VOV4.K’ho - Pa do, geh bơta dong kờl bơh gơnoar atbồ [òn lơgar, anih lơh broa\ geh gơnoar, làng bol kòn cau Mạ tàm [òn B’ Năm Prăng Răh, xã Dak Plao, kơnhoàl Dak Glong, càr Dak Nông  neh bơyai lơh yàng brê nàng ưn ngài yàng neh sền gàr, dong tus lơh sa gơ ai tơnhàu niam  mờ kơp kờ` [òn làng slơ ngai slơ pas pràn.

            Lơh yàng brê la dùl tàm ala\ dơ\ lơh yàng dờng ngan bơh kòn cau Mạ. Nam do, làng bol geh dà lơgar dong kờl jơh pria\ jền nàng bơyai lơh yàng. Tơl ala\ adat pal lơh drờm geh lơh di mờ  bơhìan yau bè: Adat lơh dan,  adat  pờ  gơ nơng, adat sih tam… Anih geh lơh di bơta lơh yàng la brê ndu tàm ngan gơ ơm kềng  jơng nhrù dà C’roah bơh [òn B’Năm Prăng Răh. Bulah  gùng mut tàm anih nàng lơh yàng den kal ke ngan, pal lòt mờ rơndeh lơ òr mơya bơh àng drim gờ`, làng bol tàm [òn mờ tàm ala\ tiah rềp bal kung geh tus tơl jơh nàng tus bal lơh yàng.

            Dơ\ lơh yàng brê la dùl tàm ala\ dơ\ lơh yàng dờng, geh bơyai lơh 3 nam dùl dơ\ hala 5 nam dùl dơ\ tơnơ\ geh tơnhàu jơh phan bơna. Lài mờ ngai lơh yàng,  klau pơnu tàm [òn geh mut tàm brê jòi ala\ tờm kơrlô niam ngan nàng lơh gơ nơng, jòi ala\ tờm gle kra\ ngan nàng lơh jrong kơt. Cau ùr den drơng tru\ phan sa, rcang phan pơ dơng yàng in. Kra [òn den rwah  anih nền ngan, tơnơ\ hơ\ geh dan yàng brê mờ ala\ cau yàng ndai ai [òn làng bơyai lơh yàng.

            Klau pơnu tàm [òn den pal  drơng mang àng  rcang ala\ phan lơh ngai tơnơ\ in. Cau tờm, cau nac tus geh dròng cing mồng, uh kơmbuat.. Kềng gah gơnru ồs hìt dờng, làng bol geh yal ala\ jơnau bơh yau gùt dar brê ndu tàm ngan.

             Tàm àng drim ngai tơnơ\,  mut  ngai lơh yàng tờm ngan, ala\ adat bơhìan geh lơh yàng brê  geh lơh kuơ màng. Phan pơdơng  yàng la  dùl nơm be, dùl bồ sur, 1 nơm ơda, 1 cùan dà, dùl cùan  ơlak, 1 preng mbar, 7 drap tơrnờm, dùl đồng ơn kòng mờ nhòng. Jơh ala\ geh ơn tềng jơng gơ nơng. Tus tu\ jiơ lơh yàng, kra [òn K’ Krang koh iar- phan pơdơng, ai mhàm iar bong tềng jrong lơh yàng mờ klài tàm ơlah nàng lơh yàng brê.

            Jơnau hòi yàng den bè do: ‘’Ơ ỳang dà, yàng brê,  yàng dà Dak Glong, yàng dà Đồng Nai! Ngai do, ngai niam nhai niam, [òn bol a` geh bơyai lơh yàng. Do piang brùh, do be dam, do iar dam… jà jơh ala\ yàng rê tus bal mờ sền làng bol tàm [òn làng sùm pràn kơldang, boh gơbài, kòn sau den ờ do ờ da\, pràn kơldang. Dan sền ngò ai kòn klau, kòn ùr pràn ngan, oh kòn gơ lòng sồr bơsram jak, mò ồng me bèp kis jo\ rhiang sơnam, ka tàm deh oh deh kòn rơ\ rài, iar ơda bềng blàng, rpu kơnrồ bềng wàng…’’. Lồi dut,  kra [òn jà jơh tơl cau `ô tơrnờm, sa nam yàng, jào kòng pràn sa\ ja` mờ bơyai lơh jat  bơhìan sih tam, tam brê…

             Lơh  yàng brê geh bơyai lơh kuơ màng ngan,  lơh tơl ala\ dat bơhìan. Tàm ala\ bơnah phan lơh, bal mờ dròng cing mồng, tam ya xoang, uh kơmboat… làng bol tus bal cau lơi kung đơs ala\ jơnau đơs crih cau Mạ geh tơngu đơs bè  brê bơnơm, jờng rơ bơnga\ bơh brê bơnơm tus mờ rài kis mpồl  bơtìan. Tài bơh yô yau ngan, rài kis bơh làng bol  kòn cau neh đềt mềr ngan mờ  brê bơnơm bơh rài do tus rài ndai. Broa\ yal yau mờ đơs crih geh dong kòn  sau go\ geh bơnga\, bơta kuơ bơh brê, bơh hơ\ at tê bal sền gàr,  bơtàu tơngguh brê slơ ngai slơ niam tơlir.

             Ồng K’ Siêng kis tàm [òn B’Năm Prăng Răh chờ hờp: ‘’Làng bol chờ ngan tu\ geh gơnoar atbồ ala\ kơna\ dong tơl bơta, dong kờl nàng gơtùi bơyai lơh yàng brê geh pơrya niam ngan. Bơh hơ\, làng bol, [òn làng slơ tam klac đềt mềr, lơh ngan bơta tam klac, dong bal  tàm rài kis’’.

             Mò H’ Jang tus bơh [òn Phi Mur, xã Quảng Khê, kơnhoàl Dak Glong, kung boh bơr: ‘’Bơh jo\ ngan cau Mạ hơ\ sồng geh tu\ bơyai lơg  yàng brê. Bal mờ broa\ geh đơs bơta  git jơnau mờ ala\ cau yàng, do gam la tu\ nàng làng bol gơtùi tam tìp, bơyai broa\ bơta mờng lơh sa, bơto bơtê kòn sau  git bal sền gàr brê’’.

             Dơ\ bơyai lơh yàng brê bơh cau Mạ la bơta niam chài, pin dờ` bơhìan yau  bơh jo\ rài ngan, geh pơrya ngan ngồn tus mờ rài kis nùs nhơm, đơs tờm bơta tam klac bơh mpồl bơtìan mờ phan bơna geh is, sền kuơ mờ sền gàr trồ tiah geh is. Broa\ bơyai lơh yàng brê pơ gồp bal dong làng bol cau Mạ tơngguh git wa\, sền gàr, prap gàr bơhìan chài rgơi bơh jơi bơtìan kòn cau kung  bè geh tu\ ơm bal, geh lơh ala\ bơhìan chài rgơi, chồl guh nùs nhơm tam klac,  đềt mềr bal mờ mpồl bơtìan [òn làng.

          Cau mblàng K’ Brọp