VOV4.K’ho- Lồi nam 2019, Quốc hội neh ring bal Nghị quyết sồ 88 về rơndăp broă tơrgùm bal tơnguh bơtàu broă lơh sa mpồl bơtiàn tiah kòn cau mờ tiah kơh bơnơm. Chính phủ neh lơh Nghị quyết sồ 12 nàng lơh jăt nghị quyết bơh Quốc hội. Do geh sền là dùl nghị quyết geh kuơ màng ngan, là dùl broă lơh bơh Đảng, di nùs nhơm làng bol.

Pa do, Uỷ ban Dân tộc kung neh lơh broă mờ kuang đơng lam càr Dak Lak nàng sền wơl jơnau yal kơlôi sơnơng geh cồng nha broă lơh jăt jơnau kờ` bơh dà lơgar dê bè broă tơnguh bơtàu lơh sa mpồl bơtiàn tiah làng bol kòn cau mờ tiah kơh bơnơm tơngai bơh nam 2021 tus 2025.

Jăt mờ hơ\, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Chính phủ  sồr càr Dak Lak jào Ban Dân tộc càr là mpồl lơh jăt mờ ring bal jơnau mờ Chính phủ rơwah càr Dak Lak là càr lơh tơrlòng lài. Làng bol kis tàm càr Dak Lak gam kơ\p kờ` tàm nghị quyết do.

                                                      Mò Trần Thị Ánh Hồng hơ jơnau lùp bơh cau lơh [ăo

Neh mu\ tàm kàl prang, mơya suơn tam tòm chi sa plai hìu nhă ồng Y Ken Lưk, kòn cau Rơđê, kis tàm [òn Trí A, xã Krông Na, kơnhoàl Buôn Đôn, càr Dak Lak kung gam hòn gơs niam mờ geh uă plai. Do là cau lơh broă geh pơnrơ ngan tàm [òn do dê, tơl^k broă lơh gơguh jăk ngan tàm broă lơh sa làng bol kòn cau dê.

Ồng Y Ken Lưk pà g^t, geh broă dong kờl bơh gơnoar atbồ bal mờ gah lơh broă geh gơnoar, hìu nhă ồng neh tam gơl 2 lồ ù tam phan ală bơta nàng tam ală bơta tòm chi sa plai bè, kroăc, quýt, plai bung, cèng geh cồng nha lài ngan. Mơya, kờ` lơh broă den pal geh broă ai càn priă [uơn rơlao.

-Geh broă bơto sồr bơh anih lơh broă sa suơn sre den làng bol tàm [òn do lơh tơrlòng ờ uă broă tam gơl phan tam geh cồng nha. Bè sơntìl mờ broă lơh den geh anih lơh broă sa suơn sre ai cau chài tus bơto, bal mờ làng bol sền gàr phan tam, bơto sồr broă lơh ù.

Hợp tác xã geh blơi lài phan geh lơh. Mùl màl den tu\ do, broă càn priă gam uă kal ke. Làng bol kờ` bơcri priă ròng sur, ròng iar, sền gàr phan tam den pal bơcri priă uă. Sră nggal càn priă pal geh ai sră nggal ù tiah, mơya suơn, sre ù lơh sa den ờ uă.

Uă hìu nhă kis tàm xã Krông Na, kơnhoàl Buôn Đôn kung kơ\p kờ` geh lơh jăt broă tam tòm chi sa plai bè hìu nhă ồng Y Ken Lưk kis tàm [òn Trí A dê sơl, mơya broă kal ke là priă bơcri. Bi Y Ka Maleo, kis tàm [òn Trí B geh mờr 2 lồ ù, mơya kung mìng tam bùm blàng, den tàng cồng nha broă lơh sa ờ uă.

                                          Broă tam gơl phan tam bơh hìu nhă ồng Y Ken Lưk

Sền gròi pơrjum Quốc hôi nhai 11 lài do, bi Y Ka g^t là, Chính phủ kờp du\ bơcri 1 rơbô 400 tơmàn đong nàng lơh jăt rơndăp broă tơrgùm bal broă tơnguh bơtàu lơh sa mpồl bơtiàn tiah làng bol kòn cau mờ tiah kơh bơnơm tơngai bơh nam 2021 tus 2030.

Hơ\ là tơngu me tòm nàng làng bol kơ\p kờ` tàm tơngai tus, dà lơgar pơn jăt tai sền gròi bè khà priă nàng lơh sa, ha là lơh hìu măi lơh phan geh lơh bơh broă lơh sa suơn sre tàm do dê nàng ai geh broă lơh làng bol in.

