VOV4.K’ho- Càr Kon Tum geh gùng nhàr dà lơgar jòng rlau 292 kơi sồ rềp mờ  2 lơgar Lào, Campuchia. Tàm ală nam do, Mpồl ling sền gàr tiah nhàr dà lơgar càr Kon Tum neh pơgồp bal mờ gơnoar atbồ 13 xã, gơ wèt 4 kơnhòal tiah nhàr dà lơgar bơh càr dê lam lơh geh cồng nha uă broă lơh dong làng bol bơtàu tơnguh lơh sa- mpồl bơtìan. Bal mờ hơ̆, gam lơh niam broă lơh mblàng yal, hòi jà làng bol tus bal lòt sền, sền gàr gùng nhàr dà lơgar, jrong tồt tiah nhàr dà lơgar, bơt bơtàu geh mpồl rơcang gàr jơh gùt làng bol pràn kơldang, kơ̆ kơljap.  

Nam 2021 do hìu bơnhă bi A Thá mờ bi Y Éo ơm tàm ƀòn Pêng Lang, xã tiah nhàr dà lơgar Đăk Blô, kơnhòal Đăk Glei, càr Kon Tum rềp mờ lơgar Lào neh brồ guh lik klàs rƀah. Bi Y Éo chờ hờp yal, hơ̆ là kơnờm bơta dong kờl uă ngan bơh Đại úy Hoàng Văn Hiệp, kuang atbồ Mpồl hòi jà làng bol bal mờ Kuang bàng, cau ling sền gàr tiah nhàr dà lơgar Đăk Blô neh dờp lơh oh mi mờ hìu bơnhă, jơh nùs pơlam broă bơtàu tơnguh lơh sa, gròi sền ai oh kòn in bơsram sră: “Pôs ling sền gàr tiah nhàr dà lơgar Đăk Blô, kuang bàng pôs ling là wa Hiệp pơlam hìu bơnhă in broă bơtàu tơnguh lơh sa. Pơn yơu bè tam sâm dây halà tam bùm blàng. Pôs ling sền gàr tiah nhàr dà lơgar, wa Hiệp kung neh dong kờl 2 nă ùr bơklau añ ròng sur nàng bơtàu tơnguh lơh sa. Hìu bơnhă kung chờ hờp ngan ròng, kơlôi rơcang oh kòn lòt bơsram, lơh niam hìu đam. 2 nă ùr bơklau kung lơh ngan nàng bơtàu tơnguh lơh sa kơ̆ kơljap, bơtàu tơnguh rlau tai.”

Gàr sùm, lam lơh niam jơnau đơs “3 ơm rềp, 4 ơm bal”, hơ̆ là “ơm rềp pôs ling, ơm rềp ƀòn lơgar, lơh jat gùng dà, broă lơh” mờ “sa bal, ơm bal, lơh bal, đơs bal dà đơs kòn cau” mờ làng bol, Mpồl ling sền gàr tiah nhàr dà lơgar càr Kon Tum neh pơgồp bơnah uă ngan tàm broă chồl pràn bơtàu tơnguh lơh sa- mpồl bơtìan tiah nhàr dà lơgar càr Kon Tum.

Ală pôs ling sền gàr tiah nhàr dà lơgar jat kềng gùng nhàr dà lơgar jòng rlau 292 kơi sồ rềp mờ 2 lơgar Lào, Campuchia neh tam pà kơ nòl broă sồr 67 nă đảng viên tus bal pơrjum tàm 58 chi bộ thôn, ƀòn mờ mờr 300 nă đảng viên drơng broă pơlam mờr 970 hìu bơnhă; 46 nă kuang bàng, sỹ quan dờp lơh oh mi dong 38 hìu bơnhă cau jơi bơtìan kòn cau dùl êt nă cau kal ke brồ guh lik klàs rƀah.

Bal mờ hơ̆, Mpồl ling sền gàr tiah nhàr dà lơgar neh lam lơh uă broă lơh geh cồng nha dong làng bol bơtàu tơnguh lơh sa- mpồl bơtìan, bè dờp dong kờl  75 nă kơnòm bơsram jat broă lơh dong oh tus hìu bơsram; dờp 14 nă sau lơh kòn ròng pôs ling sền gàr tiah nhàr dà lơgar; dong kờl 124 nơm kơnrồ sơntìl ai 67 hìu bơnhă rƀah in; broă lơh tam sâm dây, bời lời... pơgồp bơnah tam gơl niam rài kis, tơnguh priă jền lơh geh ai làng bol in. Tàm xã tiah nhàr dà lơgar kal ke ngan rlau jơh bơh càr Kon Tum dê, ồng A Mon, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã Đăk Blô, kơnhòal Đăk Glei pà git, kuang bàng, cau ling sền gàr tiah nhàr dà lơgar sùm là anih kơl dìng pin dờn ngan bơh gơ noar atbồ mờ làng bol tàm tiah do dê: “Pôs ling sền gàr tiah nhàr dà lơgar Đăk Blô pơgồp bal cribơyai mờ gơnoar atbồ xã lam lơh broă lơh dong làng bol bơtàu tơnguh lơh sa, mpồl bơtìan, sền gàr lơngap lơngai, sền gàr dà lơgar. Kuơmàng dong làng bol broă lơi blơi kơn rồ me deh kòn, dơ̆ 2 tai là sur sơntìl, dơ̆ 3 là ơda. Bơdìh hơ̆ tai, gam pơgồp bal mờ cau ùr càr lơgar Hà Nội, mpồl cau ùr càr, kơnhòal mờ xã tam sâm dây ai làng bol in gàr kơ̆ lơngap lơngai chínht rị tàm ƀòn lơgar.”

