VOV4.K’ho - Khánh Sơn mờ Khánh Vĩnh, càr Khánh Hoà là 2 kơnhoàl tiah kơh bơnơm, tiah ơm kis bơh làng bol kòn cau dê, bơta tàm rài kis gơtìp kal ke. Tàm hơ̆, càr Khánh Vĩnh rềp bal mờ càr Dăk Lăk mờ càr Lâm Đồng. Bal mờ broă bơcri priă bơ̆t bơtàu ală broă lơh, 2 kơnhoàl tiah kơh bơnơm do neh tơnguh bơtàu broă lơh sa, tơnguh uă priă geh tàm rài kis làng bol, rơhời klàs mờ kơnhoàl rơƀah.

Hìu nhă bi Cao Hữu Thìn, kòn cau Rơglai, kis tàm ƀòn Hòn Dung, xã Sơn Hiệp, kơnhoàl Khánh Sơn, càr Khánh Hoà geh 7 sào ù suơn, tàm hơ̆ geh 5 sào ù tam tờm sầu riêng, 2 sào ù tam tờm plai bung kơmhò tơlir. Tàm tŭ gam kơ̆p tơnhào plai chi, bi Cao Hữu Thìn tam bơrlŭ bal phan tam ờ jŏ tơngai bè khoah tơlir, khoah jù, tơngời.

                          Ƀòn ơm kis pa làng bol kòn cau tàm kơnhoàl Khánh Sơn dê

Tus lồi nam 2021, hìu nhă bi Cao Hữu Thìn geh mờr 100 tơlăk đong. “Añ kờñ ngan lik klàs mờ rơƀah, tam phan, bơcri priă tàm broă lơh sa suơn sre kơl jăp rơlao. Jơnkah priă lời prăp. Tam bơrlŭ bal phan tam ờ jŏ tơngai tàm 3 nhai den geh tơnhào, ai priă blơi phơng sih tờm sầu riêng in. Añ pah nam lòt lơh broă ndai, tơl priă nàng ngui tàm rài kis hìu nhă. Priă tăc plai sầu riêng añ lời nàng prăp, lơh kes priă nàng bơcri tai tàm broă lơh sa”.

Rơlao 10 nam do, kơnhoàl Khánh Sơn, càr Khánh Hoà tam gơl pràn broă tam phan bơh ală bơta phan tam ờ geh cồng nha tus mờ ală bơta tờm chi sa plai bè tờm sầu riêng, plai bung kơmhò tơlir, plai măng kụt, tào dung... Tus tŭ do, kơnhoàl tiah kơh bơnơm Kháng Sơn neh geh rơlao 1 rơbô 700 lồ ù tam tờm sầu riêng, uă hìu geh git nđờ tơmàn đong bơh broă tam gơl phan tam. Kơnhoàl Khánh Sơn sùm bơyai lơh ală broă lơh pơgồp bal, hòi jà nàng geh uă khà măt kă bro plai sầu riêng. Ală kal ke làng bol kòn cau gam gơtìp bè ờ tơl ù lơh sa, bơta ngăc ngar tàm broă tam phan gam rơhời tam gơl. Lŏ Cao Thị Thanh Thảo, kis tàm ƀòn Tà Nĩa, xã Sơn Trung, kơnhoàl Khánh Sơn pà git, hìu nhă geh rơlao 1 lồ ù tam tờm sầu riêng bal mờ uă bơta phan tam ndai. “Sầu riêng kơnhoàl Khánh Sơn geh khà măt kă bro is Khánh Sơn dê, 1 lồ ù tơnhào geh 200 tơlăk đong, làng bol kis tàm do neh geh uă ngan priă. Mờ làng bol kòn cau kis tàm do, kờñ klàs mờ rơƀah den pal gàr ù. Geh ù nàng tam ală bơta tờm chi sa plai. Làng bol lòt lơh broă ơpah tàm ală cau geh bă suơn dờng, geh priă mờ geh tơngai nàng bơsram bal tàm broă sền gàr, sơnka tờm sầu riêng tàm hìu hơ̆ dê. Nàng rê geh sền gàr, sơnkah suơn tam tờm chi sa plai hìu nhă tờm”.

