VOV4.K’ho- Sền gàr lơngăp lơngai tiah nhàr lơgar ờ mìng là kơnòl broă bơh ală mpồl ling, ală anih lơh broă geh gơnoar dê lơm gời ờ mờ gam là kơnòl broă mờ gơnoar broă bơh tơl nă làng bol bol he dê tai. Tàm uă nam do, mpồl ală cau kra ƀòn, cau ătbồ ƀòn, cau geh bơngă pin dờn tàm ală xã tiah kơh bơnơm tiah nhàr lơgar neh sùm là ală cau lam lài lơh krơh, hòi jà làng bol lơh niam gơnoar broă mờ kơnòl broă bơh he dê tàm broă sền gàr lơngăp lơngai rơndăp tăp sèng, kuơmàng là làng bol tiah nhàr lơgar.

15 nam lài, rlau 40 hìu bơnhă làng bol cau Mông tàm ală thôn, ƀòn tiah sar lơgar ngài, tiah kal ke uă ir bơh 2 xã Dìn Chin mờ Pha Long, kơnhoàl Mường Khương, càr Lào Cai dê neh ntrờn rê ơm kis kơ̆ kơl jăp dùl bă tiah tàm thôn Lũng Pô, xã A Mú Sung, kơnhoàl Bát Xát. Mờ dùl tàm ală cau lơh nền ntrờn rê tàm do jăt jơnau sồr ntrờn làng bol tus tiah nhàr lơgar bơh Đảng, Chính phủ dê là ồng Ma Seo Páo. Jăt ồng Ma Seo Páo yal, ală ngai sơnrờp pa tus, do là bă ù bềng nhơ̆t ja, nhơ̆t siết lơm, nhơ̆t hòn bềng klăp klê ngan, mìng geh dùl nơm lơm gùng lòt sền tiah nhàr lơgar rơlŭ rơlùn ù lŭ. Bè hơ̆ là geh Dà lơgar dong kờl priă nàng lơh hìu ơm mờ phe nàng sa tơl tàm rài kis, ồng Ma Seo Páo sơnđờm hòi jà làng bol mhar rồ ù, jì jơh nhơ̆t ja, nhơ̆t siết, sih tam phan tam hòn gơs tơlir niam ngan tàm bă ù do. Ồng Ma Seo Páo, chờ hờp đơs: Neh mŭt tàm do den añ kơlôi là ù tiah nhàr lơgar do kal ke ngan mơya añ kung gam pal lơh ngan tơngọ đau sơl. Lài do añ kung neh mŭt tàm do lòt còp sền sơl, kal ke ngan, bă ù do ờ gŏ di ƀươn soh dùl êt lơi ờ. Gam gơrềng uă broă tai, dùl là làng bol he pal tam klăc bal mờ gơ̆p, pal lơh jăt bal mờ gơ̆p, pal dờn bơr bơh Đảng dê, pal sền gàr tiah nhàr lơgar.

Geh bơta sền gròi dong kờl bơh kơnhoàl Bát Xát dê, Đảng ủy, Gơnoar ătbồ xã A Mú Sung mờ kuơmàng là Pôs đồng ling sền gàr tiah nhàr lơgar A Mú Sung, Mpồl lơh sa Sền gàr dà lơgar 345, làng bol dùl nùs tam klăc bal bơ̆t bơtàu rài kis tàm ƀòn lơgar pa Lũng Pô.

Bơh bă ù lời gời ờ geh cau ơm, cau Mông tàm thôn dềt Lũng Pô neh bal mờ gơ̆p tam tơngời, bùm blàng, prìt sơkò mờ tam prìt, bơtàu tơnguh lơh sa, nàng kơ̆ kơl jăp rài kis. Dùl nùs dùl tồr bal pin dờn tàm bơta đơng lam bồ bơh Đảng dê, tus tŭ do, thôn Lũng Pô neh gơ gơs là anih pơnrơ bè bơtàu tơnguh lơh sa, niam chài, gơ jăt bal mờ lơngăp lơngai- sền gàr dà lơgar tàm tiah nhàr lơgar Lào Cai. Ồng Ma Seo Páo, đơs tai: Bă ù geh dà dờng Hồng gơ hòr mŭt tàm ù tiah dà lơgar Việt Nam, tŭ do dilah bol añ ờ lơh niam geh den là ờ lơh sir gơs geh kơnòl broă bơh làng bol dê gơwèt mờ Đảng mờ Dà lơgar. Añ pa dan mờ Bí thư Thể, bal mờ ồng Dìn kung bơcri sơntìl ai thôn do in tam prìt sơkò di 2 nam do bloh. Mơya tơnơ̆ do digơlan pal ai is sơntìl prìt bơh lơgar Lo dê nàng tam, ờng sơntìl. Añ ờng dơ̆ sơnrờp 10 rbô tờm nàng làng bol thôn do in tam, hòn kis niam ngan. Tŭ do, den làng bol hìu cau lơi pas den kung là kơnờm bơh hơ̆ lơm den tài.

