VOV4.K’ho - Tềng bơta gơbàn kal ke bơh kòp mprơm gơlik mhàm, pa do anih duh broa\ làng bol càr Daklak neh crơng gơs 3 mpồl lơh broa\ geh gơ rềng bal mut lơh broa\ lòt sền, sền gròi broa\ lơh  rcang sơndra\ kòp mprơm gơlik mhàm tàm 15 kơnhoàl, [òn drà, [òn dờng bơh càr dê.

            Mpồl lơh broa\ geh gơ rềng bal sồ 3 bơh bác sĩ Doãn Hữu Long atbồ gah lơh sơnơm càr Daklak lơh kuang lam bồ neh bal mờ ơla mat ờ ua\ gah, sơnah lơh broa\ geh lòt  sền tàm 5 kơnhoàl, geh: M’Drak, Ea Kar, Krông Ana, Cư\ Mgar mờ Krông Bông. Do  drờm la ala\ kơnhoàl geh cau kòp mprơm gơlik mhàm ua\ rlau ua\ dơ\ pơndrờm mờ bal tu\ mờ nam 2015.

            Bác sĩ Doãn Hữu Long atbồ gah lơh sơnơm càr Daklak, ai git:“Dơ\ lòt sền geh ala\ gah lơh broa\ bal dơ\ do kuơ màng ngan. Lài jơh la gơ geh ai go\ tềng: Broa\ rcang sơndra\ kòp mprơm gơlik mhàm geh bơh bơta tus bal bơh jơh mờ gùt mpồl bơtìan mờ nền nòn ngan la bơh ala\ gah, sơnah lơh broa\. Dơ\ 2 la kòp mprơm gơlik mhàm nam do gơbàn ua\ ngan mờ, tu\ gơbàn ua\ ngan  kòp bơh geh sền jat bơh gah lơh sơnơm tàm ua\ nam la nhai 9 tus nhai 10, tu\ do gam la nhai 9 mờ bơta kòp neh gơbàn ua\ ngan kal ke bơh 2,3 nhai do”.

            Mpồl lòt sền neh bal mờ atbồ gơnoar atbồ [òn lơgar, gah lơh sơnơm,  mờ Mpồl đơng lam rcang sơndra\ kòp bơh ala\ [òn lơgar neh tus tơl hìu làng bol nàng lòt sền broa\ lơh kloh hìu đam,  tiah ơm  kis, phan đơ dà,  git wa\  mờ geh git  rcang sơndra\ kòp...Mùl màl geh ai go\,  rlau mơ gùl hiù  nha\ làng bol neh geh lòt sền drờm  geh kih dà tàm ala\ phan gơ kờn dà, ua\ ngan la  tàm ala\ khàp tam chi bơka, tơnau dà  nhrù dềt, gri bơkàu ơn tềng jơnang duh khoai,  khay dà tơnơ\ tùh mriềt, kong  rơndeh neh klar...

            La tiah geh cau gơbàn kòp ua\ ngan tus 2 dơ\ pơndrờm mờ bal tu\ mờ nam lài, kơnhoàl M’Drak neh lơh ngan ala\ broa\ rcang sơndra\ kòp mprơm  gơlik mhàm, tàm hơ\ geh sền kuơ ngan broa\ mblàng pơlam. Bulah bè hơ\,  bơh  geh sền gròi,  khà phan  ơn dà tàm ala\ hìu nha\ geh kih dà gam ua\ ngan. Mò Phan Thị Dũng cau lơh broa\ bal lơh sơnơm tàm [òn gùng drà 9, [òn drà M’Drak, kơnhoàl M’Drak đơs:“Git wa\ sền gàr pràn kơdang sa\ ja` bơh làng bol dê niam ngan. Đơs bal lơh kloh bơh tàm gùng [òn tus tàm hìu, ua\ ngan cau neh mut lơh niam. bal mờ hơ\, kung gam geh ờ ua\ cau gam ờ git wa\, lài jơh la khi đơs ờ ru tàm broa\ lơh sa,  dơ\ 2 tai la broa\  đơs tơng kah  ua\,  mờ sùm đơs lài den khi hiu\ gơ tơnơ\”.

