VOV4.K’ho- Gơnoar niam chài bơh cau jơi bơtiàn kòn cau dê là dùl tàm ală gơnoar ơn prăp uă bơta krơi is mờ đơs wơl loh làng ngan rlau jơh ală jơnau “krơi is ngan” tàm ală gơnoar kòn bơnus bơh cau jơi bơtiàn kòn cau dê. Gàr niam gơnoar niam chài bơh cau jơi bơtiàn kòn cau dê neh geh adat boh lam dunia mờ Việt Nam cih dờp. Mblàng yal bè ală bơta kuơ ờs mờng bơh yai, bơhiàn niam chài krơi is là dùl tàm ală kơnòl broă nàng kờ` gàr niam gơnoar bè niam chài ai làng bol jơi bơtiàn kòn cau in, pơgồp bơnah lơh tơngkah wơl nùs nhơm pơn jờng is jơi bơtiàn, lơh kơ\ kơl jăp bơta tam klăc dờng ai ală mpồl bơtiàn tàm 54 jơi bơtiàn oh mi lơgar he dê.

Lài ngan, pal đơs nền là, tàm uă nam do, ală anih lơh broă mblàng yal jơnau làng bol bơh bol he dê neh geh bơta tơrgùm mblàng yal uă mờ loh làng bè broă prăp gàr, ngui niam ală bơta kuơ phan lời wơl niam chài jơi bơtiàn dê. Tơngo\ bơh broă cih yal uă jơnau cih, jơnau yal, jơnau cribơyai, yal tơngi\t bè ală adat bơhiàn mờng quèng bơh yau, bơta kuơ ờs mờng bơh yau niam bơne\ bơh mpồl bơtiàn 54 jơi bơtiàn oh mi dê.

Mblàng yal jơnau kung neh geh ală jơnau đơs đơs wơl di tu\ bè broă dong kờl, ală bơta ờ hềt niam, ờ hềt pràn tàm broă lơh ătbồ phan lời wơl niam chài, dong ală tiah kung bè ală anih lơh broă ătbồ dà lơgar in lơh niam wơl, bơsong ală bơta ờ hềt niam. Mblàng yal neh mờ gam mờ geh tă pơgồp gơnoar broă kuơmàng tàm broă prăp gàr, sền gàr mờ ngui niam ală bơta kuơ niam chài bơh yau ală phan lời wơl niam chài tàm rài kis mpồl bơtiàn dê. Ồng Đặng Khắc Lợi, Phó Kuang ătbồ Cục Sră báo Bộ Thông tin mờ Truyền thông, pà gi\t: Tàm broă lơh mblàng yal gơnoar broă bơh ală anih lơh broă sră báo dê là pal cih dờp ngan. Tu\ do, jơh gùt lơgar geh 868 anih lơh broă sră báo, pang báo in mờ báo điện tử mờ 67 anih pờ tơlik jơnau đơs mờ sơ`io rùp tàm pơgăp 1 rbô 600 pang yal tơngi\t jơnau điện tử tàm bơrlu\ bal. Jăt tơrgùm kờp bơh Cục Sră báo dê kờp bơh ngai 1/1/2019 tus tu\ do, neh geh pơgăp 1 rbô 813 jơnau cih, jơnau yal tơngi\t, đơs wơl, pơndrờm mờ ală broă lơh ndai den broă lơh niam chài kung neh geh uă anih lơh sră báo đơs wơl.

Bal mờ ală cồng nha jơh nùs ngan, geh tu\, să tờm sră báo mblàng yal lơh gơlik wơl ală bơta gơdờp ờ niam tus ală phan lời wơl niam chài. Ờ tơl bơta gi\t wa\, ờ geh bơta kơrhia tàm ală tu\ lòt lơh broă, tàp ală jơnau yal lơh nrơ\t ndơl cau, lơh gơhòi gơ jà uă cau kờ` mờ hu\i te\ bơta jrô bơta kuơ dê, bơta tờm bơh phan lời wơl dê bơh bàr pe nă cau lơh báo dê neh lơh gơlik bơta tàm pơndang tàm mpồl bơtiàn, lồi du\t lơh phan lời wơl pal tam gơl nàng gơ in dipal mờ ală jơnau đơs.