Hơ̆ là ală bơta kơlôi sơnơng song dơ pă, jơh nùs bơh ồng Ma Seo Páo dê tŭ geh Đảng, Dà lơgar sền gròi, ai tơl bơta rê ơm kis kơ̆ dùl bă tiah tàm thôn Lũng Pô. Bàr nă cau mờ ồng Páo pal yal bơh nti hơ̆ là ồng Nguyễn Hữu Thể- Bí thư kơnhoàl Bát Xát mờ ồng Lý Seo Dìn- Chủ tịch Ủy ban Nhân dân kơnhoàl Bát Xát tàm tơngai hơ̆. Tơnơ̆ 2 nam tam geh tơnhàu, tờm prìt sơkò nisơna roh giă, ồng Páo lam lài tai tàm broă tam prìt bơkiar sơntìl pa tăc mờ lơgar ndai. Bơh 10 lồ bơh sơnrờp, tus tŭ do, thôn Lũng Pô neh geh rlau 80 lồ prìt mờ ndrờm bè hìu lơi kung tam gơtùi lơm tờm prìt. Geh tŭ là bàr pe hìu bơnhă gam bơcri sơntìl, bơta chài tus tam tàm bàr pe xã ndai, bè: A Lù, Ý Tý bal mờ broă lơh lơh bal, phan bơna lơh geh tam pà ring bal. Pơnrơ bè hìu bơnhă bi Ma Seo Làn, kòn klau dơ̆ 2 bơh ồng Páo dê tŭ do là Bí thư Chi bộ thôn tam 4 lồ prìt, 3 lồ tơngời, bùm blàng mờ 1 lồ kroăc, ờ kờp ală bơnah priă tă lơh, pah nam hìu bơnhă bi Ma Seo Làn dê lơh geh bơh 200 tus 300 tơlak đong, Bí thư thôn Lũng Pô gam rơcăng lài lòt tus hờ lơgar gơ̆p bơyô kĭ sră pơrgon mờ bàr pe mpồl lơh sa kă bro nàng dong làng bol tăc jơh phan bơna lơh geh, lơh gơlik geh broă lơh broă sa ai làng bol in bơh broă: Tàm thôn den neh crơng gơs is ală mpồl nàng lơh is, lơh gơlik is phan, koh is prìt, ai tơl bơta lơh geh priă jền ai làng bol in. Pal koh he ơn tàm hồp, dùl nă cau lơh tàm dùl ngai den geh lơh geh 1 tơlak đong tus 1 tơlak mờ nggùl. Tŭ do, tàm ù tiah xã A Mú Sung den añ gam ñă ntàu blơi ai làng bol in tăc tus lơgar gơ̆p bơyô Lo, gan mpồng nhàr lơgar Kim Thành Lào Cai. Tàm do, ală hìu bơnhă bè hìu ồng Lù Seo Páo lơh geh hìu jơh rlau 1tơmàn đong. Hìu ồng Lù Seo Lử blơi geh rơndeh ô tô tŭ do gam ngui nàng pơndiang phan bơna ai làng bol tàm thôn he dê in, hìu ồng Ly Seo Vư kung blơi geh rơndeh pơndiang phan nàng lòt rê.

Hìu bơnhă bi Lù Seo Nhà geh 3 nă cau, lài do kung là hìu bơnhă geh rài kis kal ke sơl. Sền gŏ bàr nă bèp mờ kòn ồng Páo tam prìt, bùm blàng lơh geh cồng nha lơh sa uă den tàng neh lùp bơsram mờ đòm jăt lơh bal. Tŭ do, hìu bơnhă ồng Lù Seo Nhà neh geh rài kis tơl ngui tơl sa rlau. Ồng Lù Seo Nhà, đơs: Geh Đảng, Dà lơgar sền gròi ai bol añ in rê ndo ơm kis kơ̆ dùl bă tiah tàm do, tus tŭ do, bol añ neh geh phan sa phan prăp pềr. Bol añ neh tam geh bùm blàng, tam geh tờm prìt, hìu añ den tam geh 3 rbô tờm prìt, ai bùm blàng den rơ̆ ru ngan. Kờp bal dùl nam hìu bơnhă añ lơh geh 60 tơlak đong.

