VOV4.K’ho - Lồi nhai 4 pa do, ồng Nguyễn Xuân Phúc kuang gơs gơnăp gơnoar atbồ hơđang rlau jơh dà lơgar đơng lam Pơrjum pờ tơn tàm internet gùt lơgar bè ờdo ờdă kloh niam phan sa mờ bơta tus bal bơh ală gah, sơnah lơh broă dà lơgar, kuang đơng lam 63 càr mờ [òn dờng tàm gùt lơgar dê. Pơrjum neh sền ngan ngồn tàm bơta geh ngan ờ suk, ờ hềt niam tàm atbồ ờdo ờdă kloh niam phan sa tu\ do, mơkung geh uă gùng dà broă lơh kờn tơnguh jơnhoa cồng nha atbồ ờdo ờdă kloh niam phan sa tàm tơngai tus, bal mờ jơnau kờn geh ai tơlik là hòi jà jơh ală anih lơh broă gùng dră bal mu\t lơh bal broă lơh sền gàr niam ờdo ờdă kloh niam phan sa. Kung bè ală càr, [òn dờng ndai tàm gùt lơgar, bơta ờdo ờdă kloh niam phan sa bơh càr Lâm Đồng dê kung gam ngai sơlơ geh sền dờng màng ngan mờ sền gàr niam:

Dùl jiơ bơnang tam tiah gơ sơ\t lơh puăc iar ada lơh is Tân Việt Minh tàm [òn Phú Thịnh, ntum Phú Hội, kơnhoàl Đức Trọng, càr Lâm Đồng, gi\t nđờ rhiang nơm iar ada ală bơta geh mhar gơ sơ\t lơh puăc nàng di tu\ lòt jun tus tàm ală drà tàm tiah do. Jơh ală broă lơh geh lơh sơr băc mhar ngan mờ bơta sền gròi bơh mpồl kuang bàng lơh sơnơm ntum Phú Hội, kơnhoàl Đức Trọng, càr Lâm Đồng dê.

Do là anih gơ sơ\t lơh puăc lơh is bơh mò Trần Thị Ngọc Minh dê tă is priă jền lơh tàm nam 2013, geh bă ù lơh broă ơnàng 3000 meccare, mờ kờp jơh priă tă lơh gơguh tus 2 tơmàn, tàm hơ\ rơndăp broă lơh tàm pơrlòng gah ròng phan mờ ờdo ờdă kloh niam phan sa dong kờl 600 tơlak priă. Mò Trần Thị Ngọc Minh, đơs: “Dơ\ dùl là càr Lâm Đồng geh tơl bè gah adat boh lam. Dơ\ bàr là bè bơta kloh niam tiah ơm kis geh lơh niam wơl dùl bă niam ngan. Tu\ do, cau sền dờng màng bơta dơ\ dùl bè kloh niam ờdo ờdă phan sa, dơ\ bàr tai là bè dà [ơ\ tuh bơdìh, he tuh dà [ơ\ tus tàm tiah ơm kis mờ ờ gơtìp làng bol yă mờ bơsong den là he niam ờdo ờdă”.

Gi\t wa\ geh broă sền gàr kloh niam ờdo ờdă tàm gơ sơ\t lơh puăc mờ kloh niam tiah ơm kis gùt dar, anih gơ sơ\t lơh puăc iar ada Tân Việt Minh neh tam pà tiah gơ sơ\t lơh puăc gơ gơs 2 anih krơi is: Tiah tơmu\t iar ada kis ơm kơ\p gơ sơ\t lơh puăc mờ tiah gơ sơ\t lơh puăc. Bơta ndai, anih lơh broă do kung bơcri priă lơh niam wơl dà [ơ\ tuh bơdìh gơguh tus 600 tơlak priă, lơh niam broă đơng lam gơ sơ\t lơh puăc is, dà [ơ\ tu\ tuh bơdìh tiah ơm kis den neh geh lơh kloh niam ờdo ờdă. Den tàng bè hơ\, anih lơh broă do sùm geh đơs niam ngan là dùl tàm ală anih gơ sơ\t lơh puăc lơh jat niam ngan kloh niam ờdo ờdă phan sa bơh gah lơh broă geh gơrềng dê.

