VOV4.K’ho - Tàm lơh chờ kơphe Buôn Ma Thuột dơ\ 7, nam 2019 bơdìh mờ broă yal khà măt kơphe Buôn Ma Thuột, hòi jà bơcri priă, yal nhơl chờ, càr Dak lak sền gròi ngan tus mờ broă bơ\t bơtàu gùng dà broă lơh ai mpồl lơh broă, cau dùl nă să tơnguh bơtàu lơh sa mờ tus bal drà kă bro kơphe bơkah.

Broă lơh do kơ\p kờ` geh pơgồp bal tàm broă tơnguh khà kuơ măt kă bro kơphe Buôn Ma Thuột mờ ai geh gùng dà broă lơh pa ai kơphe Việt Nam in tàm drà kă bro dunia.

                                                            Kơphe Buôn Ma Thuột

Bi Tạ Duy Thanh, kis tàm xã Ea Tân, kơnhoàl Krông năng geh 3 lồ suơn kơphe. Lài do, bi tam jăt broă lơh bè ờs, kơnờm uă ngan mờ trồ tiah bal mờ khà priă tàm drà kă bro dê, den tàng bu\ lah bơcri priă uă mơya cồng nha lơh sa geh ờ uă.

Nam 2015, bi Thanh mu\t bal mờ Hợp tăc xã Ea Tân kờ` tơnguh bơtàu kơphe bơkah. Is mờ broă lơh, lơh gơs kơphe bè ờs, jơi kơphe niam, kơphe bơkah geh tam pal geh lơh nền nòn rơlao, mơya neh cồng wơl bi in priă uă rơlao 3 dơ\ jăt mờ lơh sa bè ờs.

-Kơphe bơkah do pal p^c dum tus 90%, lài do jăt broă lơh là p^c plai gam lir rơlao, bơh tu\ mu\t bal tàm broă lơh kơphe bơkah do, p^c plai pal neh dum 90% rơlao hờ đang, dơ\ 2 là ngui phơng di mờ khà uă geh ai bal mờ bơta pràn den tàng gơmù ngai lơh broă bal mờ priă tă.

Công ty TNHH MTV tăc mờ blơi kơphe mờ lơgar bơdìh ngai 2 nhai 9 càr Dak Lak là công ty lam lài tàm broă lơh kơphe bơkah. Lài ngan, mờ khà măt “Fine Robusta Buôn Ma Thuột”  công ty do neh tăc tàm drà kă bro di pơgăp 30 tấn kơphe bơkah ală bơta mờ khà priă gơguh tai di pơgăp 40% pơn drờm mờ khà priă tàm drà kă bro.

                                                                          Kơphe bơkah

Đơs bè bơta pràn tơnguh bơtàu kơphe bơnah, ồng Lê Đức Huy, Phó kuang atbồ Công ty TNHH MTV tăc mờ blơi kơphe mờ lơgar bơdìh ngai 2 nhai 9 đơs là, càr Dak Lak mìng rơ\p mu\t lơh geh bơta pràn gam uă ngan do, mờ bă ù, khà lơh geh ờ hềt uă. Kờ` kơphe bơkah càr Dak lak g^t tus uă tàm drà kă bro, làng bol bal mờ anih lơh sa kă bro pal sền gròi rơlao tus mờ phan bơna, broă lơh bal mờ bơ\t bơtàu broă tơnguh bơtàu di pal kờ` tơnguh uă tơl ală bơta, bơta niam, bơngă pin dờn bơh kơphe Việt Nam dê:

-Kờ` pờ ơnàng rơlao tai, he pal đơs là bơta niam bơh jơh ală kơphe Việt Nam he dê ờ mìng geh bè khà uă mờ gam wèt tus bè bơta niam tai den tu\ hơ\ ală cau blơi lơgar bơdìh neh blơi kơphe bơkah tàm ală lơgar ndai tàm châu Phi, Indonesia, tàm lơgar Ấn Độ… den ală cau hơ\, hơ\ sồng jòi tus lơgar Việt Nam sền lơgar Việt Nam là dùl anih ai kơphe bơkah dunia in, tu\ hơ\ broă kờ` geh uă, he chồl pràn broă lơh sa.

A` kơlôi là di lah kờ`, di gơlan lơgar Việt Nam geh lơh kơphe bơkah di pal mờ broă broă kờ` bơh dunia.

