VOV4.K’ho - Liên cầu khuẩn sur là bơta vi rus lơh gơbàn kòp tus mờ kòn bơnus bal mờ sur, do là kòp gơtòp di gơlan lơh gơbàn tàm ală bơta phan ròng geh mhàm duh, tàm hơ\ geh sur mờ kòn bơnus là uă ngan. Kòp gơguh pràn tàm trồ tơngai duh mờ di gơlan lơh gơbàn gơtòp uă di lah mờ geh broă sơndră, sơm kòp. Kòp di gơlan lơh gơtòp bơh sur tus kòn bơnus mờ lơh gơbàn chơ\t.

Bơta lơh gơbàn kòp

Bơta lơh gơbàn kòp mìng là tài tìp bal, ngui ală phan geh lơh bơh poăc sur ờ tơl kloh, uă cau gơbàn kòp ờ g^t bơta lơi tài vi khuẩn do neh gơtòp tàm tiah kis mờ gơmu\t tàm uă bơta phan sa ndai.

Tu\ sa ală phan geh lơh bơh poăc sur mờ ờ hềt tru\ sin bè tiết canh, pròc, nem, pòr pròc sur gơbàn kòp liên cầu den tàng vi khuẩn gơmu\t tàm să kòn bơnus mờ lơh gơbàn kòp.

Tàm lơgar Việt Nam, rơlao 70% khà cau gơbàn kòp liên cầu khuẩn sur là tài sa tiết canh sur. Ală cau gơbàn kòp liên cầu khuẩn sur là tài tìp tơn mờ sur gơbàn kòp ha là tài sa poăc sur ờ hềt tru\ sin, tàm hơ\ geh bal tiết canh, nem sràt, nem chạo, tàm hơ\ geh di pơgăp rơlao 30% khà cau kòp mờng sa tiết canh. Kuơ màng ngan, tu\ sa tiết canh sur là tiah geh uă ngan vi khuẩn liên cầu sur den tàng [uơn ngan gơtòp mhar, 16 jơ tơnơ\ mờ tu\ sa là gơbàn kòp tơn. Bơdìh hơ\ tai, pòr sur kung là phan sa lơh gơtòp kòp tơnơ\ mờ tiết canh.

Geh ờ uă cau gơbàn kòp liên cầu khuẩn sur ndrờm là tài tìp mờ sur gơbàn kòp, lơh gơtòp mìng bơh sồt tềng să. Mpồl cau di gơlan gơbàn kòp uă ngan bơdìh mờ ală cau tìp tơn mờ sur, ròng sur, gơsơ\t sur lơh poăc mờ tăc poăc mờ pơn diang sur. Ală cau tru\ sa kung gơbàn kòp di lah tìp mờ poăc sur bal mờ ală bơta phan geh lơh bơh poăc sur tàm broă tru\ sa pah ngai.

Broă gơtòp

Bơta tòm lơh gơtòp là tài vi khuẩn lơh gơbàn tàm sur mờ di gơlan gơtòp tus kòn bơnus. Broă gơtòp mìng bơh gùng tơrdih phan sa. Bơta vi khuẩn do kis tàm să sur, geh bal sur ờ geh kòp kung geh 1 khà dềt ală vi khuẩn do kis. Vi khuẩn do ờ hoan lơh kòp tàm kòn bơnus, mìng he sa ală bơta phan sa ờ hềt tru\ sin.

Gơwèt mờ sur gơbàn kòp tồr tơlir, bơta pràn sơndră mờ kòp gơmù, liên cầu khuẩn hơ\ sồng gơmu\t tàm să mờ lơh gơbàn kòp. Vi khuẩn do lơh kòp tàm klờm soh ha là gơbàn mồr mhàm tàm sur, mờ tu\ hơ\, ală bơta phan klung klờm ndai kung geh ală vi khuẩn do sơl. Tu\ gơbàn mồr mhàm, ală bơta bè poăc, kơl tao, ntìng, mhàm, pròc ndrờm geh vi khuẩn lơh gơbàn gơtòp tus hờ kòn bơnus gơguh uă ngan.

Bơta tơngo\ tu\ gơbàn kòp liên cầu sur

Tu\ gơbàn kòp liên cầu sur, cau kòp mờng gơbàn duh să uă, jê bồ, mpong tồr, gơl^k mhàm tàm uă bơta krơi is bè gơl^k mhàm jăt bă tềng să, geh tu\ lơh gơbàn ồm, gơl^k mhàm tàm gùng tơrdih phan sa.

Cau kòp di gơlan gơbàn khih uă ngan, tơngo\ bè gơmù huyết áp, gùng mhàm lòt mhar, dềt, plai nùs tàp ờ sô mờ jê kồ jơng kồ tê. Khà gơbàn chơ\t di pơgăp 7%. Do là kòp ngòt rơngơ\t, tài di lah gơbàn gơtòp vi khuẩn do mờ ờ geh sơm di tu\, cau kòp gơbàn kòp tàm tơngoh, gơbàn mồr mhàm lơh kơrwài mờ di gơlan lơh gơbàn ală bơta gơlời wơl jroă ngan mờ 60% gơbàn mpong tồr gơmù kơno, 20% t^ tồr mờ ờ gơtùi kơno tai.

Broă sơndră

Kờ` sơndră mờ kòp liên cầu khuẩn sur, cau tìp mờ sur, tàm hơ\ uă ngan là sur kòp pal lơh kloh niam sa tòm bè, phan gàr lơh broă, rào jơng tê tơnơ\ mờ tu\ tìp… Poăc sur pal tru\ sim lài mờ tu\ sa, ba` sa tiết canh, poăc sur gam ris, gỏi poăc sur. Tơnơ\ mờ tu\ sa poăc ha là tìp mờ sur, di lah go\ să jan duh uă, jê bồ, hă uă, jê rơnồng dờ, pal tus mơ hờ hìu sơnơm. Tu\ gơsơ\t lơh poăc ha là tơ\p pơrgu\c sur gơbàn kòp pal ngui phan sền gàr. Ba` sa poăc sur gơbàn kòp, poăc ờ hềt tru\ sin.

Ba` kă bro, gơsơ\t lơh poăc ha là sa poăc sur gơbàn kòp mờ chơ\t. Ba` sa tiết canh sur; ba` sa poăc sur mờ klung klờm sur ờ hềt tru\ sin, tiến canh, nem sràt, nem chạo. Gàr kloh niam mờ sa sin là broă lơh niam ngan kờ` sơndră mờ kòp liên cầu sur tàm kòn bơnus.

Jăt ală cau jăk chài, kờ` sơndră mờ kòp, cau ròng sur pal [ồm sơnơm, lơh kloh wàng ròng, dò sơnprồm tê, sào sa, gơsơ\t sur lơh poăc, tru\ phan sa pal kloh niam. Kuơ màng ngan, ală cau gơbàn sồt, kòp hờ bơdìh să ba` tìp mờ sur ha là tus bal tàm broă gơsơ\t sur lơh poăc, tu\ phan sa geh lơh bơh poăc sur.

Cau cih mờ yal tơng^t Ndong Brawl