VOV4.K’ho - Tơnơ\ mờ ală dơ\ đơng lam nền nòn bơh Chính phủ mờ Thủ tướng Chính phủ dê, tơnguh kờp jơh khà lơh sa tàm lơgar (GDP) tàm ală nhai pơn jăt tai neh geh tơnguh pràn, geh 6,17%. Kờp bal tàm 6 nhai do, GDP di gơlan tơnguh 5,73% jăt mờ tu\ do nam lài.

Bơdìh hơ\ tai, lơh sa mờ măy mo\k geh tam gơl pràn, khà anih lơh sa kă bro crơng gơs pa tơnguh uă, broă gơmù khà priă geh sền gròi niam… Mơya, bu\ lah geh ală cồng nha niam, mơya uă khà tơnguh bơh ală gah lơh sag am ờ uă. Kờ` lơh gơs khà tơnguh lơh sa 6,7% tàm nam 2017, tơnguh ală nhai lồi nam den pal geh lơh ngan uă rơlao tai.

Jăt Tổng cục thống kê yal, mờ khà tơnguh GDP 6,17% tàm ală nhai pa do, uă rơlao mờ 3 nhai bồ nam (tơnguh 5,15%) pà go\ broă lơh san eh tơnguh niam. Khà bơh broă tơnguh GDP tàm 3 nhai bồ nam mờ GDP ală nhai pa do neh tơnguh 1% là 1 khà tơnguh pràn tài kơnờm mờ ală broă lơh ngan tàm broă đơng lam lơh sa, tơnguh tiah kă bro bơh Chính phủ dê.

Bè khà tăc mờ blơi phan mờ lơgar bơdìh, kờp bal tàm 6 nhai, khà phan geh tăc mờ blơi mờ lơgar bơdìh di gơlan geh 97 tơmàn 800 tơlăk đôlar Mỹ, tơnguh mờr 19% jăt mờ tu\ do nam lài. Bè broă blơi phan bơh lơgar bơdìh, khà phan blơi tàm 6 nhai do di gơlan geh 100 tơmàn 500 tơlăk đôlar Mỹ, tơnguh rơlao 24% jăt mờ tu\ do nam lài.

Khà ngui sa 6 nhai do tơnguh 4,15% jăt mờ broă ndrờm bal bơh tu\ do nam lài. Tàm hơ\, kuơ màng ngan, khà anih lơh sa kă bro crơng gơs pa pơn jăt tai tơnguh uă ngan, mờ rơlao 61 rơbô anih lơh sa kă bro dan crơng gơs pa; kờp jơh khà priă dan pa mờ bơtơl rơlao 1 tơlăk 450 tơmàn priă, pà go\ tiah kă bro geh tơnguh. Ồng Nguyễn Bích Lâm, atbồ Tổng cục thống kê pà g^t:

- Geh pơnrơ ngan tàm 6 nhai bồ nam do là broă lơh sa geh broă tơnguh wơl, kuơ màng ngan là tàm ală nhai pa do. Tơl^k loh ngan bơh ală khà tơnguh lơh sa, khà tơnguh tai GDP bơh tơl tiah niam rơlao jăt mờ 3 nhai bồ nam.

Tàm 6 nhai bồ nam do, gah lơh sa suơn sre kung neh tơnguh rơlao mờ ală nam lài, lơh sa mờ măy mo\k lơh gơs phan ngui sa kung neh tơnguh, gah bơ\t bơtàu kung tơnguh uă mờ kuơ màng ngan là gah broă drơng ơla nam do là 1 tàm uă nam geh 6 nhai bồ nam tơnguh uă.

Broă tơnguh pràn broă lơh sa do là cồng nha bơh broă đơng lam pràn ngan bơh Chính phủ dê, broă tus bal bơh ală anih lơh sa kă bro mờ bơh broă lơh sa dê bal den tàng neh geh cồng nha niam.

Bơdìh mờ ală cồng nha niam, lơh sa 6 nhai do kung neh go\ uă bơta ờ pràn, kal ke tu\ tơnguh lơh sa ờ ndrờm mờ khà geh ai tus mờ gùt nam, tơl^k loh bơh khà blơi phan (PMI) lơgar Việt Nam dê tàm nhai 5 neh gơmù 51,6 điểm bơh 54,1 điểm nhai lài, ờ uă ngan tàm 14 nhai pa do.

Ờ mìng bè hơ\, tơnguh lơh sa bơh gah lơh sa mờ măy mo\k lơh gơs phan ngui sa, lơh gơs phan ngui kung tàm khà ờ uă, ờ hềt bơtơl bal tus mờ bơnah gam ờ tơl tài gơmù uă khà tơnguh lơh sa gah lơh phan geh is dê; nhơl chờ bu\ lah tơnguh niam bè khà, mơya gam tìp ờ uă broă bè ală dơ\ nhơl chờ khà priă ờ kas, nhơl chờ pơgồp bal; hòi jà broă bơcri priă tơn bơh lơgar bơdìh mờ dan anih lơh sa kă bro tơnguh pràn mơya priă bơcri ờ hềt di pal.