Jăt ồng Trịnh Đức Minh, Chủ tịch mpồl tam klăc kơphe Việt Nam Buôn Ma Thuột yal, drà kă bro kơphe bơkah geh crơng gơs pơgăp mờ do di 30 nam, lài ngan là tàm lơgar Mỹ, tơnơ\ mờ hơ\ là ală lơgar châu Âu, lơgar Nhờk… bơnah drà kă bro bơta kơphe do geh di pơgăp 2% tàm khà kờp kơphe dunia dê.

                                                                            Kơphe bơkah

Bu\ lah bè hơ\, drà kă bro bơta kơphe do ờ uă mơya neh cèng geh uă bơta kuơ, uă rơlao bơh 5 tus 10 dơ\ jăt mờ tơl bơta kơphe. Tàm càr Dak Lak, tàm kàl lơh sa 2017 – 2018, mpồl tam klăc kơphe Buôn Ma Thuột neh ai 130 bơta kơphe tàm tiah tam kờ` ală cau jăk chài tơlòng hùc kờ` g^t bè bơta bơkah.

Cồng nha, geh rơlao 10% bơta kơphe geh điểm tơlòng hùc 80 điểm rơlao hờ đang mờ gơtùi lơh gơs kơphe bơkah. Do là gùng dà broă lơh kờ` tơnguh bơta kuơ khà măt kă bro ai kơphe Buôn Ma Thuột in. Mờ broă geh bơh kơphe bơkah gam pơgồp bal tàm broă tơnguh cồng nha broă lơh sa cau tam kơphe in tai.

-Lài do he lơh đah kơphe kă bro bè ờs, lơh kơphe kơl jăp, tu\ do kơphe bơkah là đah he lơh tai. Jòi broă kờ` tơnguh uă bơta kuơ kơphe Việt Nam. Kuơ màng là pơgồp bal broă kă bro tơn bơh cau tam mờ ală cau kờ` blơi kơphe bơkah, ală hìu coh, măi kờ` blơi kơphe bơkah.

Dơ\ 2 là ai geh bơta pràn ală cau lơh geh ală kơphe geh bơta niam uă.

Dơ\ 3 là ai geh drà kă bro, dùl anih bơh broă lơh sa tus mờ broă tăc kơphe bơkah ờ mìng tàm lơgar mờ geh tăc tus mờ lơgar bơdìh.

Ồng Nguyễn Hải Ninh, Phó Chủ tịch UBND càr Dak Lak lài do đơs là, kơphe gam là phan tam geh bơta pràn mờ là phan tăc mờ lơgar bơdìh tòm ngan càr Dak lak dê.

Càr Dak lak geh sền kuơ tàm broă tơnguh uă bơta niam, tơnguh bơtàu uă rơlao tai ală tiah tam kơphe bơkah; tơnguh broă hòi jà ală anih lơh sa kă bro tus bal tàm broă lơh gơs niam, chồl pràn broă tăc tàm drà kă bro tàm lơgar; chồl pràn broă dong kờl kơphe geh măt ù tiah Buôn Ma Thuột tàm ală drà kă bro lơgar bơdìh:

-Dơ\ do bol a` tơnguh bơtàu drà kă bro kơphe bơkah. Do là broă kờ` tăc mờ broă kờ` bơh dunia dê. Dơ\ 2, bol a` kờ` tơnguh bơtàu kơphe bơkah tài bơta kuơ geh uă.

Di lah he tam uă kơphe mờ tăc mờ lơgar bơdìh uă kơphe bè hơ\ den ờ sền kuơ tus mờ drà kă bro do den cau gơbàn hoàc huơr uă ngan gam là làng bol.

Den tàng, bol a` kờ` dơ\ do yal drà kă bro kơphe bơkah kờ` dunia in g^t là, kơphe tăc mờ lơgar bơdìh là kơphe ơm dơ\ 2 dunia, mơya kung geh bơphe bơkah.

Kơphe bơkah gam là gùng dà broă tơnguh bơtàu pa tàm lơgar Việt Nam. Di lơh chờ kơphe mờr tus, kung là dơ\ kờ` càr Dak Lak tơl^k ală cồng nha tơnguh bơtàu lài ngan jăt broă lơh do dê.

Hơ\ sồng bơh tu\ do, kơphe bơkah càr Dak Lak đơs is, lơgar Việt Nam đơs bal, geh uă tàm drà kă bro tàm lơgar mờ rơhời tus bal mờ drà kă bro dunia.

Cau mblàng Ndong Brawl