VOV4.K’ho-Ndrờm bè ală uă jơi bơtiàn kòn cau ơm kis tàm tiah kơh bơnơm Trường Sơn- Tây Nguyên sơl, khat dùl dơ\ lơh chờ dờng dềt lơi, cau Rơglai kung lơh lơm chi gơnơng.

Tàm dơ\ lơh chờ bơh cau Rơglai dê, chi gơnơng geh sền là jơnau tờm đah huềng, là tiah lòt rê bơh ală yàng dê, là dang che tàm tơrbo\ bal nàng kòn bơnus geh tam tìp mờ mò pàng he dê.

Ồng Măng Báy, ơm tàm thôn Liên Sơn 2, xã Phước Vinh, kơnhoàl Ninh Phước, càr Ninh Thuận gi\t wa\ jrô ngan bè adat bơhiàn ờs mờng bơh yau bơh kòn cau he dê.

Chi gơnơng pơrya ai bơhiàn bơh cau Rơglai dê in. Tu\ mờ tus kàl tơnhàu phan tam, ờs mờng là tàm nhai 2 nam he, den lơh chi gơnơng, pơndơng iar, kòi, piang, cùr nha, bal mờ ơlak nàng duh khuai mò pàng.

Chi gơnơng cau Rơglai dê geh 2 bơta. Bơta dơ\ dùl geh ơn tàm dùl anih tềng hơđang hìu lơh hơđăng, mìng jơnhoa bơh 1 thơk 2 tus 1 thơk nggùl lơm. Bơta dơ\ 2 jơnhoa bơh 3 tus 4 thơk mờ geh ơn tơn tềng đap [làng hìu lơh hơđăng halà ơn tàm gùl [làng hìu tàm dơ\ lơh chờ dờng bơh hìu bơnhă mờ dơ\ lơh chờ [òn lơgar dê.

Ồng  Nguyễn Văn Lâm, Trưởng phòng Văn hóa thông tin kơnhoàl Ninh Sơn, đơs là, chi gơnơng ngui tàm ală ngai lơh chờ geh bơka ală rùp niam chài mờ yồng ală phan bơna tềng hơđăng hơ\.

Chi gơnơng ngan là bơta tờm mờ ală dơ\ lơh chờ ndrờm geh lơm, ală broă lơh geh lơh gùt dar chi gơnơng hơ\. Cau Rơglai ngui jrong chi ai bơh tàm chi brê nàng lơh. Chi gơnơng geh 2, 3 cờ`, uă chi geh 2 nơm ngke rơpu tềng đah đơm, geh 2 ntê đah hơđăng. Geh wa\c rùp ală phan rềp mềl mờ làng bol [òn lơgar pah ngai, pơnyơu bè là sềm, ka bò, prồ.

Ală dar, ală dang che, ală phan bơka rơyu\ rơyùm tềng hơđăng chi gơnơng là nàng kờ` tàm tơrbo\ bal niam bơne\, tàm tơrbo\ bal dăng che, tàm tơrbo\ bal jơi nòi tam klac bal mờ gơ\p. Bơta tờm là huềng bơh chi gơnơng hơ\ dê.

Cau Rơglai pin dờn là, chi gơnơng mờ ală rùp geh wa\c tềng chi là dùl rài kis kòn bơnus. Kòn bơnus bơh dì tu\ deh tus dì tu\ sang rài chơ\t rê mờ mò pàng sùm ơm kis rềp mềl mờ brê bơnơm geh is, den tàng ală rùp wăc tềng chi gơnơng ndrờm rềp mềl ngan mờ kòn bơnus.

Tềng đah hơđăng du\t ndơl mờ 2 đah ntê yồng tơngời halà kòi nàng duh khuai yàng, ơn pơdơng mò pàng in, pơrya lơh sa geh tơnhàu. Ồng Nguyễn Thanh Thủy, Giám đốc Trung tâm văn hóa kơnhoàl Thuận Bắc, pà git:

Chi gơnơng là dùl phan ngui nàng ơn pơdơng ală phan duh khuai. Ờs mờng dùl hìu bơnhă lơh yàng duh khuai halà uă hìu bơnhă tơrgùm lơh bal lơh yàng duh khuai den khi jà cau bơjơu hòi yàng dùl jơnau loh làng ngan. Neh jơh hòi yàng, cau bơjơu ìa phe lòt gùt dar ală phan ơn pơdơng hơ\, rơsìh phe neh sir jơh là dơ\ lơh yàng duh khuai geh tơn jơh.

Tu\ neh jơh lơh yàng duh khuai den dùl hìu bơnhă halà uă hìu bơnhă sơnđờm jà làng bol [òn lơgar `ô bal ơlak mbar halà `ô tơrnờm mbar nàng chờ hờp bal. Tu\ do, geh cing mồng geh dròng lòt pơdar gùt dar halà dùl mpồl cau ùr tam ya nàng lơh hô lòt jat bal mờ cing mồng. Dơ\ nhơl chờ digơlan geh lơh jo\ jòng dùl jiơ halà uă jiơ, tu\ lơi gơlơh sền go\ dơ\ nhơl chờ joh den hơ\ sồng ơm.

Chi gơnơng cau Rơglai dê geh lơh bòl glar roh uă ngan tu\ jiơ. Ờ go\ di là dơ\ lơh yàng duh khuai lơi kung pal lơh chi gơnơng lơm ờ, mờ gơ jat tàm jơnau ngan ngồn mờ làng bol lơh chi gơnơng tàm hìu halà tềng đap [làng hìu halà tềng đap [làng bơh [òn lơgar dê. Bè dơ\ lơh yàng dan pràn kơldang să jan den chi gơnơng geh ơn tàm hìu; ai dilah lơh yàng `ô lir bông gam sơnđan là sa piang kòi pa, lơh yàng bơthi [ồc…den chi gơnơng geh ơn tềng đăp mpồng hìu.

Tu\ chi gơnơng geh lơh, jơh ală làng bol tàm [òn ndrờm lòt tus chờ hờp bal, dròng cing ja` mồng bal mờ đơs crih tam ya. Ală ngai do, uă ơruh pơnu cèng bal phan ngui đơs crih bơh he dê bè rơkèl, kơl wào, đờng chapi nàng tìp mat lơh quèng bal halà đơs pơnđick tơngo\ bơta kờ` gơboh bal mờ gơ\p tus jơh mang àng tơn.

Cau mblàng Lơ Mu K’Yến