VOV4.K’ho - Gơklăc lu\ tàm leh là 1 tàm ală kòp mờng gơbàn ngan tàm ală kòp tàm gùng dà đồm mờ làng bol mờng lời gơbàn jroă ngan hơ\ sồng tus hờ hìu sơnơm sơm kòp, lơh kòp do gơbàn jroă rơlao…

Geh ờ uă cau gơbàn gơklăc lu\ tàm leh di gơlan lơh gơbàn ờ pràn leh lơh broă di lah ờ sơm kòp di tu\. Gơklăc lu\ tàm leh lời jo\ ir kung lơh gơbàn tus mờ leh.

Bơta tơngo\ tu\ gơbàn gơklăc lu\ tàm leh: Ală dơ\ jê tềng bu\t tu\ gơklăc lu\ tàm leh gơlơh bè ờ g^t đal mờ ală bơta jê bơh kòp ndai. Tài bè hơ\, tu\ gơbàn jê bu\t den pal kham mơ kờ` geh bác sĩ kham, di lah geh pin pơrdah gơbàn gơklăc lu\ tàm leh den pal siêu âm, chụp X-quang mơ kờ` geh sơm kòp di tu\.

Bơta gơbàn:

-Tài đồm ờ uă.

-Broă pơgồp bal bơh vi trùng tu\ chơ\t geh tơl^k tàm gùng dà đồm ha là bơh ală bơta phan kră tàm dà đồm… lơh gơbàn geh pơnai kră kờ` ală bơta phan ndai pơgồp bal gơs lu\.

-Tài hùc ờ uă dà, tài trồ tiah kơnra` duh, roh dà, ờ geh dà kơl hề lơh gơbàn gơmù dà tàm dà đồm.

-Tài broă sào sa, tài kòp, tài hùc sơnơm… lơh ală bơta phan bè canxi, uic, oxalat tàm dà đồm uă ir.

Broă sơndră mờ broă sào sa di pal gơwèt mờ cau gơbàn kòp gơklăc lu\ tàm leh:

-Hùc uă dà (Do là bơta kuơ màng ngan): Pal hùc di pơgăp bơh 2 tus 3 lít dà pah ngai). Geh tam pà hùc ndrờm uă dơ\ tàm ngai). Hùc uă dà geh dong kờl ờ gơbàn gơklăc lu\ tàm leh mờ dong kờl tơl^k ală gar lu\ dềt di lah neh geh.

-Sa bơsàp, sa ờ uă  poăc phan ròng: Phan sa geh ờ uă boh, sa ờ uă ală bơta poăc. Gơtùi sa ka kờ` ơla mờ poăc. Kati, tàm sa di mơ.

-Sào sa di pal phan geh canxi bè: Dà toh, [ơ, phomai…Pah ngai gơtùi hùc di pơgăp 3 ly dà toh ris. Ba` wèr uă ir ală phan sa geh canxi, lơh sa bồ gơbàn rơbă ntìng.

-Tơmù ală phan sa geh uă oxalat bè: Dà ce bơtang ir, kơphe, chocolate, [òk lơ\, ngũ cốc, biăp lơpuơn…

-Pal hùc uă dà plai kroăc, dà plai ca`, dà plai bung ris: ală dà hùc do geh uă citrat dong kờl sơndră mờ gơbàn gơklăc lu\ tàm leh.

-Pal sa uă biăp ris: dong kờl tơrdih phan sa mhar, tơmù ngui ală phan lơh gơbàn gơklăc lu\ tàm leh.

-Ba` sa uă phan sa geh purin lơh gơbàn gơklăc lu\ tàm leh bè: kra rì, poăc ro, kati ro, lạp xưởng, ală bơta phan lơh sràt, pròvc sur, pròc kơnrồ…

Sa uă ir dà tơngi là bơta tòm lơh gơbàn gơklă lu\ tàm leh. Tài phan sa geh uă protit mờ chất béo geh lơh gơguh tai khà cholesterol tàm dà plai măt, lơh gơbàn gơklăc lu\ tàm leh.

Den tàng, kờ` pleh mờ broă gơbàn gơklăc lu\ tàm leh, he pal tơmù ală phan sa geh uă cholesterol uă bè poă tơngi, klung klờm phan ròng, tăp ka, tàm, kơnồng tăp… Mờ pal sa uă biăp, plai chi tis mờ ờ uă phan sa geh lơh gơmù cholesterol bè: tỏi, han tây, bơsềt rơhe, bơsềt mhơr…