-A` kơ\p kờ` tàm tơngai tus, Đảng mờ Dà lơgar pơn jăt tai bơcri priă ai làng bol kòn cau mờ tiah kơh bơnơm in tơnguh bơtàu broă lơh sa, tơnguh uă rài kis broă lơh sa.

Bè ai càn priă ờ pal geh ai sră ù tiah nàng tam phan mờ ròng phan, ha là lơh hìu măi lơh phan geh bơh bơh broă lơh sa suơn sretàm do nàng blơi phan geh lơh, geh ai broă lơh làng bol in. Bè hơ\, làng bol kòn cau hơ\ sồng geh tơnguh bơtàu.

Dùl bơta ờ di pal [uơn ngan go\ tàm xã Krông Na, kơnhoàl Buôn Đôn, càr Dak Lak dê. Là cau tờm bơh ù tiah geh pơnrơ bè nhơl chờ chài rơgơi mờ sinh thái Bản Đôn, mơya cau kòn cau kis tàm do ờ hềt geh kis mờ broă nhơl chờ, drơng ala.

                                         Bơta niam chài rơgơi cing mồng kơnhoàl Buôn Đôn

Cau năc tus Bản Đôn là kờ` jòi nàng g^t bè tiah chài rơgơi geh uă bơta, uă bơta mờ niam bơne\ bơh làng bol kòn cau kis bơh yau tàm do bè, Lào, Mnông, Rơđê, mơya mùl màl geh ờ uă ngan cau kis tàm do lơh broă tàm gah do. Jơh dùl ròt jòng ală hìu tăc phan geh ràng tơl^k phan l kir bè phan tà`, phan te h jơnau đơs crih kòn cau, sơnơm brê, ndrờm geh cau bơh tàm ală tiah ndai tus kă bro.

Lo\ Bun Chăn Tha Là, kòn cau Lào, kis tàm [òn Trí B kơ\p kờ` broă tơnguh bơtàu lơh sa mpồl bơtiàn, tơmù rơ[ah kơl jăp tàm tiah làng bol kòn cau mờ tiah kơh bơnơm tàm tơngai tus geh bơcri bè priă, jơnau g^t wă bè broă lơh chờ, nàng làng bol tơnguh geh bơta chài rơgơi niam bơne\ să tòm dê:

-Ală bơta phan lời kir tàm do den ờ uă ngan cau kis tàm do tăc tài ờ geh priă. Tàm do, ơruh pơnu lòt bơsram rê uă, mơya ờ dan geh broă lơh, den tàng lòt lơh broă tàm tiah ngài jơh. A` kơ\p kờ` Dà lơgar geh bơcri priă tàm do, dùl tiah nhơl chờ mờ mìng geh cau tàm do lơh broă.

Bè cau kis bơh yau tàm do ơpah hìu, tru\ ală phan sa ờs mờng kòn cau tàm do dê, tơrnờm hơ\ sồng tăc sơnơm brê bơh yau. Đoàn ơruh pơnu bal mờ oh mi cau ùr den geh sùm broă lơh chài rơgơi ală jơi bơtiàn kòn cau tàm do bè tus bal ală mpồl dròng cing, tamya, jòi geh tai priă mờ geh prăp gàr sùm bơta chài rơgơi.

Đơs tus jơnau mùl màl do, ồng Y Lươm Knul, Phó Chủ tịch UBND xã Krông Na, kơnhoàl Buôn Đôn kung gam uă nùs nhơm ờ su\k ơm. Ală nam do, xã kung neh dan mờ gơnoar atbồ kơnhoàl nàng tơnguh bơta geh, bơta pràn bè nhơl chờ chài rơgơi, sinh thái, kuơ màng là ai geh rài kis broă lơh sa làng bol kòn cau kis bơh yau tàm do in.

Làng bol kơ\p kờ` lơh gơs broă nhơl chờ mpồl bơtiàn. Kờ` lơh bè hơ\, Dà lơgar pal geh bơta pràn bơcri priă lơh wơl ală hìu jòng ờs mờng kòn cau dê, ală broă lơh chờ, broă lơh ờs mờng, bal mờ bơhiàn bơh yau làng bol dê. Bơh tu\ hơ\, cau năc ờ mìng tus nhơl sền, sền nàng g^t, blơi phan mờ gam gơtùi ơm bal mờ sền gròi rài kis chài rơgơi niam bơne\ kòn cau kis bơh yau tàm do dê.