Bal mờ broă dong kờl làng bol tàm tiah nhàr dà lơgar bơtàu tơnguh lơh sa, tơnguh niam rài kis, ală pôs ling sền gàr tiah nhàr dà lơgar tàm càr Kon Tum kung pơgồp bal mờ ală kấp ủy Đảng, gơnoar atbồ 13 xã tiah nhàr dà lơgar chồl pràn broă lơh mblàng yal, bơto bơtê adat boh lam ai ală rơnàng làng bol in. Mùl màl, bè gùng dà, broă lơh, bơta dong kờl bơh Đảng, adat boh lam bơh dà lơgar dê bè tiah nhàr dà lơgar, bè broă lơh rơcang sơndră kòp Covid-19, pơgồp bal lơh jat geh cồng nha jơnau sồr sồ 1 ngai 09/01/2015 bơh Thủ tướng Chính phủ dê bè Lam lơh srơh jơh gùt làng bol tus bal sền gàr gơ noar tờm ù tiah, lơngai lơngai tiah nhàr dà lơgar tàm tŭ tơngai pa. Đại úy Diệp Xuân Hòa, Chính trị viên pôs ling sền gàr tiah nhàr dà lơgar Đăk Blô pà git: “Tàm ală nam do, uă ngan hìu bơnhă mờ cau dùl nă cau tàm xã Đăk Blô neh bal mờ kuang bàng, cau ling pôs ling sền gàr tiah nhàr dà lơgar ki\ jơnau hơ pơrgon bal mờ gơp tus bal sền gàr gùng nhàr dà lơgar, jrong tồt tiah nhàr dà lơgar. Bơh hơ̆ neh pơgồp bơnah sền gàr tơl làm gùng nhàr dà lơgar, jrong tồt tiah nhàr dà lơgar tàm ù tiah mờ pôs ling drơng gàr, pơgồp bơnah gàr kơ̆ lơngap lơngai chính trị, ờdo ờdă mpồl bơtìan tàm ù tiah mờ pôs đồng atbồ.”

Tàm 5 nam do, neh geh 245 dơ̆ mpồl cau tàm thôn, ƀòn; mờr 720 dơ̆ hìu bơnhă, rlau 570 dơ̆ cau dùl nă să tàm ală xã tiah nhàr dà lơgar bơh càr Kon Tum dê neh cih mat is tus bal sền gàr, atbồ is gùng nhàr lơgar, jrong tồt tiah nhàr dà lơgar...Đại tá Lê Minh Chính, Chính ủy Mpồl ling sền gàr tiah nhàr dà lơgar  càr Kon Tum pà git, mpồl  ling sền gàr tiah nhàr dà lơgar  càr Kon Tum neh bơt bơtàu mpồl sền gàr tiah nhàr dà lơgar  jơh gùt làng bol kơ̆ kơljap, pràn kơljap tàm jơh gùt gơl gùng tiah nhàr dà lơgar : “Đảng ủy, Gah đơng lam mpồl ling sền gàr tiah nhàr dà lơgar càr neh đơng lam ală pôs ling lơh niam broă lơh cribơyai, bơt bơtàu, gàr kơ̆ anih lơh broă chính trị kấp hơ đơm tàm tiah nhàr dà lơgar. Kấp ủy Đảng, gơnoar atbồ tàm ƀòn lơgar mờ làng bol ală xã tiah nhàr dà lơgar chờ hờp ngan tŭ mờ uă broă lơh, uă rơndap broă tus mờ làng bol. Rài kis tơl bơta bơh làng bol  tàm tiah nhàr lơgar dê neh bơtàu tơnguh. Mờ ală broă lơh bè neh yal, neh pơgồp bơnah tàm broă gàr kơ̆ kơljap, bơt bơtàu mpồl sền gàr tiah nhàr dà lơgar jơh gùt làng bol.”

Mờ ală tă pơgồp bơh Mpồl ling sền gàr tiah nhàr dà lơgar  càr Kon Tum dê, tus tŭ do neh geh 4 xã tiah nhàr dà lơgar bơh càr Kon Tum dê lơh geh tơl 19 broă lơh tàm bơt bơtàu ƀòn lơgar pa. 9 xã gam wơl lơh geh bơh 9 broă lơh rlau hơđang. Bal mờ gơ noar atbồ tàm ƀòn lơgar, Kuang bàng, cau ling ală pôs ling sền gàr tiah nhàr dà lơgar kung gam lơh ngan dong làng bol bơt bơtàu ală phan bơna pơn rơ OCOP mờ pơgồp bal lơh gơlik ròt mpồl lơh bal tàm broă lơh gơlik, tac phan bơh suơn sre. Mpồl ling sền gàr tiah nhàr dà lơgar càr Kon Tum sùm đal git, pơgồp bơnah bơtàu tơnguh lơh sa- niam chài, bơt bơtàu rài kis hờm ram, gơboh gơbài ai làng bol tiah nhàr dà lơgar in là broă lơh kuơmàng ngan nàng pơn jat tai gàr kơ̆, bơt bơtàu mpồl sền gàr tiah nhàr dà lơgar jơh gùt làng bol kơ̆ kơljap, pràn kơldang.

Cau mblàng K’Duẩn