            Bơh geh sền gròi, ua\ ngan  làng  bol geh git wa\ bè kòp mprơm gơlik mhàm, mơya gam ờ  sền, ờ hềt lơh kràn ala\ broa\  lơh rcang sơndra\ kòp, bè gơsơt kih dà, gơsơt sơmac, tu\ gơbàn duh sa\ sùm  blơi sơnơm hùc is mờ ờ tus hìu sơnơm sơm kòp.

            Kung tàm dơ\ do,  mpồl lòt sền  bơh ala\ gah lơh broa\ sa neh cih dờp ua\ ngan jơnau đơs bơh gah lơh sơnơm [òn lơgar bè ala\ kal ke tàm broa\ lơh rcang sơndra\ kòp, bè: ờ ua\ hìu nha\ làng bol ờ lơh broa\ bal tàm bơta bồm sơnơm  gơsơt sơmac, bơta tus bal  bơh ala\ gah, sơnah lơh broa\ tàm mpồl bơtìan gam ờ lơh ua\, gam geh sơnơng khat lời cau lơh sơnơm tus bơsong.

            Lơh broa\ tàm ala\ [òn lơgar, bác sĩ Doãn Hữu Long sồr gah lơh sơnơm pơnjat tai geh lơh pràn mblàng pơlam, bơtàu tơngguh git wa\ làng bol in, geh lơh bal git go\ mờ bơsong tềng gơbàn kòp, ba` lời kòp bơtờp, gàr niam broa\ lơh sơm kòp  cèng mo tus hìu sơnơm,  sơm kòp. Ồng Doãn Hữu Long kung neh hòi jà bơta tus bal bơh gơnoar atbồ [òn lơgar tàm broa\ lơh lam sồr ala\ gah, sơnah lơh broa\, mpồl bơtìan,  mờ gùt mpồl bơtìan at tê bal rcang sơndra\ kòp. Mpồl đơng lam rcang sơndra\ kòp bơh tơl [òn lơgar  kờ` bơyai lơh tus sền, sền gròi ai ngai du\ tàm [òn lơgar mờ lơh glài ala\ cau  geh lơh tìs.

            Bác sĩ Doãn Hữu Long atbồ gah lơh sơnơm càr Daklak, đơs: “Broa\ lơh sơndra\ kòp mprơm gơlik mhàm pal geh bơta lơh jat bal bơh gùt gùng dra\ bal, ngan la làng bol. Tài nàng sang tiah tap, diah kòn bơh  sơmac den mìng làng bol geh tus bal hơ\ sồng gơtùi bơsong geh jơh,  ai gah lơh sơnơm den  mìng dong broa\ bè   git  lơh nàng jơh bal mờ ròt gùng dra\ bal tus bal tàm broa\ lơh rcang sơndra\ kòp”.

            Bơh bồ sơnam tus tu\ do,  gùt càr Daklak neh git  geh mờr 8.500 na\ cau gơbàn kòp mprơm gơlik mhàm, gơguh rlau 10 dơ\ pơndrờm mờ bal tu\ mờ nam lài, tàm hơ\ neh geh 1 na\ cau neh chơt. Tu\ do, kòp gam ờ hềt geh sơnơm vaccine rcang sơndra\ kòp mờ sơnơm sơm kòp ba\ tàm. Den tàng, nàng rcang sơndra\ kòp, broa\ lơh niam ngan rlau  jơh la  ba` lời ala\ anih deh dùh rơ\ rài bơh sơmac, pleh  ba`  lời sơmac kap,  gơsơt kih dà.

                             Cau cih mờ yal tơnggit K’ Brọp