Mờ dùl broă lơh ờ gơtùi ờ geh, hơ\ là bơyai lơh lam sồr, bơsram tàp bơta g^t wă lơh broă nhơl chờ, broă drơng ala làng bol in. Ồng Y Lươm Knul, Phó kuang atbồ UBND xã Krông Na kơ\p kờ` Nghị quyết sồ 88 bơh Quốc hội gờ` mu\t tàm rài kis.

-Dan Nghị quyết sồ 88 bơh Quốc hội geh mu\t tàm rài kis làng bol kòn cau tàm tiah do, mờ tơnguh bơtàu broă nhơl chờ tàm tiah do, jăt a` kơ\p kờ` lơh bè lơi geh broă sền gròi, bè tơnguh bơtàu nhơl chờ mpồl bơtiàn “Homestay”, prăp gàr bơhiàn niam nàng drơng cau năc in, yal ală phan geh làng bol lơh gơs; bè tơrnờm, ală phan sa geh lơh bơh phan tam, phan ròng làng bol kis bơh yau tàm do dê. Pal geh broă lam sồr, bơto bơtê ai làng bol kòn cau in nàng tơnguh uă jơnau g^t wă bè broă lơh chờ bè lơi nàng geh priă tàm rài kis.

Bơdìh mờ ală cồng nha lơh geh bơh ală broă lơh dong kờl lời ai làng bol kòn cau in, tu\ do tàm Dak Lak đơs bal, kơnhòal Buôn Đôn đơs is kung gam ua\ bơta geh tơlik tu\ lam lơh jat nghị quyết sồ 88 bơh Quốc hội dê. Cau ai tơnggit jơnau đơs do geh dơ\ boh bơr mờ mò Trần Thị Ánh Hồng, Kuang atbồ Phòng Dân tộc kơnhòal Buôn Đôn, càr Dak Lak bè ală broă do.

Ơ mò, tàm ală nam do, broă lơh dong kờl kòn cau bơh Đảng mờ Dà lơgar dê geh lam lơh geh cồng nha ngan tàm càr Dak Lak đơs bal mờ kơnhòal Buôn Đôn đơs is. Bulah bè hơ\, rài kis làng bol kòn cau tàm kơnhòal dê kung gam ua\ kal ke, pal pơn jat tai bơsong?

Mò Trần Thị Ánh Hồng: Gơ wèt mờ tơngai bơh nam 2016 tus nam 2020, broă lam lơh broă dong kờl kòn cau tàm kơnhòal Buôn Đôn neh lơh geh ua\ ngan cồng nha. Ală broă lơh geh bơcri pria\ kơnhòal in den neh tus mờ làng bol mờ lơh geh cồng nha. Pơn yơu bè broă lơh tơrmù r[ah kơ\ kơljap, broă lơh dềt 135, broă lơh 755, broă lơh 2085, broă lơh 102… Ală broă lơh do neh pơgồp bơnah dong kơnhòal Buôn Đôn pah nam tơrmù 3% khà hìu bơnhă r[ah tàm gùt kơnhòal, tàm hơ\ geh 3,5% là hìu bơnhă r[ah cau kòn cau.

Ơ mò, tơ nơ\ tu\ Quốc hội ring bal Nghị quyết sồ 88 bè rơndap broă lơh bal bơtàu tơnguh lơh sa mpồl bơtìan tiah làng bol kòn cau mờ tiah kơh bơ nơm, Chính phủ neh geh Nghị quyết sồ 12 nàng lam lơh jat, làng bol tàm kơnhòal dờp jơnau yal do mờ nùs nhơm bè lơi, ơ mò?

Mò Trần Thị Ánh Hồng: Tơ nơ\ tu\ geh Nghị quyết sồ 88 den gơ wèt mờ làng bol Buôn Đôn, tàm hơ\ ua\ ngan là làng bol kòn cau, jat a` go\ den làng bol gam kơp gơn ngan tàm nghị quyết do. Tài do gơtùi đơs là 1 nghị quyết dờng ngan gơ wèt tus mờ Chính phủ, sền gròi tus làng bol kòn cau mờ tiah kơh bơ nơm. Gơ wèt mờ nghị quyết do den làng bol gam kơp gơn tàm broă lam lơh jat nàng gơtùi tơnguh niam rài kis làng bol dê; kươmàng là gơ wèt mờ làng bol kòn cau tàm tiah ua\ kal ke bè kơnhòal Buôn Đôn đơs is mờ gùt lơgar đơs bal.

Bơh lài tus tu\ do, Quốc hội, Chính phủ neh geh ua\ nghị quyết, broă lơh ai tơnggo\ broă lơh dong kờl bơh Đảng mờ Dà lơgar dê lời ai tiah làng bol kòn cau mờ tiah kơh bơ nơm in, ai gơ wèt mờ Nghị quyết sồ 88 dơ\ do, geh bơta lơi pa pal sền gròi, ơ mò?

