VOV4.K’ho - Kòp jơng tê bơr là 1 bơta kòp geh uă ngan, sùm là bơta ờ su\k ơm bơh uă cau. Bu\ lah jơng tê bơr là kòp [uơn gơtòp, he gơtùi kơrian kòp do di lah geh broă sơndră mờ kòp di pal.

Bơta gơbàn kòp:

Kòp jơng tê bơr là kòp gơtòp mhar tài virus gơwèt mpồl Enterovirus lơh gơbàn. Bơta virus lơh gơbàn kòp do gơtòp mhar ngan bơh gùng tă nhơm. Cau ờ geh kòp di gơlan gơbàn kòp di lah tìp mờ nhơm tă bơh muh, bơr, dà diao bơh cau kòp. Bơh boh bơr ha là broă di at tê jơng cau kòp ndrờm là bơta tòm lơh gơtòp kòp do.

Ală bơta mờng go\:

Kòp jơng tê bơr di gơlan lơh gơbàn duh să bơh 39 tus 40 độ C, să jan ờ sô, glar, jê rơnồng dờ, hă sùm. Bơdìh hơ\ tai, cau kòp gơbàn sồt tàm bơr, gơl^k ală toh dà geh bơh 2 tus 3 mm. ală toh dà do [uơn ngan bơcah mờ gơs ală sồt tàm bơr cau kòp.

Ờ mìng tàm bơr, tàm mpàng tê, mpàng jơng, tàm tơr-è cau kòp kung gơbàn toh pơrhê sơl, toh dà bơh 2 tus 10 mm. Ală toh pơrhê do lơh cau kòp sùm ờ su\k ơm ngan.

Bơta di gơlan gơtìp tu\ gơbàn kòp jơng tê bơr:

Do là kòp di gơlan gơbàn jroă ngan di lah ờ geh sơm di tu\ mờ di pal. Ờ uă bơta gơbàn di gơlan geh là jê sồt tơngoh, gơprồ klờm soh, jê as nùs. Geh tu\ gơbàn ờ uă bơta di gơlan geh pơgồp bal.

Go\ gờ` ală bơta gơbàn là broă geh kuơ, tài di lah jơla ir tàm 1 ngai mang, cau kòp [uơn ngan gơbàn ngòt rơngơ\t mờ di gơlan lơh gơbàn chơ\t.

Broă sơndră mờ kòp jơng tê bơr:

Kờ` sơndră mờ kòp jơng tê bơr, pal lơh kloh niam să jan, rào kloh tê mờ sơ[ong lài mờ tu\ sào mờ tơnơ\ mờ tu\ đì ndul.

Do là kòp mờ kòn dềt di gơlan gơbàn uă ngan, den tàng, pal sơndră mờ kòp kòn dềt in mờ broă sền gàr să jan kòn dềt in niam, pleh mờ gơbàn ală vi khuẩn mu\t. Ba` ai kòn dềt cum tê, phan nhơl, sùm rào kloh ală phan ngui sa bal mờ phan mờ kòn dềt mờng tìp.

Bơdìh hơ\ tai, pal pơs wàs kloh niam hìu đam, tu\ go\ geh cau gơbàn kòp, pal tơmù tìp mờ ală cau kòp. Di lah kờ`, pal ngui ală phan gàr să.

Broă sơm kòp:

Gơwètr mờ cau kòp jơng tê bơr, pal geh broă sào sa tơl phan bơkah, sùm rào kloh jơng tê, muh, bơr, pleh mờ broă gơbàn mồr ală toh dà bal mờ tiah gơbàn sồt.

Di gơlan ngui ờ uă sơnơm tơmù jê, tơmù duh să, bơtơl dà cau kòp in. bơdìh hơ\ tai, pal kah phan sa cau kòp in pal geh uă dà, ba` ơwa` să uă. Cau kòp kung ờ gơtùi ngui tê, phan mplà` kờ` lơh bơcah toh dà, pleh mờ gơbàn mồr.

Pal sền gròi nền nòn cau kòp kờ` geh broă lơh di tu\ bơh broă lơh sơnơm dê.

Cau cih mờ yal tơng^t Ndong Brawl