Ờ mìng gơ wèt tus mờ ală anih gơ sơ\t lơh puăc lơm gời mờ jơnau gi\t wa\ bơh ală cau kă bro dê kung ngai sơlơ geh tơnguh tai uă ngan. Jat mò Hoàng Thị Hồng, cau kă phan tàm drà Liên Nghĩa, [òn drà Liên Nghĩa, kơnhoàl Đức Trọng, càr Lâm Đồng, tềng đap bơta roh ờdo ờdă kloh niam phan sa bè tu\ do, dilah tăc phan sa ris kis mờ ờ gi\t loh anih lơh, ờ geh lir tem sền gi\t kòp den là tăc ờ geh yòm ờ: “Dilah ada ờ niam den mbè gơtùi cau blơi, ada pal bò niam bè do den cau hơ\ sồng blơi mờ pal geh mpồl lơh sơnơm phan ròng sền gi\t kòp den hơ\ sồng di”.

Jat ồng Bùi Văn Độ kuang atbồ Mpồl lơh broă ờdo ờdă kloh niam phan sa càr Lâm Đồng, gah lơh sơnơm càr Lâm Đồng tu\ do atbồ rlau 7800 anih lơh gơlik, tru\ gơm, kă bro phan sa, tàm hơ\ uă ngan là anih kă bro drơng broă sàu sa mờ phan sa kềng gah gùng drà. Nàng bơta ờdo ờdă kloh niam phan sa sùm geh sền gàr niam, mpồl lơh broă ờdo ờdă kloh niam phan sa càr Lâm Đồng neh sơnđờm jàu kơnă atbồ tus tơn tàm kơnă hơđơm in, jàu kơnòl ai ală Hìu sơnơm kơnhoàl, [òn dờng, ală hìu sơnơm ntum, sơnah [òn, [òn drà să tờm tus tơn atbồ sền gròi bè ờdo ờdă kloh niam phan sa. Mờ nàng Broă lơh jơnau kờn dà lơgar bè ờdo ờdă kloh niam phan sa geh lơh geh cồng nha uă, càr Lâm Đồng kung gam dùl ròt mu\t lơh 4 rơndăp broă lơh bè ờdo ờdă kloh niam phan sa, hơ\ là: Tơnguh jơnhoa pràn jak atbồ bơta niam; yal bơto bơtê mblàng yal; sơlơ tơnguh tai pràn jak ală anih lơh broă sền gi\t bơta niam; rơcang sơndră khih phan sa mờ ală kòp lơh bơtờp bơh phan sa. Ồng Bùi Văn Độ, đơs: “Bè đah gah lơh sơnơm càr là gah lơh broă sùm bè mpồl đơng lam ală gah bè kloh niam ờdo ờdă phan sa càr kung mu\t lơh 3 tơngume tờm là pơgồp bal mờ Anih duh broă làng bol [òn dờng Dà Làc neh lam lơh Dơ\ lam sồr nhai lơh broă tài ờdo ờdă kloh niam phan sa nam 2016. Dơ\ bàr là geh broă rơndăp lơh sồ 29 bè crơng gơs mpồl ală gah lùp sền, lòt sền ờdo ờdă kloh niam phan sa bơh ală kơnhoàl, [òn dờng mờ 2 tơngume tờm: là lòt sền broă atbồ dà lơgar; lòt sền lài ală anih lơh broă gơ wèt càr atbồ mơkung lơh uă ngan mìng là ală anih tam biăp, ròng siam phan, anih gơ sơ\t lơh puăc phan ròng ală kơ nhoàl, [òn dờng mờ ală tiah kă bro sơnơm phan ròng, sơnơm sền gàr phan tam mờ phan sa ròng phan”.

Cau cih mờ yal tơngi\t- Lơ Mu K’ Yến