 Bơsram đòm jăt bèp mờ kòn ồng Ma Seo Páo mờ Ma Seo Làn tam gơl rơndăp tăp sèng chi tam, phan ròng, bơh dùl thôn geh uă hìu bơnhă jơgloh, tus tŭ do, thôn Lũng Pô neh gơ gơs là thôn tơl ngui tơl sa mờ pas. Priă lơh geh kờp bal dùl nă cau geh 60 tơlak đong dùl nam. Ồng Lý Sín Sẩu- Trung tá, Chính trị viên Pôs đồng Ling sền gàr tiah nhàr lơgar A Mú Sung, đơs nền bè do: Thôn Lũng Pô tus tŭ do den sền bal là ờ gam tai hìu bơnhă rƀah. Do là dùl thôn lơh jăt broă lơh bơtàu tơnguh lơh sa, tàm hơ̆ là tam prìt, tam bùm blàng cèng wơl cồng nha, priă lơh geh uă, pơgồp bơnah tơn jơh jơgloh tơrmù rƀah, là dùl tàm ală thôn tơl ngui tơl sa ngan rlau jơh bơh xã A Mú Sung dê.

Bơh tŭ ơm kis kơ̆ dùl bă tiah tàm thôn Lũng Pô tus tŭ do neh 15 nam, ồng Ma Seo Páo kung gam kơ̆p kờñ lời jơh bơta pin dờn dòn song dùl nùs gơwèt mờ Đảng, tơngkah làng bol sền gàr kơ̆ kơl jăp tơl pèt ù pèt tiah dờng màng king crŭ bơh Dà lơgar dê. Bulah tàm gơnoar broă lài do là Kuang ătbồ thôn mờ tŭ do là dùl nă cau kra ƀòn, cau geh bơngă pin dờn, ồng gam sơl là dùl nă đảng viên kơ̆ nùs dòn song, kung gam sùm sền gàr kơ̆ nùs nhơm, đơs nền nùs nhơm lam lài mờ là sơm pòl ồs sòl pơnđàng làm gùt ală thôn bơh xã A Mú Sung dê, là tiah geh hiòng dà dờng Hồng gơ hòr mŭt tàm ù tiah dà lơgar Việt Nam. Ồng Ma Seo Páo, đơs: Làng bol he kis tàm tiah lơi ờ geh Đảng he kung ờ gơtùi kis geh ờ. He kis tàm rài kis geh Đảng, geh Dà lơgar, pal geh mpồl kuang bàng, geh lơngăp lơngai, geh sền gàr tiah nhàr lơgar, bol añ lơh di adat boh lam, lơh dùl anih àng pơnrơ nàng ai A Mú Sung in sền gàr tiah nhàr lơgar nàng bơtàu tơnguh lơh sa kơ̆ kơl jăp jŏ jòng.

Ngui niam gơnoar broă bơh mpồl Đảng dê, ngan là ală đảng viên dòn song kơ̆ nùs bè ồng Ma Seo Páo, thôn Lũng Pô ngai do neh geh uă đảng viên pa, kơnòm să dùl nùs kơ̆p kờñ lơh jăt bơta kơ̆p kờñ bơh Đảng dê, ai jơh pràn bơsram sră, sền gròi bơtàu tơnguh lơh sa, tam lơh ting bơtrơh bol sò tơm “jơgloh”, bol sò tơm “bơngơl gơla” nàng ai thôn in geh rài kis pas sơm, ngai sơlơ hờm ram, wil tơl rlau. Mờ bơta kuơmàng rlau, ồng sùm lòt bal mờ kuang bàng, cau ling Pôs đồng ling sền gàr tiah nhàr lơgar A Mú Sung sền gàr gơnoar tờm ù tiah nhàr lơgar dà lơgar dê. Sền gàr ai làng bol in geh dùl rài kis hờm ram, chờ hờp, ngui niam gơnoar lơh tờm bơh làng bol dê tàm jơh ală gah broă lơh.

Cau cih Giàng Seo Pùa- Cau mblàng Lơ Mu K’Yến