Tàm tơngai uă ngan gah yal tơngi\t jơnau, yal tơngi\t tàm ală internet mpồl bơtiàn, ală jơnau yal tìs ờ di ngan [ươn ngan bơtờp gơrề bu ba, sơlơ gơ sồr mblàng yal jơnau pal geh bơta tam gơl bè bơta niam mờ bơta di nàng lơh niam gơnoar broă pơlam gùng, sền gàr bơta kuơ tờm ngan bơh phan lời wơl dê, lơh kơ\ kơl jăp bơta tam klăc dờng, ngui niam rài niam chài Việt Nam li la, bềng rài kis chài rơgơi is jơi bơtiàn dê.

Jăt mò Chu Thị Thu Hằng, Phó Kuang ătbồ mpồl sền swì drơng kơnòl broă sră báo Niam chài, gơrềng tus dùl broă lơh phan lời wơl, ală jơnau cih mờng jrô, gơcèng bơta sền go\ den gơlơh dùl êt ngan wơl. Uă ngan ală jơnau cih ndrờm cih ndrờm gơ\p bal, tơrgùm yal tơngi\t jơnau mờ ală jơnau cih nàng lơh nrơ\t cau, lơh gơ hòi gơ jà cau kờ` lơm. Mò Chu Thị Thu Hằng, đơs: Pal tơnguh uă bơta gi\t wa\ geh kơnòl bơh cau lơh báo dê tu\ cih báo. Phan lời wơl kung là dùl broă lơh krơi is ngan, ờ go\ di là cau lơh báo lơi bơsram 4, 5 nam đại học, lik klờng là gơtùi cih tơn ờ. A` go\ ală cau lơh báo pal geh ală ơdu\ bơto pơlam nền bè broă phan lời wơl. A` là cau sùm cih jơnau den tu\ sền jơnau cih báo, cau lơh báo lơi mờ gi\t wa\ jrô den jơnau cih jrô ngan. Dilah bol he mìng ntoăt jăt broă lơh, dilah he ờ ngan ngồn gi\t wa\ bè phan lời wơl hơ\ mờ bol he lơh ờ go\ bal mờ nùs nhơm geh kơnòl, ờ geh bơta jrô tai den jơnau cih báo bơh bol he dê sùm ndrờm bal mờ jơnau cih báo ndai sơl.

Tu\ do, lơgar he geh pơgăp 120 tơlak nă cau ngui sồ điện thoại ăt tê. Tàm hơ\, 85% ngui điện thoại ngac ngar, lam bồ tàm tiah đah jum măt tơngai lik châu Á. Internet neh geh bơh [òn dờng tus tàm [òn lơgar, tiah kơh bơnơm, tiah sar lơgar ngài mờ Việt Nam gam geh pơgăp 65 tơlak nă cau gam ngui internet, 58 tơlak tài khoản facebook. Bơh ală mpồl tàm internet mpồl bơtiàn, ală jơnau yal bulah di halà tìs, tu\ neh gơhòi gơ jà geh bơta pờ sền den ndrờm digơlan gơ lơh gơ rề uă mìng tàm dùl tu\ tơngai lơyah lơm.

Mblàng yal jơnau pal pơgồp bơnah sền gàr mờ ngui niam bơta kuơ phan lời wơl, lơh tơrmù te\ ală jơnau yal tìs, ờ di, lơh tơn bàs, lơh tơrmù te\ bơta tam cah ngài bơh bơta krơi is tàm bơta đal gi\t bơta kuơ phan lời wơl bơh ală cau kơlôi sơnơng niam chài, mpồl bơtiàn cau tờm dê, năc lòt nhơl kung bè jơnau đơs tàm mpồl bơtiàn. Geh bè hơ\ den sră báo mblàng yal jơnau den hơ\ sồng đơs nền geh gơnoar broă he dê tàm broă lơh bơtàu tơnguh rài niam chài Việt Nam bềng rài kis niam chài is jơi bơtiàn dê, lơh kơ\ kơl jăp bơta tam klăc dờng tàm hìu bơnhă dờng 54 jơi bơtiàn oh mi.

Cau cih VOV4- Cau mblàng Lơ Mu K’Yến