Mò Trần Thị Ánh Hồng: Lài do, bol he bơt bơtàu ua\ ngan broă lơh, mơya dềt mờ rah rài. Ai gơ wèt mờ Nghị quyết sồ 88 dơ\ do den bol hi go\ geh ală bơta pràn, hơ\ là tơrgùm ală bơta pràn nàng bơtàu tơnguh, ua\ ngan là tơnguh niam rài kis làng bol in. Bơta cau lơh broă là bơta lài ngan mờ bol hi sền gròi. Tài bè tiah kơnhòal Buôn Đôn là tiah ua\ kal ke, den bơta pràn tàm [òn lơgar ndrờm bè ờ geh. Tàm nghị quyết do bol hi go\ bơta pràn bơh dà lơgar dê là dờng ngan. Kơp kờ` geh tam pà ai càr Dak Lak in đơs bal mờ kơnhòal Buôn Đôn in đơs is bơta pràn tơl dờng ai kấp hơ đơm in lơh jat geh cồng nha rlau. Broă mờ bol hi sền gròi tai là broă lam lơh jat tàm kấp hơ đơm. Kơp kờ` tu\ Nghị quyết ai tơlik den ală sră nggal, broă dong kờl gơ jat bal di tu\, ring bal nàng lời ală cau lam lơh jat tàm kấp hơ đơm bè bol hi gơtùi lơh jat ngan ngồn mờ broă lơh tàm dà lơgar ai tơlik.

Là kơnhòal tiah nhàr dà lơgar, geh gal làng bol kòn cau gam ua\ kal ke, bè hơ\ jat mò, tu\ lơh jat nghị quyết sồ 88 bơh Quốc hội dê kung bè broă lơh jơnau kờ` dà lơgar bơtàu tơnguh lơh sa mpồl bơtìan tiah làng bol kòn cau mờ tiah kơh bơ nơm den geh bơta lơi pal sền gròi?

Mò Trần Thị Ánh Hồng: Gơ wèt mờ kơnhòal Buôn Đôn den broă lơh sa sươn sre mơya ù tiah ro kơnra`, den tàng bơta ai geh broă lơh gơ wèt mờ làng bol kòn cau đơs is, làng bol đơs bal là bơta jal mhar ngan. Tài geh broă lơh den làng bol hơ\ sồng gơtùi gàr kơ\ kơljap rài kis, bơtàu tơnguh rài kis. Den tàng bơh nghị quyết do gơtùi bơcri pria\ ai dùl broă lơh dờng in gơ wèt mờ kơnhòal Buôn Đôn, pơn yơu bè lơh hìu ma\i nàng ai geh broă lơh ai cau lơh broă tàm Buôn Đôn in.

Buôn Đôn là kơnhòal geh bơta pràn bè bơtàu tơnguh nhơl chờ brê bơ nơm, niam chài. Mơya mùl màl den bol he ờ hềt gơtùi lơh gơlik broă lơh ai làng bol kòn cau in tàm gah do. Dan mò mblàng loh rlau tai bè bơta do?

Mò Trần Thị Ánh Hồng: Pa do kung neh geh ală nghị quyết bè bơtàu tơnguh nhơl chờ, nàng kờ` ai geh broă lơh làng bol in, hơ\ là geh kis bè nhơl chờ mờ geh pria\ bơh nhơl chờ. Bulah bè hơ\, bơta pràn bơh kơnhòal Buôn Đôn dê ngan ngồn là ờ hềt geh. Broă lơh nhơl chờ bơh kơnhòal dê sơn đờm bơh nam 2021 là geh lơh niam wơl ală tiah nhơl chờ nàng kờ` gơ hòi gơ jà nac nhơl chờ mờ ai geh broă lơh làng bol in, mơya pria\ bơcri tàm ală broă lơh do den dờng ngan. Den tàng tàm  ală rơndap broă dềt bơh Nghị quyết sồ 88 dê den gơtùi tă pơgồp tàm broă lơh bơtàu tơnguh nhơl chờ, bơh hơ\ ai geh broă lơh làng bol in là kuơmàng ngan. Jat a` go\ den Dak Lak lam lơh ală broă lơh dong kờl geh cồng nha ngan. Bol hi kung kơp kờ` nghị quyết do gơtùi lơh tơrlòng lài tàm Dak Lak nàng lam lơh ua\ ai gùt lơgar in.

Ơi, dan ưn ngài mò.

Cau mblàng Ndong Brawl mờ K’Duẩn