lài priă tàm bơdìh kờ` geh priă sơm kòp”.

Tu\ do, ntum Đak Long geh 661 hìu den neh geh tus 284 hìu gơwèt tàm khà hìu rơ[ah, geh 43%. Tàm tu\ ală hìu rơ[ah, hìu ndrờm mờ rơ[ah mờ hìu ờ rơ[ah kung ndrờm bal, den broă ờ gam geh dờp tai ală broă dong kờl bơh Đảng, Dà lơgar ai [òn kal ke in, neh lơh gơl^k geh broă gơtìp rơ[ah wơl là uă ngan. Bơdìh hơ\ tai, gam lơh aniai uă ngan tus mờ rài tơnơ\ do [òn lơgar dê. Pơgru Tống Ngọc Thắng, gơnoar jăt jơng atbồ hìu bơsram kai 1 ntum Đak Long pà g^t: “Lơh aniai uă ngan tus mờ ală kơnòm dềt bè broă geh sră kham, sơm kòp ờ sa priă. Kòp tê jê să ală kơnòm dềt gơtìp kal ke ngan. Bơdìh hơ\ tai, broă lơh 135 geh kơnroăt sồ 74 kung jơh tơn, den tàng bồ nam bơsram bol a` kal ke ngan bè broă dong kờl sră măy, sră cih. Sră măy, sră cih ală kơnòm bơsram geh hìu bơsram pal lòt lam sồr ală cau geh nùs nhơm niam, hơ\ sồng ală anih lơh sa kă bro dong kờl. Sră măy, sră cih kal ke ngan”.

Bal mờ ntum Đak Long, lồi nam 2013, càr Kon Tum geh 4 ntum tai geh tam cah is, crơng gơs pa, tàm hơ\ geh ală ntum, [òn tơl khà mơya ờ hềt geh dờp là ntum tiah sar lơgar ngài mờ [òn kal ke. Tềng đăp mờ mùl màl do, gah kòn cau càr Kon Tum neh pơgồp bal mờ ală gah, mpồl lơh broă geh gơnoar neh bơyai lơh sền wơl mờ yal mờ ală kơnă geh gơnoar in sền mờ dờp.

Tơnơ\ mờ uă nam kơ\p sùm, ngai 29/10 lài do, anih duh broă kòn cau neh tơl^k kơrnoăt sồ 601 dờp bơtơl [òn kal ke, ntum tiah 1, 2, 3 gơwèt tiah kòn cau mờ kơh bơnơm. Tàm hơ\ càr Kon Tum geh bơtơl 14 [òn tàm khà [òn kal ke mờ 4 ntum tàm tiah 3 là tiah sar lơgar ngài gơwèt 3 kơnhoàl Đak Hà, Ia H’Drai mờ Sa Thầy. Do là broă lơh pal geh lơh kờ` làng bol ờ gơtìp hoàc huơr mờ dong kờl làng bol sơlèt mờ kal ke. Di lah khà ntum, [òn do pơn jăt tai geh Gơnoar atbồ lơgar k^, den bơh nam 2016, làng bol geh pơn jăt tai dờp broă dong kờl kal ke. Ồng U Minh Nam, kuang jăt jơng atbồ gah kòn cau càr Kon Tum pà g^t: “Di lah geh kuang gơs gơnăp gơnoar atbồ hờ đang rơlao jơh dà lơgar pơn jăt tai k^ dờp ală ntum tiah 3 do tàm khà ntum kal ke, den do là nùs nhơm chờ hờ ngan tus mờ làng bol kòn cau tàm ală ntum dê. Tàm hơ\ uă ngan là tàm broă lơh jăt ală broă dong kờl làng bol kòn cau, hơ\ sồng ală broă tơmù rơ[ah kờ` ai tơl bơta [uơn làng bol in tơnguh bơtàu lơh sa-mpồl bơtiàn kung bè bơcri priă lơh ală broă tàm ală ntum do in”.

        Cau cih mờ yal tơng^t Ndong Brawl