VOV4.K’ho- Càr Sơn La geh 12 jơi bơtiàn kòn cau oh mi ơm kis bal, tàm hơ̆ làng bol jơi bơtiàn kòn cau dùl êt nă cau geh mờr 85%. Tơngai lài, càr Sơn La neh ai bơta dong kờl bơh ală broă lơh Cíñ phủ dê nàng bơcri priă bơt bơtàu phan bơta tàm tiah kơh bơnơm, kờñ lơh gơlik bơta pràn chul chồl lơh sa- mpồl bơtiàn ală tiah bơtàu tơnguh. Kơnờm bơh hơ̆, rài kis làng bol jơi bơtiàn kòn cau dùl êt nă cau tàm càr neh geh tam gơl uă ngan.

Bơh bơta dong kờl bơh broă lơh ai jơi bơtiàn kòn cau mờ Ngân hàng Cíñ sác xã hội kơnhoàl Mộc Châu dê, hìu bơnhă bi Sùng Thị Giá ơm tàm ƀòn Tà Phềnh, xã Tân Lập, kơnhoàl Mộc Châu geh càn priă bơcri tam phan, ròng phan bơtàu tơnguh lơh sa. Mùl màl, bơh priă càn, hìu bơnhă bi tam 200 tờm kruac, ròng sur, iar ting lềng tàm suơn. Bơh nam 2019 tus tŭ do, hìu bơnhă bi Giá neh tơnhàu, tac pah nam geh bơh 4 tus 5 tấn plai kruac, git nđờ rhiang nơm iar, git nđờ jơt nơm sur.

Xã Tân Lập, kơnhoàl Mộc Châu geh 15 ƀòn, tiểu khu, làng bol jơi bơtiàn kòn cau dùl êt nă cau geh 90%. Kơnờm ală broă lơh, broă dong kờl tơn jơh jơgloh, tơrmù rƀah bè: Broă lơh 30a, broă lơh 135, broă lơh bơt bơtàu ƀòn lơgar pa, muh mat ƀòn lơgar xã dê tàm ală nam do neh geh uă tam gơl niam; rài kis phan bơna, nùs nhơm làng bol dê geh tơnguh niam; pah nam xã geh uă hìu bơnhă jơh rƀah, brồ guh lơh pas dipal. Tus tŭ do, khà hìu bơnhă rƀah xã dê mìng gam 2,4%. Ồng Bàn Văn Phương, Phó Củ tịc Ủy ƀan Ñân zân xã Tân Lập, kơnhoàl Mộc Châu pà git: “Kơnờm geh gùng dà, broă lơh dong kờl bơh Đảng mờ dà lơgar dê, rài kis làng bol dê geh bơta tam gơl mờ bơtàu tơnguh uă ngan, ờ huan kal ke pơndrờm mờ ală nam lài, uă hìu bơnhă neh geh phan bơna, priă jền prap tềm pềr, blơi ală phan ngui drơng tàm rài kis hìu bơnhă. Tơngai tus, xã geh pơn jat tai kờp sền ală hìu bơnhă, ndrờm bè cau rƀah nàng pơn jat tai sền gròi, dong kờl làng bol nàng làng bol lik klàs rƀah.”

Pah nam, uă hìu bơnhă jơi bơtiàn kòn cau dùl êt nă cau tàm Sơn La jơh rƀah kơnòl broă dong kờl bơh dà lơgar dê

Bơh nam 2020 tus tŭ do, mờ priă jền tă bơh broă lơh 135 rlau 12 tơmàn 700 tơlak đông, kơnhoàl Yên Châu neh bơcri priă lơh pa, lơh niam ală broă lơh gùng lòt ù gờl; tă priă lơh gùng che đèng, hìu bơsram, hìu sơnơm. Tus tŭ do, ală gơl gùng lòt tàm ală xã, ală ƀòn neh geh tuh bê tông; rlau 93% khà kờp làbg bol ƀòn lơgar geh ngui sa dà sàng goh; rlau 97% khà hìu bơnhă geh tivi; rlau 99% hìu bơnhă làng bol geh ồs đèng ngui; git nđờ jơt broă lơh dà sàng goh drơng rài kis làng bol dê in kung geh lơh; uă xã tiah kơh bơnơm tơl khà dà lơgar bè sơnơm tơmba; rlau 95% cơldŭ bơsram tiah kơh bơnơm geh lơh kơ̆ kơljap mờ kơ̆ kơljap nggùl... Ồng Lừ Văn Chung, atbồ Cơldŭ lơh broă jơi bơtiàn kòn cau kơnhoàl Yên Châu, càr Sơn La pà git: “Uă hìu bơnhă làng bol jơi bơtiàn kòn cau dùl êt nă cau neh geh ngui khoa học kỹ thuật tàm broă lơh sa, tam phan tơnguh kàl lơh sa mờ jơh nùs tam gơl rơndap sap sèng broă lơh sa jat gùng dà lơh gơlik phan bơna kă bro nàng brồ guh lik klàs rƀah, khà hìu bơnhă rƀah gơmù jat pah nam. Uă broă lơh bơt bơtàu phan bơna geh tă priă lơh niam ngan lơh tam gơl loh làng ngan muh mat ƀòn lơgar; broă bơto bơsram, sền gàr pràn kơldăng să jan làng bol pơn jat tai geh bơtàu tơnguh.”