                       Kơnhoàl tiah kơh bơnơm Khánh Sơn gam geh uă suơn tam tòm chi sa plai

Tơngai bơh nam 2021 tus 2025, kơnhoàl Khánh Sơn ai bơh broă crơng gơs tiah tam tờm chi sa plai, tơnguh bơtàu nhơl chờ pơgồp bal mờ broă lơh sa suơn sre nàng gờñ klàs mờ kơnhoàl rơƀah. Kơnhoàl ai tơngu me tus nam 2025, ai priă geh tơl nă làng bol kòn cau gơguh uă rơlao 2 dơ̆ pơn drờm mờ nam 2020. Ồng Nguyễn Văn Nhuận, Củ tịc UɃÑZ kơnhoàl Khánh Sơn pà git: nàng tơnguh uă priă geh làng bol in, gờñ klàs mờ kơnhoàl rơƀah, broă bơcri priă bơ̆t bơtàu broă lơh pah nam di pơgăp rơlao 100 tơmàn đong, kơnhoàl gam tơnguh uă bơta git wă, tam gơl gùng dà broă tam phan ai làng bol kòn cau in: “He lơh ală gơl gùng nàng làng bol tus tàm tiah tơrgùm bal lơh sa. Lài do, ờ geh gùng lòt pal guh bơnơm, sơn đùng prìt bơh tàm suơn mù tăc pal roh nggùl ngan. Nùs nhơm kơlôi sơnơng bal broă lơh ngan kờñ klàs mờ rơƀah, bơta pràn kung geh mơya ờ hềt pràn ngan. Broă lam sồr, bơcri priă pràn ai broă bơto bơtê mờ bơsram rơnàng kơnòm să di pơgăp bơh 5 tus 10 nam tai geh krơi is”.

Càr Khánh Hoà tŭ do geh di pơgăp 6 rơbô hìu làng bol kòn cau rơƀah, geh tus 60% khà hìu rơƀah tàm gùt càr. Càr neh geh broă bơcri priă tơnguh bơtàu lơh sa mpồl bơtiàn tiah kơh bơnơm nàng tơmù bơta ờ ndrờm bal đah tiah kơh bơnơm mờ tiah ring. Tơngai bơh nam 2015-2020, càr Khánh Hoà neh ai di pơgăp 400 tơmàn đong priă bơcri bơ̆t bơtàu broă lơh, broă tơrlòng lơh sa ai 2 kơnhoàl tiah kơh bơnơm Khánh Sơn mờ Khánh Vĩnh in. Ồng Nguyễn Tấn Tuân, Củ tịc UɃÑZ càr Khánh Hoà pà git, gam bơ̆t bơtàu rơndăp broă lơh càr dê jăt broă tam gơl bơh broă tam brê tus broă tam tờm chi jŏ nam, pơgồp bal mờ bơto broă lơh, dong kờl làng bol gờñ klàs mờ rơƀah kơl jăp: “2 kơnhoàl tiah kơh bơnơm Khánh Sơn mờ Khánh Vĩnh, pal mhar tam gơl bơh ù brê lơh sa nàng gơs ù tam tờm chi jŏ nam. Làng bol hơ̆ sồng geh tơl bơta niam nàng ngui bơh ală broă dong kờl lơh sa. Lài do mìng guh bơnơm mŭt tàm brê, lơh mìr, den tŭ do pal bơto broă lơh, rơhời ală tiah bè Khánh Sơn, Khánh Vĩnh pal gơs ală tiah lơh sa mờ măi mŏk, ƀòn drà nhơl chờ sinh thái”.

Tơngai bơh nam 2021 tus 2025, càr Khánh Hoà pơn jăt tai tơrgùm bơcri priă ai tiah kơh bơnơm in, lơh ngan jơh tơngai lơh broă do ờ geh hìu lơi rơƀah. Càr geh ai lài kes priă dà lơgar bơcri tàm tiah làng bol kòn cau-tiah kơh bơnơm gơguh ờ uă ngan 1,5 dơ̆ pơn drờm mờ tơngai bơh nam 2016-2020. Bơdìh hơ̆ tai, càr neh tam gơl mờr 10 rơbô lồ ù bơh ală nông, lâm trường nàng jào mờr 3 rơbô lồ ù ai làng bol in geh ù lơh sa, bă ù gam tai jào UɃÑZ ală kơnhoàl atbồ.

Cau mblàng Ndong Brawl