Ồng Đặng Đức Anh, atbồ mpồl mblàng mờ yal lài – Anih yal lài bè lơh sa mpồl bơtiàn, gơwèt Bộ Kế hoạch mờ Đầu tư yal:

- Broă lơh sa gam kơnờm uă mờ broă lơh sa mờ măy mo\k, mờ gah lơh sa mờ măy mo\k he dê kơnờm tàm uă gah bơcri priă bơh lơgar bơdìh den tàng tu\ Samsung tam gơl rơndăp broă lơh sa kă bro den lơh gơrềng mơ tơn tus mờ gah lơh sa mờ măy mo\k lơh gơs phan ngui he dê.

Tàm tu\ hơ\, tiah kă bro cau 1 nă să is bu\ lah khà geh uă, mơya broă lơh ờ dờng den tàng broă pơgồp bal tàm khà GDP ờ uă. Tu\ he kơnòm ờ uă rơlao tài phan geh is den cồng nha bơh broă lơh sa geh bơtơl tus mờ broă gơmù do, mơya cồng nha pa do pà go\ broă tam gơl bè bơta niam bơh broă lơh sa ờ hềt di pal jăt mờ jơnau kơ\p kờ`.

Jăt kơlôi sơnơng bơh Tổng cục Thống kê dê, kờ` geh khà tơnguh GDP gùt nam là 6,7%, tơnguh lơh sa 6 nhai lồi nam pal geh rơlao 7,4%. Tàm rài lài do ờ hềt geh khà kờp lơi geh tàm 6 nhai lồi nam lơgar Việt Nam geh khà tơnguh lơh sa bè hơ\, den tàng kờ` geh cồng nha do là kal ke ngan.

Sền kờ` g^t bè broă lơh sa ală nhai gam tai tàm nam do, uă cau jăk chài đơs là, geh tìp uă ngan kal ke rơlao mờ broă [uơn geh lơh. Tàm lơgar, bơta niam tơnguh lơh sa mờ cồng nha broă lơh he dê gam ờ uă, ală broă lơh dờng màng bơh broă lơh sa ờ hềt mùl màl kơl jăp, trồt tiah gam kal ke, gơrềng uă ngan tus mờ rài kis bal mờ broă lơh sa làng bol dê.

 Bơdìh hơ\ tai, broă lơh sa dunia di gơlan kung gam uă kal ke mờ lơh gơrềng ờ niam tus mờ broă lơh sa lơgar Việt Nam dê. Kờ` wèt tus khà tơnguh lơh sa 6,7% tàm nam do mờ khà tơnguh lơh sa geh 6,5% tàm tơngai bơh nam 2016 tus 2020, Tiến sĩ Nguyễn Đức Thành, atbồ Viện Nghiên cứu kinh tế mờ chính sách đơs là:

- Bơta pràn là he pal gàr geh 1 broă lơh niam kờ` tơnguh broă kă bro tàm lơgar, tơmù khà priă bơcri anih lơh sa kă bro tàm lơgar in. Tu\ do, he gam lơh bơta do mơya cồng nha ờ hềt tus tài roh 1 tơngai tàm broă lơh niam wơl sră nggal adăt boh lam mờ ai mu\t tàm rài kis.

Mơya, di lah he lơh ngan lơh jăt bơta do den geh broă kă bro niam rơlao mờ ală anih lơh sa kă bro lơgar Việt Nam go\ broă kă bro geh [uơn rơlao mờ khà priă bơcri gơmù kờ` geh bơta niam bè bơta kuơ uă rơlao, den hơ\ sồng geh bơta pràn.

Mờ bơta pràn hơ\ ờ di mìng nam do mờ gam là bơta pràn jo\ jòng lơgar Việt Nam dê tàm tơnơ\ do kung bè tàm broă tơrgùm bal lơh sa mờ dunia.

Nggùl nam tàm nam 2017 neh jơh, bu\ lah tơnguh lơh sa ờ uă, mơya Chính phủ kung gam lơh ngan gàr khà tơnguh lơh sa tàm nam do 6,7%, tài nam do geh ai là nam sơn đờm, kuơ màng ngan, tơl^k cồng nha tus mờ ală nam pơn jăt tai.

Ală kuang bang jăk chài gah lơh sa yal lài, ba` sền kuơ uă ir tus mờ khà tơnguh lơh sa, mờ pal sền kuơ uă rơlao tus mờ bơta niam khà tơnguh lơh sa mờ tam gơl pa broă tơnguh lơh sa.

Khà tơnguh lơh sa uă mìng mùl màl geh kuơ tu\ geh ai tàm broă tơnguh uă bơta niam bơh broă tơnguh lơh sa mờ ai bơh tàm ală kơrnoăt, broă sền gàr, khoa học công nghệ.

Kờ` lơh geh bơta do, den pal bơ\t bơtàu tai broă lơh sa, bal mờ broă tam gơl pa broă tơnguh lơh sa jăt broă tơnguh uă cồng nha, bơta niam, bơta pràn tam pơlòng bơh broă lơh sa dê.

Cau cih mờ yal tơng^t Ndong Brawl