VOV4.K’ho - Cồng nha lùp sền bè broă lơh sa mpồl bơtiàn 53 jơi bơtiàn kòn cau nam 2015 geh Anih duh broă kòn cau mờ đah kờp sền pơgồp bal lơh neh lơh gơs mờ pa geh yal. Do là 1 tàm ală broă lơh drơng mùl màl tus mờ broă kơlôi sơnơng, ai tơl^k gùng dà broă lơh pa bal mờ broă dong kờl jơi bơtiàn kòn cau tàm tơngai tus.

Do là dơ\ sơnrờp Anih duh broă kòn cau mờ đah kờp sền pơgồp bal lơh lùp sền 53 jơi bơtiàn kòn cau tàm 51 càr, [òn dờng bè ală gah tàm rài kis, lơh sa mpồl bơtiàn, den tàng broă kuang bàng lùp sền pal lơh nền nòn bơh tàm broă rơcang lài ngan. Sră lùp sền, sră bơto sồr broă lơh, lơh sră kờp, tơrgùm jơnau tơng^t ntum, hìu, broă lơh lài mờ rơwah broă lùp sền, ai tơl^k khà măt ntum mờ ală [òn lùp sền, sền wơl… ndrờm geh lơh tơlòng. Kuang bàng lơh broă lùp sền geh bơto nền nòn, kờ` g^t tàm broă lùp, hơ jơnau lùp, tơrgùm jơnau tơng^t bơh làng bol kòn cau. Tiến sĩ Phan Văn Hùng, kuang jăt jơng atbồ gah kòn cau, mờ là kuang jăt jơng atbồ anih duh broă kòn cau pà g^t: “Dơ\ lùp sền tơrgùm jơnau tơng^t 53 jơi bơtiàn kòn cau là dơ\ lùp sền kal ke tài ù tiah ơnàng, làng bol mìng kis tàm tiah sar lơgar ngài, broă lòt rê gam uă kal ke. Cau lùp sền kung uă, gah broă lơh kòn cau gơrềng tus mờ uă gah, mpồl, uă kơnă, uă broă lơh krơi is. Mờ ală anih lơh broă sền gàr, ngui kơ\p kờ` uă gah lơh broă, uă khà kờp krơi is”.

Cồng nha dơ\ lùp sền pà go\: tus ngai 1 nhai 7 nam 2015, gùt lơgar geh mờr 13 tơlăk 400 rơbô nă cau là kòn cau. 7 càr geh làng bol kòn cau gal ngan, tàm hơ\ càr Sơn La geh tus 1 tơlăk nă cau.

Rài kis pah nhai bơh 1 hìu làng bol kòn cau nam 2015 geh di pơgăp 1 tơlăk 160 rơbô priă, ờ hềt ndrờm mờ nggùl khà geh bal gùt lơgar dê. Khà hìu rơ[ah là 23,!%, uă rơlao 3,3 dơ\ jăt mờ khà bal gùt lơgar dê là 7%. Tàm hơ\, ală jơi bơtiàn kòn cau Ơđu, Kor, Mảng, Chư\t geh khà hìu rơ[ah uă ngan. Mơya khà rơ[ah uă ngan tàm ală jơi bơtiàn kòn cau geh khà rơ[ah là kòn cau La Hủ, mờr 84%. Dùl bơta pal kah là khà hìu rơ[ah bơh ờ uă jơi bơtiàn kòn cau bè: La Chí, Bố Y, Phù Lá, Rơglai, Mường, Thổ, Kor. Geh jơi bơtiàn kòn cau gơwèt mpồl geh khà hìu rơ[ah ndang mờ geh khà hìu rềp mờ rơ[ah uă bè kòn cau Kor. Geh jơi bơtiàn kòn cau bu\ lah ờ gơwèt mpồl geh khà hìu rơ[ah uă, mơya geh khà hìu rềp mờ rơ[ah uă.

Là kòn cau geh khà hìu rơ[ah uă ngan, kòn cau La Hủ kung geh rơndăp tàm mpồl geh sơnam kis ờ jo\ ngan. Ồng Nguyễn Văn Liệu, kuang jăt jơng atbồ đah kờp sền pà g^t: sơnam kis ală jơi bơtiàn kòn cau là 69,9 sơnam. Mơya rơndăp jăt jơi bơtiàn kòn cau den sơnam kis geh ờ ndrờm bal uă ngan. “Kòn cau Lo geh sơnam kis là 76,2 sơnam. Tàm hơ\ kòn cau La Hủ mìng geh 57,6 sơnam; kòn cau Lự 59,3 sơnam; hơ\ sồng kòn cau Mảng mìng geh 60,2 sơnam”.

Bơto bơtê mờ bơswram kung là gah geh uă khà kờp pal kah ngan. Cồng nha lùp sền kung pà go\: mờr nggùl khà kờp làng bol kòn cau bơsram kai 3, mơya ờ ndrờm bal tàm ală jơi bơtiàn kòn cau. Bè kòn cau Chứt, Mảng, Sơtiêng… geh di pơgăp 10%, ală jơi bơtiàn kòn cau Tày, Si La, Sán Dìu, Bố Y, Lo: bơh 60 tus mờr 80%.

Bal mờ hơ\, khà cau lơh broă neh geh bơsram broă lơh mờ ală cau geh broă lơh bơh 15 sơnam rơlao hờ đang kung ờ geh uă ngan sơl.

Khà kờp geh tơnơ\ mờ dơ\ lùp sền mùl màl bè broă lơh sa mpồl bơtiàn 53 jơi bơtiàn kòn cau, jơnau yal di gơlan ờ hềt geh di pal tài geh uă gah, di pal mờ broă kờ` bơh ală cau, mpồl lơh broă in kờ` g^t. Mơya, gơtùi đơs, ală khà mờ dơ\ lùp sền sơnrờp do bè 53 jơi bơtiàn kòn cau geh là tơngu me kờ` ai tơl^k broă lơh di pal tus mờ broă lơh kòn cau dê, bơ\t bơtàu broă lơh kòn cau di pal rơlao, geh cồng nha rơlao, kờ` tơnguh ndrờm bal rài kis ală jơi bơtiàn kòn cau tàm lơgar Việt Nam dê.

      Cau cih mờ yal tơng^t Ndong Brawl