Bal mờ kơnhoàl Yên Châu, Mộc Châu, ală tiah ndai tàm càr Sơn La kung neh mờ gam lam lơh geh cồng nha ală broă lơh, bơta dong kờl gơ wèt tus mờ tiah jơi bơtiàn kòn cau dùl êt nă cau tàm càr. Bơdìh mờ ală broă lơh dong kờl bè lơh sa, ală tiah kung sền gròi uă ngan tus broă lơh bơto bơsram, lơh sơnơm, niam chài... tàm tiah jơi bơtiàn kòn cau dùl êt nă cau.

Tus tŭ do, 100% ală xã tiah jơi bơtiàn kòn cau mờ tiah kơh bơnơm càr dê geh tơl hìu bơsram bơh kấp mẫu giáo tus kấp 1, kấp 2; jơh ală xã uă kal ke ndrờm geh ală ơdŭ bơsram lơh tàm ƀòn tơn nàng ƀuơn ai kơnòm bơsram in lòt bơsram... Bal mờ hơ̆, broă lơh prap gàr, tơnguh ală bơta kuơ niam chài bơh ală jơi bơtiàn kòn cau dùl êt nă cau sùm geh càr sền gròi, đơng lam sùm. Tŭ do, 100% ală xã tiah jơi bơtiàn kòn cau dùl êt nă cau bơh càr dê geh bơcri priă lơh mờ gàr sùm broă lơh bơh anih pờ tơlik jơnau đơs kấp hơ đơm, ƀưu điện niam chài xã, tùh sră adat boh lam. Git nđờ rhiang ƀòn làng bol ơm kis gơ wèt tiah jơi bơtiàn kòn cau dùl êt nă cau geh hìu niam chài tơl khà. Làng bol kòn cau jơh nùs tus bal bơt bơtàu rài kis gơguh jak; gàr sùm mờ bơtàu tơnguh srơh niam chài, đơs crih tamya; prap gàr mờ gàr sùm ală phan lời wơl niam chài kòn cau, kơryan ală broă lơh tìs tàm mpồl bơtiàn.

Làng bol kòn cau tiah kơh bơnơm geh pơlam bơta chài tam tờm plai màk

Ồng Lường Văn Toán, Phó Kwang atbồ Ƀan Zân tộk càr Sơn La pà git: “Ală broă lơh dong kờl hơ̆ geh lam lơh mùl màl neh pơgồp bơnah bơtàu tơnguh lơh sa- mpồl bơtiàn tiah jơi bơtiàn kòn cau dùl êt nă cau, lơh muh mat tiah kòn cau bơtàu tơnguh tơl làm. Phan bơna ngan là gùng lòt, ồs đèng, bơ tơt rbòng dà, hìu bơsram mờ ală broă lơh drơng mpồl bơtiàn geh tơnguh loh làng; khà hìu bơnhă rƀah tiah jơi bơtiàn kòn cau dùl êt nă cau gơmù hời rơ hời bơh 3 tus 5% pah nam; dong uă ngan làng bol jơi bơtiàn kòn cau dùl êt nă cau tam gơl jơnau git wă, tam gơl bơhiàn ơm kis, lơh sa, tơnguh priă jền lơh geh mờ tam gơl niam rài kis, kuơmàng, bơh sơn rờp neh crơng gơs broă lơh sa tac bro phan bơna.”

Tŭ do, càr Sơn La neh bơt bơtàu rơndap broă, Nghị quyết bơh Ƀan Thường vụ Tỉnh ủy dê bè Bơtàu tơnguh lơh sa- mpồl bơtiàn tiah jơi bơtiàn kòn cau dùl êt nă cau mờ tiah kơh bơnơm càr Sơn La tơngai bơh nam 2021 tus nam 2025, gùng dà tus nam 2030 nàng kờñ pơn jat tai lam lơh niam ală jơnau kờñ bơtàu tơnguh lơh sa- mpồl bơtiàn, hòi jà uă bơta pràn ai bơcri priă bơtàu tơnguh, tàm hơ̆ bơcri priă lài tơrmù rƀah kơ̆ kơljap, bơsong ală kal ke, bơta ờ suk bơh làng bol jơi bơtiàn kòn cau dùl êt nă cau dê, chồl pràn ngui gơguh jak khoa họk kỹ thuật tàm broă lơh sa. Bơh hơ̆, tơrmù rƀah kơ̆ kơljap, bơtàu tơnguh rài kis phan bơna mờ nùs nhơm ai làng bol kòn cau càr Sơn La in.

Cau mblàng K’Duẩn