VOV4.K’ho - Gơklăc lu\ tàm leh là dùl tàm ală kòp mờng gơbàn ngan tàm ală kòp gơklăc lu\ tàm gùng tiết niệu. Tàm tu\ hơ\, làng bol mờng lời tus tàm tu\ jroă hơ\ sồng tus hờ hìu sơnơm sơm kòp, lơh gơbàn hoàc huơr uă ngan…

Geh ờ uă cau gơbàn gơklăc lu\ tàm leh di gơlan gơbàn ờ pràn leh di lah ờ sơm kòp di tu\. Gơklăc lu\ ơm jo\ ir tàm leh kung lơh gơbàn aniai tus mờ leh.

Bơta tơngo\ tu\ gơklăc lu\ tàm leh: ală dơ\ jê tềng bu\t tu\ gơbàn gơklăc lu\ tàm leh ndrờm ờ g^t đal mờ ală dơ\ jê bơh ală kòp ndai. Den tàng, tu\ neh gơbàn jê bu\t he pal lòt kham mơ kờ` geh bác sĩ sền g^t kòp, di lah gơbàn gơklăc lu\ tàm leh den pal geh siêu âm, chụp X-quang kờ` sơm kòp di tu\.

Bơta gơbàn:

-Tài đồm ờ uă ir.

-Broă pơgồp bal bơh vi trùng tu\ chơ\t gơl^k tàm gùng dà đồm ha là bơh ală bơta phan [ơ\ tàm dà đồm…lơh gơklăc dùl pơnai kră nàng ală phan do gơklăc bal lơh gơs lu\.

-Tài hùc ờ uă dà, tài trồ tiah duh, roh dà, ờ gơl^k kơl hề lơh gơbàn gơmù dà đồm.

-Tài broă sào sa, tài kòp tê jê să, tài hùc sơnơm…lơh khà ală bơta phan bè canxi, uric, oxalat tàm dà đồm uă ir.

Broă sơndră mờ broă sào sa gơwèt mờ cau gơbàn kòp gơklăc lu\ tàm leh:

-Hùc uă dà (do là bơta kuơ màng ngan): pal hùc bơh 2 tus 3 lít dà pah ngai (tam pà hùc ndrờm bal uă dơ\ tàm ngai). Hùc uă dà geh dong kờl pleh mờ gơklăc lu\ tàm leh mờ dong kờl tơl^k ală gar lu\ dềt di lah geh.

-Sa bơsàp, sa ờ uă poăc phan ròng: sa phan ờ uă boh, sa ờ uă ală bơta poăc. Gơtùi sa ka ơla mờ poăc. Kati, tàm gơtùi sa di mơ.

-Sào sa, hùc dà di pal ală bơta phan geh canxi (bè: dà toh, [ơ, phomai…): pah ngai gơtùi hùc 3 ly dà toh ris. Bu\ lah bè hơ\, ba` wèr uă ir ală phan sa geh canxi, lơh să jan gơbàn rơpă ntìng.

-Sa, hùc ờ uă ală phan geh uă oxalat bè: dà ce kơ\t, kơphe, chocolate, [òk lơ\, ngũ cốc, biăp lơpuơn…

-Pal hùc uă dà plai kroăc, dà plai ca`, dà plai bung ris: ală bơta dà hùc do geh uă citrat dong kờl sơndră mờ broă gơklăc lu\ tàm leh.

-Pal sa uă biăp ris: dong kờl tơrdih phan sa mhar, gơmù ngui ală bơta phan lơh gơbàn gơklăc lu\ tàm leh.

-Ba` sa uă phan sa geh purin lơh gơklăc lu\ tàm leh bè: ka rì, poăc ro, kate ro, lạp sưởng, ală bơta dà màn, pròc sur, pròc kơnrồ…

Sa uă ir phan geh tơngi là bơta tòm lơh gơbàn kòp gơklăc lu\ tàm leh. Tài ală phan sa geh uă protit mờ chất béo lơh gơguh tai khà cholesterol tàm dà plai măt, lơh gơklăc lu\. Den tàng, kờ` pleh mờ broă gơklăc lu\ tàm leh, pal tơmù ală bơta phan sa geh cholesterol uă bè poăc tơngi, klung klờm phan ròng, tăp ka, tàm, kơnồng tăp iar… mờ pal sa uă biăp, kơnuh, plai chi ris bal mờ ờ uă phan sa geh lơh gơmù cholesterol bè: tỏi, han tây, bơsềt, bơsềt mhơr…

Cau mblàng Ndong Brawl