Ngai do, mu\t pơrjum dơ\ 8, Gơnoar ala măt dà lơgar kơnă 13. kờ` rơcang tus mờ pơrjum dơ\ 8, gơnoar ala măt dà lơgar kơnă 13, tàm tơngai pa do, tàm ală càr Tây Nguyên, ală mpồl kuang bàng tàm Gơnoar ala măt dà lơgar neh bơyai tìp mờ cau te\ khà. Geh uă jơnau đơs jơh nùs bơh cau te\ khà Tây Nguyên dê kờ` pơyoa tus mờ pơrjum dơ\ 8, Gơnoar ala măt dà lơgar kơnă 13.
Tàm càr Lâm Đồng, mpồl kuang bàng tàm Gơnoar ala măt dà lơgar kơnă 13, càr Lâm Đồng neh tìp mờ cau te\ khà tàm [òn dờng Bảo Lộc, kơnhoàl Di Linh, Dà Huoai. Tơnơ\ mờ tu\ neh iăt broă lơh tàm pơrjum dơ\ 8, Gơnoar ala măt dà lơgar kơnă 13, mờ yal tơrgùm bal bè broă lơh sa-mpồl bơtiàn gùt lơgar mờ càr Lâm Đồng dê tàm 9 nhai bồ nam 2014, cau te\ khà neh geh uă jơnau đơs kờ` pơgồp bal bè ală broă gơrềng tus mờ broă tơnguh bơtàu lơh sa-mpồl bơtiàn mờ rài kis làng bol tàm càr tu\ do. Tàm hơ\, ală broă geh sền gròi bè: lơh gùng lòt tàm [òn gam lơyaì; làng bol tìp kal ke tus mờ broă kham, sơm kòp mờ sră kham sơm kòp ờ sa priă; broă jàu ù, jàu brê anih lơh sa kă bro in tam brê mơya tam kơphe, tàm tu\ làng bol gam ờ tơl ù lơh sa, pal lơh broă broă dong kờl tus mờ cau geh màng mờ dà lơgar bal mờ cau gơtìp sơnơm khih tàm rài tam lơh, lơh aniai…
Tàm càr Daklak, tàm ală dơ\ tìp mờ cau te\ khà, mờ broă lơh mùl màl tàm càr do dê, càr Daklak đơs là, adăt ù tiah nam 2013 geh tơl^k ală rơndăp broă bơcri priă pal tam pơlòng blơi priă ngui ù, mơya tus mờ ală rơndăp broă tàm tiah sar lơgar ngài den kơrnoăt do kal ke lơh jăt, Gơnoar atbồ lơgar pal gờ` geh kơrnoăt mùl màl ală cau lơi ờ pal pơlòng priă blơi ù.
Tàm gah ù tiah, tu\ do geh uă hìu nhă ờ geh priă kờ` ai sră ngui ù. Khà priă geh tơl^k dồs tus rơlao 560 tơmàn priă mờ geh kờp priă cồng di lah dồs uă ir tơngai. Càr Daklak đơs là, tơl^k khà priă cồng do là ờ di pal, dan mờ Gơnoar atbồ lơgar sơbì, mìng geh kờp khà priă ù brê tam càr dê kung gam kal ke, tài kơrnoăt sồr sồ 1685 bơh kuang gơs gơnăp gơnoar atbồ hờ đang rơlao jơh dà lơgar tơl^k bè broă tơnguh đơng lam lơh jăt ală broă sền gàr brê, kơrian broă lơh aniai brê. Ồng Bùi Thanh Lam, Gơnoar atbồ gah phan geh is mờ tiah kis càr Daklak đơs: “Kơrnoăt sồr bơh Gơnoar atbồ lơgar là tus mờ ù tam brê là ơm ing ală rơndăp broă lơh gơrềng bal, tàm hơ\ geh bal broă lơh di pal, broă tam gơl ngui ù. Den tàng, ală rơndăp broă tu\ do càr dê gam hòi jà bơcri priă, mơya jăt kơrnoăt sồ 1685 bơh Kuang gơs gơnăp gơnoar atbồ hờ đang rơlao jơh dà lơgar dê den ờ gơtùi lơh. Tu\ do den adăt ù tiah nam 2013 neh tơl^k, ală kơrnoăt sồr bơh Gơnoar atbồ lơgar neh tơl^k kờ` lơh jăt adăt, den tàng dan mờ kuang gơs gơnăp gơnoar atbồ hờ đang rơlao jơh dà lơgar sền wơl kơrnoăt sồr sồ 1685 do kờ` bơsong ală càr in, tàm hơ\ geh càr Daklak, mờ uă ngan là ală càr geh uă brê bè càr Daklak”.
Bu\ lah broă lơh hìu măy pờ tơl^k ồs đèng Đồng Nai 3 tàm 2 càr Lâm Đồng mờ Dak Nông neh pờ tơl^k ồs đèng rơlao 4 nam do, mơya broă tơm ntrờn ù tiah ală hìu làng bol tàm tiah gơbam dà tàm ntum Đinh Trang Thượng, kơnhoàl Di Linh, càr Lâm Đồng kung gam ờ hềt geh bơsong jơh. Cau te\ khà K’ Brền, kis tàm [òn 4, ntum Đinh Trang Thượng bal mờ uă hìu làng bol gơtìp gơbam dà jơh suơn kơphe mờ ờ hềt geh tơm, den tàng, rài kis kal ke ngan. Làng bol neh uă dơ\ yă tus mờ gơnoar atbồ ală gah lơh broă, mơya ờ geh cồng nha. Cau te\ khà K’ Brền dan mờ Gơnoar ala măt dà lơgar pal geh broă lơh pràn tus dong kờl bal, sền gàr gơnoar kuơ di pal cau te\ khà dê: “Dan mờ Gơnoar ala măt dà lơgar lơh bè lơi kờ` mhar tus sền gròi, sơlơ gờ` sơlơ niam kờ` làng bol in. Di lah dà lơgar tơm ntrờn ù tiah mờ broă ai priă den làng bol sa jơh mờ ù lơh sa ờ geh, ù lơh sa ờ geh den làng bol lòt mùs brê mờ tìs mờ adăt sền gàr brê tai. Kơ\p kờ` dà lơgar gờ` bơsong nàng làng bol geh ù ơm kis pa mờ lơh sa, bơh lài do pal lòt lơh broă ơpah sùm”.
Tàm gah bơto bơtê mờ bơsram, geh uă cau te\ khà đơs là, kơnòm bơsram, cau bơsram dờng tu\ neh jơh bơsram ờ geh broă lơh, lơh hoàc huơr priă, phan bơna mờ bơta pràn mpồl bơtiàn dê. Tu\ do, ală hìu bơsram kơnòm pa lòt bơsram, hìu bơsram kai 1 dà lơgar lơh tàm Tây Nguyên ndrờm ờ hềt di pal mờ broă kờ` bơsram oh kòn dê, tàm tu\ tă priă bơsram tàm ală hìu bơsram cau lơh is den kas ngan. Geh uă cau te\ khà kung ờ su\k ơm tus mờ rơndăp broă tam gơl sră măy bơh gah bơto bơtê mờ bơsram dà lơgar dê. Ồng Trần Thư Tuyên, kis tàm ntum Ea Riêng, kơnhoàl Mdrăk, càr Daklak đơs: “Bol a` kung neh kơno Gah bơto bơtê mờ bơsram dà lơgar gam rơcang tam gơl sră măy pa, mơya a` go\ tàm tiah sar lơgar ngài bol a` oh kòn gơtìp kal ke lơm. Ală sau neh mờng mờ broă ngui sră măy tu\ do, mờ tam gơl broă lơh sră măy den lơh ờ su\k ơm tus mờ ală sau, lơh ờ niam tus mờ broă bơsram sră. Dơ\ 2 tai là tam gơl sră măy pal geh priă, 1 pang sră ờ di là ờ kas priă, bè ờs pah nam, tàm tu\ mu\t nam bơsram den mè bèp kơnòm bơsram pal drơng ờ uă priă lơh kal ke ngan tus mờ ală oh kòn in lòt bơsram. Di lah tam gơl sră măy, den pal geh broă dong kờl tus mờ tiah sar lơgar ngài mờ ală cau gơtìp kal ke”.
Bơdìh hơ\ tai, cau te\ khà kung dan mờ Gơnoar atbồ lơgar chồl pràn mhar broă lơh bal anih lơh sa kă bro dà lơgar, tàm hơ\ uă ngan là tus mờ ală anih lơh sa kă bro kơphe tàm càr Daklak đơs is mờ Tây Nguyên đơs bal. Bè broă yal mờ lơh jăt adăt boh lam, cau te\ khà Nguyễn Văn Mai, kis tàm sơnah [òn Tân Thành, [òn dờng Buôn Ma Thuột, càr Daklak đơs: “Sơnoa boh lam dà lơgar Cộng hoà Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam bơh ồng Nguyễn Sinh Hùng, kuang atbồ Gơnoar ala măt dà lơgar neh lơh jăt lơh bè lơi làng bol in geh bơsram mờ wă ngan mờ lơh jăt sơnoa boh lam, mơya a` go\ broă lơh jăt ờ di ngan. Adăt neh tơl^k uă ir, mơya broă lơh jăt, yal ờ nền nòn, den tàng lơh gơl^k broă yal yă, tài làng bol ờ wă adăt boh lam lơh gơl^k geh tìs. Jơnau đơs a` dê là ala măt cau te\ khà là Gơnoar ala măt làng bol dê, geh làng bol, tài làng bol den lơh bè lơi neh ai tơl^k adăt den pal lơh jăt nền nòn”.
Cau
te\ khà Tây Nguyên kơ\p kờ` uă ngan tus mờ pơrjum dơ\ 8, Gơnoar ala măt dà
lơgar kơnă 13, ală broă gơl^k geh tàm dà lơgar geh sền gròi mờ bơsong nền
nòn./.
Cau mblàng Ndong Brawl
Viết bình luận